1940
rok / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące 1940?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
POKAŻ WSZYSTKIE PYTANIA
Ten artykuł od 2021-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Pn | Wt | Śr | Cz | Pt | Sb | Nd | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
40 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
41 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
42 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
43 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
44 | 28 | 29 | 30 | 31 |
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Pn | Wt | Śr | Cz | Pt | Sb | Nd | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
48 | 1 | ||||||
49 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
50 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
51 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
52 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
53 | 30 | 31 |
Zamknij
Rządzący państwami w 1940
Kalendarz na rok 1940
- 7 stycznia:
- w Oflagu XI B Braunschweig polscy jeńcy wojenni utworzyli 4-sekcyjny klub sportowy – WKS Orlę.
- w Krakowie ukazało się pierwsze wydanie gazety „Krakiwśki Wisti”, rozprowadzanej wśród Ukraińców w Generalnym Gubernatorstwie i III Rzeszy.
- 11 stycznia:
- w lesie w pobliżu Stutthofu Niemcy rozstrzelali pierwszą grupę działaczy Polonii z Wolnego Miasta Gdańska.
- w Siedlcach zanotowano najniższą temperaturę w historii Polski (–41 °C).
- 12 stycznia – akcja T4: żandarmeria niemiecka rozstrzelała 440 pacjentów szpitala psychiatrycznego w Chełmie.
- 21 stycznia – wybuchło powstanie czortkowskie, skierowane przeciwko sowieckim wojskom okupacyjnym.
- 24 stycznia – w Tczewie hitlerowcy rozstrzelali 13 zakładników w odwecie za rzekome podpalenie warsztatów samochodowych przez polski ruch oporu.
- 6 lutego – przedstawiony został tzw. Plan Pabsta, przewidujący 10-krotne zmniejszenie i przebudowę Warszawy.
- 8 lutego:
- zostało utworzone getto w Łodzi.
- po międzynarodowych protestach Niemcy zwolnili 101 osób aresztowanych podczas Sonderaktion Krakau.
- 10 lutego – Sowieci rozpoczęli masowe deportacje ludności polskiej z terenów zajętych po 17 września 1939 przez Armię Czerwoną. Ponad 200 tys. osób wywieziono do obozów (łagrów), położonych w Starobielsku na Ukrainie, a także na Syberii i w Kazachstanie. Deportacja objęła głównie urzędników państwowych, a także właścicieli ziemskich i osadników wojskowych. Działalność ta etapami trwała aż do lata następnego roku – do najazdu Niemiec na ZSRR.
- 12 lutego – na cmentarzu żydowskim w Lublinie hitlerowcy rozstrzelali 180 Żydów.
- 17 lutego – Niemcy zniszczyli pomnik Tadeusza Kościuszki na Wawelu.
- 26 lutego:
- został utworzony Polityczny Komitet Porozumiewawczy.
- w odwecie za zabicie przez nieznanych sprawców niemieckiego burmistrza Legionowa, hitlerowcy rozstrzelali w Palmirach blisko 190 osób, głównie mieszkańców Legionowa i pobliskich miejscowości.
- 27 lutego – w lesie niedaleko wsi Dąbrowice hitlerowcy zamordowali 35 Polaków, przywiezionych z więzienia sądowego w Koninie.
- 6 marca – Gestapo aresztowało w Toruniu przywódców Polskiej Akcji Niepodległościowej.
- 13–15 marca – akcja T4: hitlerowcy zamordowali około 500 pacjentów obecnego szpitala psychiatrycznego im. J. Babińskiego w Łodzi.
- 22 marca:
- w niemieckim obozie koncentracyjnym Stutthof rozstrzelano 66 osób, m.in.: Mariana Góreckiego, Bronisława Komorowskiego i Tadeusza Ziółkowskiego.
- pogrom wielkanocny: w Krakowie i Warszawie rozpoczęła się seria napadów na ludność żydowską, pod hasłem „Niech żyje Polska bez Żydów”.
- 28 marca – w Warszawie został aresztowany przez Gestapo Janusz Kusociński.
- 30 marca – zwycięstwo Oddziału Wydzielonego Wojska Polskiego mjra. „Hubala” w starciu z Niemcami pod Huciskiem.
- 2 kwietnia – w odwecie za zabicie dwóch żołnierzy niemieckich rozstrzelano w Palmirach około 100 osób (w tym 27 kobiet), przywiezionych z Pawiaka i więzienia mokotowskiego.
- 2–4 kwietnia – akcja T4: hitlerowcy wymordowali 499 pacjentów szpitala psychiatrycznego w Warcie koło Sieradza.
- 3 kwietnia – zamordowano pierwszych polskich jeńców pod Katyniem, później także w Piatichatkach i w Miednoje.
- 4 kwietnia – w pierwszej masowej egzekucji na poligonie w Firleju pod Radomiem zostało rozstrzelanych 145 chłopów.
- 7 kwietnia – Niemcy przeprowadzają pacyfikacje wsi Adamów i Królewiec, mordując 83 osoby.
- 11 kwietnia:
- Ostatni etap tzw. pacyfikacji „hubalowskich”. Niemcy doszczętnie palą wsie Gałki, Hucisko i Skłoby. Zamordowanych zostaje około 300 Polaków, w tym 265 mężczyzn ze Skłobów.
- Łódź została przemianowana na Litzmannstadt.
- 14 kwietnia:
- druga deportacja Polaków z terenów zajętych przez ZSRR.
- w okolicach Serokomli koło Łukowa oddziały niemieckie, w odwecie za zabicie pięcioosobowej rodziny niemieckiego kolonisty, przeprowadziły obławę, w trakcie której schwytano, a następnie rozstrzelano we wsi Józefów Duży 217 osób.
