Γουσταύος Α΄ της Σουηδίας
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Γουσταύος Βάσα, επίσης ονομαζόμενος Γουσταύος ο Α΄ (Gustav Vasa, 12 Μαΐου 1496[1] – 29 Σεπτεμβρίου 1560), ήταν βασιλιάς της Σουηδίας από το 1523 έως το θάνατό του.
Γουσταύος Α' | |
---|---|
Περίοδος | 6 Ιουνίου 1523 - 29 Σεπτεμβρίου 1560 |
Στέψη | Καθεδρικός της Ουψάλα |
Προκάτοχος | Χριστιανός Β΄ της Δανίας |
Διάδοχος | Ερρίκος ΙΔ΄ της Σουηδίας |
Γέννηση | 12 Μαΐου 1496 Βαλεντούνα, Σουηδία |
Θάνατος | 29 Σεπτεμβρίου 1560 Τρε Κόνορ, Στοκχόλμη, Σουηδία |
Τόπος ταφής | Καθεδρικός της Ουψάλα |
Σύζυγος | Αικατερίνη της Σαξονίας-Λάουενμπουργκ Μαργαρίτα Λέιγιονχουβουντ Αικατερίνη Στένμποκ |
Επίγονοι | Ερρίκος ΙΔ΄ της Σουηδίας Ιωάννης Γ΄ της Σουηδίας Αικατερίνη Σεσίλια Μάγκνους του Έστεργκετλαντ Άννα Μαρία Σοφία Ελισάβετ Κάρολος Θ΄ της Σουηδίας |
Οίκος | Οίκος των Βάσα |
Πατέρας | Έρικ Γιόχανσον Βάσα |
Μητέρα | Σεσίλια Μόνσντοτερ |
Υπογραφή | |
Σχετικά πολυμέσα | |
δεδομένα (π • σ • ε ) |
Πραγματοποίησε εξέγερση εναντίον της Ένωσης του Κάλμαρ, κατάργησε την αιρετή μοναρχία και επέβαλε κληρονομική μοναρχία στη Σουηδία. Ανήκε στον οίκο των Βάσα, την πρώτη μοναρχική δυναστεία που βασίλευσε ενός ενωμένου σουηδικού βασιλείου. Ο Γουσταύος Α΄ εισήγαγε ένα έντονα συγκεντρωτικό σύστημα διακυβέρνησης με αποτελεσματική γραφειοκρατία. Ο ρόλος του στην εισαγωγή της σουηδικής κληρονομικής μοναρχίας θεωρείται σήμερα ως η βάση του σύγχρονου έθνους-κράτους της Σουηδίας. Η 6η Ιουνίου, η ημερομηνία που εκλέχτηκε βασιλιάς το 1523 από το σουηδικό Κοινοβούλιο, είναι η εθνική επέτειος της Σουηδίας[2].
Ο Γουσταύος Α΄ τιμήθηκε αργότερα, και ειδικά από τα τέλη του 19ου αιώνα, ως πατέρας της χώρας, και ως εκ τούτου έχει γίνει σημαντικό εθνικό σύμβολο. Στη σύγχρονη ιστορική θεώρηση, έχει εκτεθεί σε περισσότερο κριτική ανάλυση, όπου τονίζονται ιδιαίτερα οι βίαιες μέθοδοι και η εντατική προπαγάνδα που άσκησε για να εδραιώσει την εξουσία του και να εξολοθρεύσει τους αντιπάλους τους. Ως άτομο ο Γουσταύος ήταν γνωστός τόσο για τον ανελέητο χαρακτήρα του, όσο επίσης και για την αγάπη του στη μουσική[3]. Ο ιστορικός Λαρς Όλαφ Λάρσον (Lars-Olof Larsson) έχει υπογραμμίσει πως ο βασιλιάς με την αδίστακτη στάση του και τη δίψα για δύναμη, άλλα και την πολιτική του ικανότητα, σε μεγάλο βαθμό συμπεριφέρθηκε σύμφωνα με τις αρχές περί διατήρησης ενός ηγεμόνα στην εξουσία, όπως αυτές αναλύονται από τον Νικολό Μακιαβέλλι.
Ο Γουσταύος Α' της Σουηδίας έμεινε επίσης γνωστός ως ιδρυτής της αρχαιότερης ορχήστρας στον κόσμο, της Kungliga Hovkapellet (ορχήστρα της βασιλικής αυλής). Σε λογιστικά έγγραφα του οίκου του από το 1526 αναφέρονται δώδεκα μουσικοί, πνευστοί και τυμπανιστές, αλλά όχι παίκτες εγχόρδων[4]. Σήμερα η Kungliga Hovkapellet είναι η ορχήστρα της Βασιλικής Όπερας της Σουηδίας.