Portaal:Feminisme
Wikimedia-portaal / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedia
bewerk
IntroductieFeminisme – van de Latijnse woordstam femina = vrouw – is de verzameling maatschappelijke en politieke stromingen of bewegingen die ongelijke (machts-)verhoudingen tussen mannen en vrouwen kritisch analyseren en vrouwenemancipatie nastreven. Het feminisme komt op voor vrouwenbelangen, streeft juridische en feitelijke opheffing na van ongelijkheden tussen mannen en vrouwen, ijvert voor lichamelijke autonomie voor vrouwen en het op een gelijkwaardige en evenwichtige manier onder de aandacht brengen van onderwerpen die belangrijk zijn voor vrouwen en strijdt tegen huiselijk en seksueel geweld. Het feminisme kent vele stromingen die op elkaar bouwen en ook stromingen met tegengestelde visie, hoewel men het over de grote lijn wel eens is. Vrouwen zijn eeuwenlang op een andere manier gewaardeerd, beoordeeld en behandeld dan mannen, bijvoorbeeld op het gebied van onderwijs, vergoeding voor werk, eigendom, vererving, seksualiteit, deelname aan het openbare leven en kiesrecht. Het mannelijk denken en doen stond centraal. Het gedachtegoed dat overheerste was dat vrouwen "anders" waren en op grond daarvan een andere bestemming, rol en plaats in de maatschappij hadden dan mannen. Tussen mannen onderling bestonden ook grote verschillen op basis van eigendom, seculiere of religieuze macht en afkomst, deze verschillen werden kritisch geanalyseerd en bestreden door bewegingen als het communisme, socialisme en anarchisme. In het feminisme gaat het om alle vormen van onderscheid tussen mannen en vrouwen als bevolkingsgroep. In de jaren zeventig van de negentiende eeuw was Aletta Jacobs de eerste vrouw in Nederland die een Hoogere Burgerschool bezocht, studeerde en zich als arts vestigde (1878). In kranten werd ze grof bespot en een van haar broers verklaarde haar voor dood. In België werd het vanaf 1880 voor vrouwen mogelijk om te studeren en Marie Popelin was hier de eerste vrouw met een academische graad. Popelin werd echter geweigerd als advocaat. Tot het begin van de twintigste eeuw waren vrouwen (net als de meerderheid van mannen) uitgesloten van het kiesrecht, in sommige landen nog langer. Tot in de jaren zestig van de twintigste eeuw was het in Nederland gebruikelijk dat vrouwen automatisch hun baan verloren zodra ze in het huwelijk traden, voor vrouwelijke ambtenaren was dit wettelijk vastgelegd. Gehuwde vrouwen waren tot die tijd juridisch handelingsonbekwaam. Tot in de jaren tachtig van de twintigste eeuw hadden gehuwde vrouwen in Europa aanzienlijk minder rechten in de sociale zekerheid, was een gewelddaad zoals verkrachting niet strafbaar wanneer dit door de echtgenoot gebeurde en bestond er voor vrouwen geen recht op gelijk loon. Internationale Vrouwendag staat elk jaar op 8 maart in het teken van strijdbaarheid en het gevoel van solidariteit van vrouwen overal ter wereld, meestal aan de hand van een specifiek thema. Internationale Vrouwendag is in de twintigste eeuw ontstaan doordat vrouwen opkwamen voor hun rechten, onder andere op het gebied van arbeid en kiesrecht. Op 8 maart 1908 vond in New York de eerste staking door vrouwen plaats. De staking was gericht tegen de slechte arbeidsomstandigheden in de textielindustrie en is beroemd geworden door onder meer de poëtisch verwoorde eis van de vrouwen: "brood en rozen". De staking was het prille begin van de strijd voor de vrouwenemancipatie en tegen de vrouwendiscriminatie. In 1911 deed de Duitse socialiste Clara Zetkin tijdens een conferentie voor socialistische vrouwen in Kopenhagen het voorstel om 8 maart uit te roepen tot Internationale Vrouwendag. Deze datum werd echter niet overal aangehouden. In Nederland werd de eerste Vrouwendag gevierd op 12 maart 1912. Sinds in de jaren zestig de tweede feministische golf op gang kwam wordt de Internationale Vrouwendag weer volop gevierd, meestal met demonstraties, bijeenkomsten en conferenties. Vrouwen uit alle landen, gezindten en politieke stromingen nemen deel. In 1978 werd de Internationale Vrouwendag door de Verenigde Naties erkend. In nog maar een enkel westers land heerst weerstand tegen "de achtste maart". In Nederland viert een grote verscheidenheid aan vrouwengroepen en vrouwenorganisaties 8 maart op veel verschillende manieren. Het doel is aandacht te vragen voor thema's zoals economische zelfstandigheid, empowerment, seksueel geweld, zorg en arbeid, discriminatie en racisme. In België wordt sinds 1971 de nationale Vrouwendag gevierd op 11 november door een deel van de Belgische vrouwenbeweging, met uitzondering van 2005, toen de viering plaatsvond op 16 oktober. In 2003 werd door senator Fatma Pehlivan (sp.a) een wetsvoorstel ingediend om ook in België 8 maart aan te houden en officieel tot nationale feestdag te verklaren. De behandeling van dit voorstel sleept al sinds 2004 voort. > Lees verder bewerk
Belangrijke artikelenbewerk
Wist je dat...Wist je dat ...
bewerk
Dit kan beterDeze artikelen over feminisme en feministen kunnen wel wat verbetering of actualisering gebruiken.
Portaal:Feminisme/Biografie uitgelicht/03 Portaal:Feminisme/Foto uitgelicht/11 bewerk
Gewenste artikelenDe volgende artikelen ontbreken nog op wikipedia. Maak jij ze aan?
|