- 20 kwietnia:
- powstał Związek Odwetu, organizacja sabotażowo-dywersyjna Związku Walki Zbrojnej.
- w Krakowie powstał Instytut Prac Niemieckich Na Wschodzie (IDO), mający dokumentować domniemany niemiecki charakter ziem polskich.
- 21 kwietnia – utworzono Komitet Porozumiewawczy Organizacji Niepodległościowych.
- 27 kwietnia – Reichsführer-SS Heinrich Himmler wydał inspektorowi obozów koncentracyjnych Oberführerowi Richardowi Glüecksowi rozkaz założenia w Oświęcimiu obozu koncentracyjnego. W ten sposób rozpoczęła się historia zespołu niemieckich obozów koncentracyjnych, Auschwitz-Birkenau.
- 30 kwietnia – w okolicach Anielina koło wsi Studzianna, w odległości około 20 km od Opoczna, poległ z bronią w ręku major Henryk Dobrzański pseudonim „Hubal”.
- 2 maja – do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen wyjechał pierwszy transport więźniów z Pawiaka.
- 3 maja – hitlerowcy utworzyli getto w Tomaszowie Mazowieckim.
- 13 maja – z Oflagu II B Arnswalde w Choszcznie uciekło kanałami centralnego ogrzewania 22 polskich oficerów. Schwytano 17 z nich, a 5 przedostało się do Warszawy.
- 16 maja – w Krakowie odbyła się kluczowa dla Akcji AB konferencja w sprawie „nadzwyczajnych posunięć koniecznych dla zabezpieczenia spokoju i porządku w Generalnym Gubernatorstwie”.
- 20 maja – do obozu Auschwitz przywieziono pierwszych więźniów – 30 niemieckich kryminalistów.
- 25 maja:
- Jan Skorobohaty-Jakubowski został tymczasowo Delegatem Rządu na Kraj.
- w Wojsławicach w województwie lubelskim oddział SS rozstrzelał 12 Polaków, a 100 zostało wywiezionych do Niemiec.
- 30 maja – 51 mieszkańców Rudna (powiat parczewski) zostało rozstrzelanych przez Niemców.
- 31 maja:
- pomnik Fryderyka Chopina w Warszawie został wysadzony w powietrze przez niemieckich okupantów.
- premiera filmu komediowego Sportowiec mimo woli w reżyserii Mieczysława Krawicza i Aleksandra Suchcickiego.
- 12 czerwca – na Stadionie Leśnym w Kielcach Niemcy rozstrzelali 63 Polaków z miejscowego więzienia.
- 14 czerwca – do obozu koncentracyjnego Auschwitz dotarł z Tarnowa pierwszy masowy transport 728 mężczyzn, w większości polskich więźniów politycznych.
- 15 czerwca – Niemcy utworzyli getto żydowskie w Kutnie.
- 20–21 czerwca – miała miejsce największa i najgłośniejsza ze wszystkich egzekucji przeprowadzonych w Palmirach. W ramach Akcji AB, trzema transportami wywieziono na śmierć 358 więźniów Pawiaka, w tym wielu przedstawicieli polskiej elity politycznej, intelektualnej, sportowej i kulturalnej.
- 27 czerwca – Akcja AB: w lesie koło wsi Lubzina pod Ropczycami Niemcy rozstrzelali dużą grupę więźniów politycznych przywiezionych z więzienia na zamku w Rzeszowie (źródła podają liczbę 83 lub 104 osób). Wśród ofiar było m.in. 42 członków podziemnych organizacji młodzieżowych.
- 28 czerwca – w lesie pod wsią Olsztyn koło Częstochowy Niemcy rozstrzelali 14 polskich więźniów politycznych.
- 29 czerwca:
- w ramach Akcji AB Niemcy rozstrzelali 760 Polaków w lesie Brzask niedaleko Skarżyska-Kamiennej.
- Akcja AB: rozpoczęły się masowe egzekucje w Rurach Jezuickich pod Lublinem.
- 5 lipca – Akcja AB: na zboczach góry Gruszka pod Tarnawą Dolną funkcjonariusze niemieckiej policji porządkowej dokonali masowej egzekucji 112 polskich więźniów z Sanoka.
- 15 sierpnia:
- do obozu Auschwitz przywieziono pierwszy transport więźniów z Warszawy. Było w nim 513 więźniów z Pawiaka oraz 1153 schwytanych w łapankach ulicznych.
- ukazało się pierwsze wydanie „Biuletynu Żołnierskiego”.
- 17 sierpnia – zniszczenie przez hitlerowców pomnika Adama Mickiewicza w Krakowie.
- 1 września – zostało utworzone getto dla ludności żydowskiej na terenie wsi Nowiny Brdowskie i Bugaj.
- 19 września – Witold Pilecki pozwolił się aresztować Niemcom w łapance ulicznej, by dostać się w celach wywiadowczych do KL Auschwitz.
- 22 września – do KL Auschwitz przywieziono więźniów z tzw. drugiego transportu warszawskiego.
- 2 października – w Warszawie Niemcy utworzyli getto żydowskie.
- 16 października – oficjalnie utworzono warszawskie getto.
- 16 listopada – Niemcy zamknęli granice warszawskiego getta.
- 22 listopada – w obozie Auschwitz odbyła się pierwsza egzekucja przez rozstrzelanie, zabito 40 Polaków.
- 3 grudnia – Cyryl Ratajski został wybrany delegatem rządu emigracyjnego na kraj.
- 15 grudnia – Niemcy utworzyli getto w Tomaszowie Mazowieckim.
- 31 grudnia – premiera filmu Żołnierz królowej Madagaskaru.