Sarin (zenuwgas)
zenuwgas / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedia
Sarin is een van de gevaarlijkste zenuwgassen. Het behoort tot de klasse der organofosforverbindingen die interfereren met de signaaloverdracht bij de overgang van de zenuw naar de spiercel (de motorische eindplaat) door het enzym acetylcholinesterase, dat verantwoordelijk is voor de afbraak van acetylcholine, onomkeerbaar te blokkeren waardoor het slachtoffer verlamd raakt. Andere vergelijkbare zenuwgassen zijn soman, tabun en VX.
Sarin | ||||
---|---|---|---|---|
Structuurformule en molecuulmodel | ||||
Structuurformule van (S)-sarin | ||||
Molecuulmodel van sarin | ||||
Algemeen | ||||
Molecuulformule | C4H10FO2P | |||
IUPAC-naam | (RS)-2-(fluormethylfosforyl)oxypropaan | |||
Andere namen | methyl-isopropyl-fosfonofluoridaat, GB, Zarin | |||
Molmassa | 140,093165 g/mol | |||
SMILES | C(OP(=O)(F)C)(C)C | |||
InChI | 1S/C4H10FO2P/c1-4(2)7-8(3,5)6/h4H,1-3H3 | |||
CAS-nummer | 107-44-8 | |||
PubChem | 7871 | |||
Wikidata | Q187695 | |||
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen | ||||
H-zinnen | H300 - H310 - H330 | |||
EUH-zinnen | geen | |||
P-zinnen | P260 - P264 - P270 - P280 - P284 - P304+P340 - P302+P350 - P310 | |||
Fysische eigenschappen | ||||
Aggregatietoestand | vloeibaar | |||
Kleur | kleurloos | |||
Dichtheid | 1,0887 g/cm³ | |||
Smeltpunt | −56 °C | |||
Kookpunt | 158 °C | |||
Vlampunt | 94 °C | |||
Dampdruk | 385 Pa | |||
Goed oplosbaar in | water | |||
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar). | ||||
|
Sarin is een vrij instabiele chemische verbinding. Vooral als ze in onzuivere vorm wordt opgeslagen, ontleedt deze verbinding vrij snel en verliest dan haar werking. Het gas kan worden gebruikt als binair chemisch wapen: sarin wordt dan in situ gevormd wanneer twee op zichzelf minder gevaarlijke stoffen gemengd worden. Deze precursors zijn methylfosfonzuurdifluoride en een mengsel van 2-propanol en 2-propylamine. De laatste stof dient om het bij de reactie vrijkomende waterstoffluoride te neutraliseren.
Sarin is berucht geworden door de terroristische aanslag door de Aum Shinrikyo-sekte in Japan op 20 maart 1995. Op meerdere plaatsen in de metro van Tokio werd sarin vrijgelaten, met 12 doden en 1034 gewonden als gevolg.