Biała Kompania
oddział najemników, działający 2. połowie XIV wieku / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Biała Kompania?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Biała Kompania (łac. comitas alba, wł. societ bianca) – oddział najemników, działający w północnej i centralnej części Półwyspu Apenińskiego w II połowie XIV wieku.
Utworzony został w 1360 roku przez żołnierzy, którzy uczestniczyli w pierwszym etapie wojny stuletniej, a zostali zwolnieni ze służby po zawarciu traktatu w Brétigny. Razem z innymi wolnymi kompaniami najemników spustoszył Langwedocję i Prowansję, po czym został zaciągnięty przez papieża Innocentego VI i wyruszył do północnej Italii. Od 1361 roku walczył w służbie jego sojusznika, markiza Montferratu, przeciwko władcy Mediolanu, Barnabie Viscontiemu. Po zakończeniu tego konfliktu Białą Kompanię wynajęła Piza (1363), która prowadziła wojnę z Florencją. W trakcie walk większość oddziału, przekupiona przez Florentczyków, przeszła na ich stronę. W 1365 roku Białą wynajął papież Urban V, lecz po pewnym czasie zrezygnował z jej usług, a sam oddział w tym samym roku został rozbity przez inną jednostkę najemników, Kompanię Gwiazdy.
W Białej dominowali Anglicy, z czasem wstępowali do niej także Niemcy, Węgrzy i Włosi. Spośród jej żołnierzy największy rozgłos zdobył John Hawkwood, który z nią przybył do Italii. Przez pewien czas (1363–1364) sprawował dowództwo nad kompanią aż do momentu przejścia jej większej części na stronę Florencji. Sam, razem z mniejszą liczbą żołnierzy z tego oddziału, pozostał lojalny wobec Pizy. W historiografii używa się niekiedy nazwy „Biała Kompania” jako nazwy jednostek, którymi później dowodził.
Formacja wyróżniała się dużymi walorami w walce, jak również wielką brutalnością wobec ludności na terenach, gdzie toczyła wojny. Wykorzystywała przy tym metody wypracowane podczas walk angielsko-francuskich, które upowszechniały się za jej pośrednictwem w armiach krajów włoskich. Geneza nazwy oddziału nie jest w pełni jasna. Najprawdopodobniej pochodziła od elementu wyposażenia: polerowanych zbroi białych lub ubiorów, kurt albo opończy.
Losy formacji budziły spore zainteresowanie w XIX wieku i stały się tematem wykładów Johna Ruskina oraz inspiracją jednej z powieści historycznych Arthura Conana Doyle’a.