Ταμπούν
χημική ένωση / From Wikipedia, the free encyclopedia
Το Ταμπούν ή GA (Αιθυλικό διμεθυλικό αμιδοφωσφορικό κυάνιο) είναι μία εξαιρετικά τοξική ουσία. Είναι διαφανές, άγευστο υγρό με αμυδρή φρουτώδη οσμή. Επειδή επιδρά εύκολα στην κανονική λειτουργία του νευρικού συστήματος των θηλαστικών, έχει ταξινομηθεί ως παράγοντας νεύρων. Ως χημικό όπλο, έχει ταξινομηθεί στα Όπλα Μαζικής Καταστροφής από τα Ηνωμένα Έθνη σύμφωνα με την υπ’ αριθμόν 687 απόφαση των Ηνωμένων Εθνών, έτσι η παραγωγή και η αποθήκευσή του είναι απαγορευμένη από την Συνθήκη Χημικών Όπλων του 1993. Το ταμπούν είναι το πρώτο που ανακαλύφθηκε από την αποκαλούμενη σειρά G παραγόντων νεύρων, μαζί με το GB (σαρίν), το GD (σομάν) και το GF(κυκλοσαρίν).
Ταμπούν | |||
---|---|---|---|
Γενικά | |||
Όνομα IUPAC | Αιθύλιο Ν,Ν-διμεθυλφωσφοραμιδοκυανιδικό | ||
Άλλες ονομασίες | GA (Βλέπε και εναλλακτικές ονομασίες) | ||
Χημικά αναγνωριστικά | |||
Μοριακή μάζα | 162,1126801 g/mol | ||
Αριθμός CAS | 77-81-6 | ||
SMILES | CCOP(=O)(C#N)N(C)C | ||
InChI | InChI=1S/C5H11N2O2P/c1-4-9-10(8,5-6)7(2)3/h4H2,1-3H3 | ||
Αριθμός UN | 2810 | ||
PubChem CID | 6500 | ||
Φυσικές ιδιότητες | |||
Σημείο τήξης | -50 °C | ||
Σημείο βρασμού | 247,5 °C (252,15 K) | ||
Πυκνότητα | 1,0887 g/cm³ στους 25 °C 1.102 g/cm³ στους 20 °C | ||
Διαλυτότητα στο νερό | 9,8 g/100 g στους 25 °C 7,2 g/100 g στους 20 °C | ||
Δείκτης διάθλασης , nD | 1,439 | ||
Τάση ατμών | 0,0389 mmHg (20 °C) 0,07 mmHg (25 °C) | ||
Εμφάνιση | Άχρωμo προς καφέ υγρό,[1] άοσμο ή με φρουτώδη μυρωδιά. Σε μεγάλες ποσότητες αναδίδει οσμή ψαριών | ||
Χημικές ιδιότητες | |||
pKa | Καμία | ||
Ελάχιστη θερμοκρασία ανάφλεξης | 98,9 °C | ||
Επικινδυνότητα | |||
Πολύ Τοξικό (Τ+) Εύφλεκτο (F) | |||
Κίνδυνοι κατά NFPA 704 | |||
Άλλοι κίνδυνοι | Η ανάφλεξη μπορεί να προκαλέσει την δημιουργία υδροκυανίου | ||
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa). |
Το ταμπούν είναι ένα άχρωμο προς καφέ υγρό (εξαρτάται από την ποιότητα). Είναι πτητικό (εξατμίζεται δηλαδή εύκολα σε κανονική θερμοκρασία), ωστόσο λιγότερο από το σαρίν ή το σομάν. Το ταμπούν μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για να μολύνει το νερό, αφού διαλύεται σχετικά εύκολα σε αυτό.
Το ταμπούν μπορεί εύκολα να καταστραφεί με χλωρίνη (υποχλωριώδες νάτριο, NaClO), ωστόσο έτσι παράγεται το, επίσης δηλητηριώδες, αέριο χλωριούχο κυάνιο.