Stória de Sacaben
From Wikipedia, the free encyclopedia
Sacaben, pula sue posiçon stratégica – situada na ancruzilhada de ls caminos que, benidos de l Norte i de l Este, se dirigian la Lisboua – stubo persente an einúmeros momientos de la Stória pertuesa.
Esta páigina ó cacho fui traduzida outomaticamente i percisa de ser rebista por un falante natibo de mirandés. Se sabes bien mirandés ajuda la Biquipédia rebendo este artigo. Apuis de la rebison apaga esta marca. Oubrigado! |
Poboaçon antiquíssima, eisistiu ne l tiempo de l Romanos ua puonte an Sacaben cujos bruxedos inda éran bisibles, pul menos, ne l seclo XVI (segundo l relato de Francisco de Houlanda). De l tiempo de la acupaçon mourisca quedou, aparentemente, l chamadeiro de ourige arábica (شقبان, Šaqabān); eimediatamente passado la tomada de Lhisboua puls crestianos, an 1147, parece tener ocorrido eiqui un cumbate (la Batailha de Sacaben), hoije quemummente cunsidrado lhendário.
Durante la Eidade Média, Sacaben custituiu un reguengo, de l qual benerien a ser beneficiários l almirante Manuel Pessanha, la reina D. Lheonor Teles, i depuis l Cundestábel Nuno Álbares Pereira. Por muorte deste, passou la sue posse para la Casa de Bergáncia, a la qual benerie a pertencer até a la queda de la monarquia< ref name="Património Braganças">Cf. Nuoba Stória de Pertual, dir. de Joel Serron i La. H. de Oulibeira Marques, bol. X – Pertual i la Regeneraçon, cord. de Fernando de Sousa de La. H. de Oulibeira Marques, Lhisboua, Eiditorial Persença, 2004.</ref>.
Seberamente danificada durante l Terramoto de 1755, Sacaben antrou nun lhento marasmo que durou cerca dun seclo, até cerca de 1850 se ampeçar la sue andustrializaçon – donde ressalta la fundaçon de la célebre Fábrica de Lhoiça de Sacaben, que spalhou l nome de Sacaben por Pertual i pul Mundo, i la passaige de l camino-de-fierro pula poboaçon. Esta situaçon cuntribuiu para un oumiento populacional sustentado, até meados de la década de 1970, faborecendo inda l zambolbimiento de l associatibismo (Coperatiba «La Sacabenense», Sport Grupo Sacabenense, antre outros).
Ne l final de la década de 1980, la freguesie ganha la sue atual cunfiguraçon geográfica, cula separaçon de la Portela de Sacaben i de l Prior Vielho. An 4 de Júnio de 1997, Sacaben bé anfin reconhecido to l sou balor i potencial, tenendo sido eilebada la cidade. Meses mais tarde, era inaugurada la Puonte Basco de la Gama, lhigando Sacaben al Montijo, i que se tornou ua obra de refréncia na paisaige ourbana de la poboaçon.