Катастрофа Юнцзя
From Wikipedia, the free encyclopedia
Катастрофа Юнцзя (кіт. трад. 永嘉之乱, спр. 永嘉之亂) адносіцца да падзеі ў кітайскай гісторыі, якая адбылася ў 311 г. н. э. (5-ы год эры Юнцзя праўлення імператара Хуая з Цзінь (руск.) (бел., адсюль і назва), калі войскі Паўночнай Хань (руск.) (бел. пад кіраўніцтвам хунну (руск.) (бел. захапілі і разрабаваў Лаян, сталіцу дынастыі Заходняя Цзінь. Пасля гэтай перамогі армія Хань учыніла разню жыхароў горада, забіўшы наследнага прынца Цзінь, мноства міністраў і больш за 30 000[1] мірных жыхароў. Яны таксама спалілі палацы і раскапалі маўзалеі дынастыі Цзінь. Гэта была ключавая падзея падчас Перавароту пяці варвараў (англ.) (бел. і пачатку эры Шаснаццаці варварскіх дзяржаў (руск.) (бел., і яна адыграла важную ролю ў падзенні дынастыі Заходняя Цзінь у 316 г. н.э.
Катастрофа Юнцзя | |
---|---|
Краіна | |
Дата | 311 |
Удзельнік | Пяць варвараў[d] і Цзінь |
Знішчана | Лаян |
У 1907 годзе Аўрэль Стэйн знайшоў 5 лістоў, напісаных на сагдыйскай мове (руск.) (бел., вядомых як «Старажытныя лісты» ў закінутай вартавой вежы каля Дуньхуана. Адзін ліст у калекцыі быў напісаны сагдыйцам Нанай-вандакам, адрасаваным сагдыйцам на радзіме ў Самаркандзе, у якім паведамлялася аб масавым паўстанні паўстанцаў хунну супраць іх кітайскіх кіраўнікоў хань з дынастыі Заходняя Цзінь. Далей ён паведаміў сваім людзям, што ўсе сагдыйцы і індыйцы ў кітайскай сталіцы Заходняга Цзінь Лаяне памерлі ад голаду з-за паўстання. Кітайскі імператар хань пакінуў Лаян, калі ён трапіў у аблогу паўстанцаў хунну, і яго палац быў спалены. Нанай-вандак таксама сказаў, што горада Е (руск.) (бел. больш не існуе, бо паўстанне хунну прывяло да катастрофы для сагдыйскай дыяспары ў Кітаі[2][3][4][5][6][7][8][9][10][11][12].
Катастрофа Юнцзя стала галоўным штуршком для масавай міграцыі і экспансіі ханьцаў на поўдзень Кітая. Многія генеалогіі кланаў прыпісваюць гэтую падзею, у прыватнасці, як прычыну, па якой іх продкі перасяліліся з поўначы ў месцы ў правінцыях Фуцзянь, Гуандун і г.д[13].