Apollo
bóg w mitologii greckiej / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Apollo (gr. Ἀπόλλων Apóllōn, zwany też Φοῖβος Phoibos ‘Jaśniejący’, łac. Apollo) – w mitologii greckiej syn Zeusa i Leto. Urodził się na wyspie Delos i należy do dwunastu najważniejszych bogów Olimpu[1]. Był bliźniaczym bratem Artemidy. Uważany za boga piękna, światła, życia, śmierci, zarazy, muzyki, wróżb, prawdy, prawa, porządku, patrona sztuki i poezji, przewodnika muz (Ἀπόλλων Μουσηγέτης Apóllōn Mousēgétēs), natchnienia, lecznictwa i uzdrawiania, łucznictwa, kawalerów, a także wieszczek. Uważany był także za Apolla Epikuriosa, boga uzdrawiania i jako taki uratował mieszkańców Figalei przed epidemią dżumy, którzy z wdzięczności dla niego zbudowali świątynię Apollina w Bassaj[2]. Jako bóg odwracający zło i przynoszący zbawienie, który otrzymał od Rzymian m.in. przydomek medicus („uzdrawiający, zdrowy”) i do dziś jest przywoływany w Przysiędze Hipokratesa[3]. Odkąd Apollo został przydzielony do sztuki, od czasów starożytnych pojawiał się w poezji i sztukach pięknych. Jean de La Fontaine wykorzystał motyw Febusa i Boreasza w jednej ze swoich bajek z 1668. Innym przykładem z 1914 jest obraz Giorgio de Chirico Pieśń o miłości (Le chant d'amour). Przedstawia enigmatyczną kombinację popiersia Apolla przymocowanego do ściany domu i gumowej rękawicy. W tle dymiący pociąg[4]. Swą siedzibę miał na szczycie góry Parnas w Delfach, skąd zsyłał natchnienie. Mury okalające dom Apollina okalały też miejsce słynnej wyroczni delfickiej.
Zobacz też: inne znaczenia. |
bóg piękna, światła, życia, zarazy, śmierci, muzyki, wróżb, prawdy, prawa, porządku, patron sztuki i poezji, przewodnik Muz i charyt | |||
Apollo Sauroktonos (zabijający jaszczurkę) Praksytelesa | |||
Występowanie | |||
---|---|---|---|
Atrybuty |
Lira | ||
Siedziba | |||
Teren kultu | |||
Odpowiednik |
W mitologii rzymskiej, tak samо: Аpоllо | ||
Rodzina | |||
Ojciec | |||
Matka | |||
Rodzeństwo |
Artemida (siostra-bliźniaczka) | ||
Dzieci |
z Ftyją: | ||
| |||
| |||
|
Apollo był najprzystojniejszym męskim bogiem spośród greckich bóstw. Smukły, o złotych lokach, onieśmielał spojrzeniem swoich średnio niebieskawych oczu.
Był zazdrosny i zawistny, np. zacięcie konkurował z Marsjaszem, frygijskim satyrem flecistą, o miano najlepszego muzyka. Nawet kiedy ten przyznał mu pierwszeństwo, Apollo skrępował mu ręce i nogi, przywiązał do drzewa i obdarł żywcem ze skóry.
Kiedy Zeus raził piorunem Asklepiosa (syna Apollina), ten w zemście zabił kilku cyklopów z kuźni Hefajstosa. Za to morderstwo Apollo musiał przez dziewięć lat służyć jako parobek u króla Admeta w Tesalii.