Антарктида
түби газар / From Wikipedia, the free encyclopedia
Антарктида (Грек: ἀνταρκτικός — «Арктикын нүгөө тала»), Дэлхэйн эгээн урда хэһэгтэ байрладаг түби газар, Урда туйл болон Урда далайгаар хүреэлэгдэнэ. Дэлхэйн 6 тибэнүүдэй нэгэн. Ниитэ талмайнь 14,4 сая км² болон ниитэ талмайн хэмжээгээр Ази, Африка, Хойто Америкэ, болон Урда Америкын дараа ороно. Антарктидын гадаргуугай 98% саһа мүльһөөр бүрхэгдэһэн болон мүльһэнэй дундажа зузааниинь 1,6 км оршом. Хүн зон ажаһуудаггүй, гансал эрдэмтэдэй уласхоорондын туйлай үртөөнүүд тэндэ хүдэлдэг. Ямаршье гүрэнэй харьяанда ородоггүй.
Антаркида хадаа эгээн хүйтэн, хуурай, хүсэтэй һалхилдаг, далайн нюрууһаа дээшэ эгээн ехэ үргэгдэһэн түби болоно[1]. Эрье оршомой нютагай үлэ тоособол, маша бага хэмжээнэй шииг нойтон унадаг болон түбиин үндэһэн хэһэгынь сүл юм. Үсөөн түрэлэй хүйтэндэ тэһэбэритэй пингвин, далайн хаб, хүбхэн, хаг, замаг зэргэ амитан, ургамалтай.
Эгээн үндэр сэгынь Винсони уула (далайн нюрууһаа дээшэ 5140 м) юм. Антарктида түби Дэлхэйн бүмбэрсэгэй Урда туйл Антарктикын можодо оршоно. Антарктика можодо түбиһөө гадна тэрэниие хүреэлжэ байдаг тэнгисүүд Атлантын, Номгон, Энэдхэгэй далайн хэһэг хамаарагдана.