စုစုပေါင်း ပြည်တွင်းထုတ်ကုန်
From Wikipedia, the free encyclopedia
ဒေသနယ်မြေတစ်ခု၏ စုစုပေါင်း ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှု သို့မဟုတ် "ဂျီဒီပီ (gross domestic product, GDP)" ဆိုသည်မှာ ယင်း၏ စီးပွားရေး အဆောက်အအုံကြီး၏ ပမာဏအား တိုင်းတာသည့် စနစ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတစ်ခု၏ 'ဂျီဒီပီ' ဟုဆိုရာတွင် တိုင်းပြည်တစ်ခု၏ သတ်မှတ်သော ကာလတစ်ခုအတွင်း အပြီးသတ် ထုတ်လုပ်ပြီးသော ကုန်ပစ္စည်းများနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများ အားလုံး၏ ဈေးကွက်တန်ဖိုးကို ဆိုလိုသည်။ တစ်နည်းအားဖြင့် အပြီးသတ်ပစ္စည်း ထုတ်လုပ်သည့် အဆင့်တိုင်းတွင် တန်ဖိုး မြင့်တက်အောင် ပေါင်းထည့်ရသော တန်ဖိုးနှင့် ဝန်ဆောင်မှု စုစုပေါင်းတို့၏ တန်ဖိုးကို သတ်မှတ်သည့် ကာလတစ်ခုအတွင်း တွက်ချက်၍ ရသော ကိန်းဂဏန်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ ၁၉၈ဝ ပြည့်လွန်နှစ်များထိ အမေရိကန်နိုင်ငံတွင် 'ဂျီအင်ပီ' သို့မဟုတ် နိုင်ငံ၏ ထုတ်လုပ်မှု တန်ဖိုးစုစုပေါင်း အတွက် အသုံးပြုခဲ့သော ဝေါဟာရ နှစ်ခုဖြစ်သည့် 'ဂျီဒီပီ' နှင့် 'ဂျီအင်ပီ' မှာ အတူတူနီးပါး ဖြစ်သည်။
'ဂျီဒီပီ' ကို အလွယ်ကူဆုံး ရှင်းလင်းစွာ သဘောပေါက်ရန်နှင့် တိုင်းတာရန် ချဉ်းကပ်နည်းမှာ ကုန်ကျစရိတ်ဖြင့် တွက်ချက်ခြင်းပင်ဖြစ်သည်။
ဂျီဒီပီ = စားသုံးမှု+ ရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှု+ အစိုးရအသုံးစရိတ်+ (ထုတ်ကုန်-သွင်းကုန်)
'စုစုပေါင်း' ဟု ဆိုရာတွင် မတည်ပစ္စည်း၏ အလျော့တွက်တန်ဖိုးကို ထည့်သွင်းမထားချေ။ တန်ဖိုးလျှော့ကာ အသားတင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကိုသုံးပြီး စုစုပေါင်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု မဟုတ်ခဲ့လျှင် အသားတင်ပြည်တွင်း ထုတ်လုပ်မှုဖြစ်မည်။ ဤညီမျှခြင်း၏ စားသုံးမှုနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတို့မှာ အပြီးသတ် ကုန်ပစ္စည်း နှင့် ဝန်ဆောင်မှုတို့အတွက် ကုန်ကျစရိတ် ဖြစ်လေသည်။ ညီမျှခြင်းတွင် ထုတ်ကုန် အနုတ် သွင်းကုန်ပိုင်း (တစ်စတစ်စ တိုးလာသော ထုတ်ကုန်ဟုလည်း ခေါ် လေ့ရှိ) တွင် ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှုမဟုတ် (သွင်းကုန်) ဟူသည့်အပိုင်း၌ နုတ်ယူညှိချပြီး ပြည်တွင်း ထုတ်လုပ်မှု ပြည်တွင်း၌ မစားသုံး (ထုတ်ကုန်) ဘဲပြန်တင်ပို့သည့်ကိန်းတွင် ပေါင်းထည့်လိုက်ပါ။ စီးပွား ရေးပညာရှင်များ (ကိန်း ခေတ်မှစ၍) သည်အထွေထွေစားသုံးမှုကို နှစ်ပိုင်းခွဲ၍ စဉ်းစားလိုစိတ် ရှိကြသည်။ ပုဂ္ဂလိက စားသုံးမှုနှင့် ပြည်သူပိုင် ကဏ္ဍ (အစိုးရ) အသုံးစရိတ်ဟူ၍ ဖြစ်သည်။ မက်ခရို စီးပွား ရေးလေ့လာမှု ပညာတွင် စုစုပေါင်းစားသုံးမှုကို ဤသို့ သဘောတရား ရေးရာ ခွဲခြား ခြင်း၌ အကျိုး ကျေးဇူး နှစ်မျိုးမှာ- -ပုဂ္ဂလိက စားသုံးမှုသည် လူမှုဖူလုံမှု စီးပွား ရေးပညာ၏ အဓိကကျသော ဇောင်းပေးမှုဖြစ်သည်။ စီးပွားရေးတစ်ခုလုံး၏ ပုဂ္ဂလိက ရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှုနှင့် ကုန်သွယ်ရေးကဏ္ဍတို့ကို နောက်ဆုံးတွင် (ပင်မရေစီး ကြောင်း စီးပွား ရေးပုံစံများတွင်) ရေရှည် ပုဂ္ဂလိကစားသုံးမှု တိုးလာစေရန်ဘက်သို့ ရည်ရွယ်လေ သည်။ -အတွင်းမှ ပေါ်လာသော ပုဂ္ဂလိကစားသုံးမှုမှ ဖယ်ထုတ်လိုက်လျှင် အစိုးရအသုံးစရိတ်ကို ပြင်ပသုံးစရိတ်အဖြစ် ပြနိုင်ပြီး အဓိပ္ပာယ်ရှိသည့် မက်ခရို စီးပွားရေး လေ့လာမှုဘောင်အတွင်း ကွဲပြားသည့် အစိုးရအသုံးစရိတ်အဆင့်များကို စဉ်းစား၍ ရနိုင်သည်။