پلاندانانی شاری
From Wikipedia, the free encyclopedia
پلاندانانی شاری (English: Urban Planning)، پڕۆسەیەکی تەکنیکی و سیاسی پەیوەندیدار بە بەکارھێنانی زەوی، پاراستن و بەکارهێنانی ژینگە، خزمەتگوزاری گشتی، گەڵاڵەکردنی ژینگەی شار، بریتیی لە ئاو، ژێرخانی هاتوچوو بۆ ناوەوە و دەرەوەی ناوچە شارییەکان وەک تۆڕی گواستنەوە، پەیوەندییەکان و بڵاوکردنەوەیە. پلاندانانی شار هەروەها بۆ پلاندانانی شار و ناوچە، ناوچە، شارۆک و گوندیش دەگەڕێتەوە و لە جیهاندا بە شێوەیکی تێکەڵاو لەم بابەتانە دەناسرێتەوە. لە ڕاستێدا پلاندانانی شار بیچم و فۆرمی جۆراوجۆری هەیە و ڕوانگە و بەکارهێنانی هاوبەشی لە لەگەڵ گەڵاڵەکردنی شار هەیە. ئامانجی پلاندانانی شار ڕێکخستن و کۆنترۆلی گەشە کردن و گۆڕانی شارەکانە. بەتایبەت، پلاندانان لەسەر گۆڕانکاری سیستەمی گواستنەوەی ناوشار بۆ دڵنیایی لە دەستپێڕاگەیشتنی لەبار و باشترین بۆ گشت بەشەکانی ناوخۆی شار، جەخت دەکاتەوە. هەروەها دەتوانێ خۆی بۆ باشتر کردنی پێکهاتەی گەڕەکە شارییەکان و نۆژەنکردنەوەی بەشە ژاکاو و پرتوکاوەکانی شار تەرخان بکات. یەکێک لە گەورەترین کێشە و پەرۆشەکانی پلاندانەران، لەناوچەی داشاریەکانی(گەورەشار، داشار(دا؛ دایک Metro: Metropolitan) بە پەرەی خێراوە، پێشگرتن و بەربەست کردنی بەربڵاوی ئاستی شارە. هەندێک لە ناوچە داشارییەکانی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمەریکا وەک ئەتلانتا، هۆوستۆن، مینیاپۆلیس، سانت پاول و لۆس ئانجلێس بەرەو دەرەوە پەرەیان ستاندووە و لادان و لەناوچوونی بەربڵاوی زەوی و زاری گوندەکانی لێکەوتووەتەوە. ئەگەر ناتوانرێ بڵاوبوونەوەی ئاستی شار ڕابگیرترێ، دەبێ پلاندانان ڕێگاچارەیەک بۆ باشترین شێوەی بەڕێوەبردنی ئەو ناوچانەی پەرەیان ستاندووە دەستنیشان بکات.
ئەم وتارە ھەتیوە، چونکە ھیچ وتارێکی تر بەستەری پێی نەداوە. تکایە لە وتارە پەیوەندیدارەکانەوە بەستەرەکان بەم پەڕە ئاشنا بکە؛ بۆ پێشنیارەکان ئامرازی دۆزینەوەی بەستەر تاقی بکەرەوە. (حوزەیران ٢٠١٧) |