Guadalcanalgo Kanpaina
From Wikipedia, the free encyclopedia
Guadalcanalgo Kanpaina Bigarren Mundu Gerrako gatazka luzea izan zen, 1942ko abuztuaren 7tik 1943ko otsailaren 9ra gertatua, Ozeano Bareko Guadalcanal uhartean eta haren inguruan. Aliatuen lehenbiziko ofentsiba nagusia izan zen Japoniar Inperioaren aurka.
Guadalcanalgo Kanpaina | |||
---|---|---|---|
Bigarren Mundu Gerra | |||
Ozeano Bareko Frontea | |||
Estatubatuar 1. marine dibisioko Jim Goodin paraxutista, atsedena hartzen Guadalcanalen. | |||
Data | 1942ko abuztuaren 7tik 1943ko otsailaren 9ra | ||
Lekua | Guadalcanal (Salomon uharteak) | ||
Koordenatuak | 9°25′00″S 160°00′00″E | ||
Emaitza | Aliatuen garaipena | ||
Gudulariak | |||
| |||
Buruzagiak | |||
| |||
Indarra | |||
| |||
Galerak | |||
|
Abuztuaren 7an, Ozeano Bareko Tulagi, Gavutu, Tanambogo eta Guadalcanal uharteetan lehorreratu ziren estatubatuarrak, Bigarren Mundu Gerrako aliatuen lehorreko lehenengo kontraerasoan. Hasiera batean, operazioaren helburua Gaudalcanalen japoniarrek eraikitzen ari ziren aireportua hartzea zen, hortik Australiara eta Zeelanda Berrira AEBetatik zihoazen ontziei eraso ahal zieten eta. Operazioa azkar prestatu zuten eta aliatuek ez zeukaten informazio zehatzik uharte hauei buruz. Behin aireportua eta Guadalcanal segurtatuta, aliatuek Rabaulgo japoniar basea menderatu nahi zuten, handik iparralderantz jotzeko.
Hurrengo hilabeteetan, japoniarrak eta estatubatuarrak borrokatu ziren Guadalcanalen inuguruetako itsasoak kontrolatzeko. Alde biek galera handiak izan zituzten bai itsasoan, bai lehorrean. Alde biek ere, hornitzeko lerroen muturretan egonda oso hornigai gutxi jasotzen zuten; estatubatuarrek itsasoak menderatzen ez zutenez gauez eta japoniarrek, haien ontziak estatubatuarren hegazkinak egun-argitan hondoratzen zituztelako. Gaixotasun tropikalek eta goseak soldadu asko hil zuten, batez ere japoniarren artean.
Estatubatuarren perimetroa hasieran txikia zen eta tropa gutxik zaintzen zuten, eta japoniarrek Guadalcanalgo uhartearen gainerako partearen jabeak ziren. 1942ko urrian eta azaroan japoniarrek eraso orokorrak egin zituzten perimetroa apurtzeko eta aireportua berreskuratzeko. Aireportua euren eskuetan, itsasoa menderatu ahal izango zuten eta estatubatuarrak eskualde hartatik egotzi ahal izango zituzten. Plan horrek porrot egin zuten eta Henderson zelaiko guduan eta Guadalcanalgo itsas guduetan estatubatuarrek garaitu ondoren, defentsiban jarri ziren.
Estatubatuarrek itsasoa kontrolatzen zutenez AEBetako armadako dibisio batzuk eraman zituzten Guadalcanalera. Bigarren fase horretan, erasoari ekin zioten estatubatuarrek, japoniarrak irla alde egin baino lehen harrapatzeko asmoz. Hala ere, japoniarrek Ke operazioan uhartean geratzen ziren tropa guztiak atera ahal izan zuten. Otsailaren 9an, Estatubatuar armadako Patch jeneralak Guadalcanalgo kanpaina amaituta zegoela aldarrikatu zuen.
Guadalcanal aliatuen arma konbinatuen garaipen handia izan zen. Bertan, japoniarrek Ozeano Bareko konkistaren mailarik gorena jo zuten eta aliatuak defentsatik erasora pasatu ziren. Salomongo, Ginea Berriko eta Ozeano Bareko erdiko kanpainetan porrot handiak jaso ondoren japoniarrek amore eman behar izan zuten 1945eko abuztuan.