Կովկասի ճակատամարտ (1942-1943)
From Wikipedia, the free encyclopedia
Կովկասի ճակատամարտ (հուլիսի 25, 1942 – հոկտեմբերի 9, 1943), Կովկասի վերահսկողության համար տարվող նացիստական Գերմանիայի, Ռումինիայի և Սլովակիայի զինված ուժերի ճակատամարտը ԽՍՀՄ դեմ Հայրենական Մեծ պատերազմի ժամանակ։ Ճակատամարտը բաժանվում է երկու փուլերի՝ գերմանական զորքերի հարձակումը (1942 թվականի հուլիսի 25 – դեկտեմբերի 31) և խորհրդային զորքերի հակագրոհը (1943 թվականի հունվարի 1 – հոկտեմբերի 9)։
Ուշադրություն, այս հոդվածը կամ դրա բաժինը փոխադրված է Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ Քանի որ հոդվածի ստեղծման համար օգտագործվել են խորհրդային աղբյուրներ, այն կարող է շարադրված լինել խորհրդային գաղափարախոսության տեսանկյունից և հակասել Վիքիպեդիայի չեզոք տեսակետի հիմնարար սկզբունքին։ |
1942 թվականի աշնանը գերմանական զորքերը գրավել են Կուբանի և Հյուսիսային Կովկասի մեծ մասը, սակայն Ստալինգրադի տակ կրած պարտությունից հետո շրջափակման մեջ ընկնելու վտանգի պատճառով ստիպված են եղել ետ նահանջել։
1943 թվականին խորհրդային հրամանատարությանը չհաջողվեց Կուբանի գերմանական զորամասերը ոչ փակել, ոչ էլ որոշիչ պարտության մատնել՝ վերմախտի տանկային զորամասերը (1-ին տանկային բանակը) դուրս են բերվել Կուբանից Ուկրաինա 1943 թվականի հունվարին, իսկ հետևակային (17-րդ բանակը) դուրս է բերվել Թամանյան թերակղզուց Ղրիմ՝ հոկտեմբերին։
1943-1944 թվականները կարաչայները, կալմիկները, չեչենները, ինգուշները և բալկարները մեղադրվեցին կոլլաբորացիոնիզմի մեջ և արտաքսվել Սիբիր և Ղազախստան։