Dwadzieścia cztery historie
zestaw chińskich oficjalnych ksiąg historycznych / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Ershisi Shi?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Dwadzieścia cztery historie (chiń. 二十四史; pinyin Èrshísì Shǐ; Wade-Giles Erh-shih-shu shih), znane również jako Historie dynastyczne lub Oficjalne historie (chiń. 正史) – zestaw chińskich oficjalnych ksiąg historycznych, obejmujących okres od 3000 p.n.e. do dynastii Ming w XVII wieku. Historie te wzorowane były na pochodzącej z czasów dynastii Han kronice autorstwa Sima Qiana, Zapiski historyka, który stworzył konwencję gatunku.
Termin zhengshi nawiązuje do zhengtong („prawnego następstwa”) i każda z uznanych za legalne dynastii miała ostatecznie swoją oficjalną historię, stworzoną za czasów następnej dynastii, która ją w legalny sposób zastąpiła; łącznie były to 24 dzieła liczące w sumie ok. 40 mln chińskich znaków (użyte jest niemal 14 tys. różnych znaków)[1]. Ostatecznie zostały skompilowane i wydane w całości za czasów dynastii Qing w 3213 tomach w 40 roku panowania cesarza Qianlonga, czyli w roku 1775; to z tego wydania pochodzi nazwa „24 historie”[2].
Pierwsza kronika Sima Qiana obejmuje czasy od czasów legendarnych aż po jemu współczesne, czyli ok. 3000 lat. Następne kroniki ograniczają się do opisów pojedynczych dynastii. Kroniki pisane po czasach tangowskich są dziełami kompilowanymi przez zespoły historyków ze specjalnego biura cesarskiego; wcześniejsze są autorstwa jednego lub dwóch pisarzy. Późne historie, przygotowywane zespołowo, mają coraz bardziej standaryzowaną formę, a ich kompilatorzy w dużej mierze porządkowali i redagowali materiały przygotowywane przez Biuro Historii poprzedniej dynastii (za czasów jej trwania)[3].
Późniejsze historie, pisane przez zespoły z biura historiografii pod ścisłym nadzorem urzędniczym, zawierają mniej elementów wywodzących się z folkloru i tradycji ustnych (np. opowieści o magicznym poczęciu władcy), słabszy jest też „element odautorski” (Sima Qian, autor pierwszej kroniki, nierzadko umieszczał dość osobiste komentarze na temat opisywanych osób czy wydarzeń). Późniejsze historie są też mniej interesujące z punktu widzenia stylu, który staje się bardziej suchy i urzędowy, co szczególnie widać w biografiach, pozbawianych ubarwiających szczegółów personalnych i ograniczanych głównie do wyliczenia stanowisk i funkcji pełnionych przez daną osobę. W kompilowanych przez urzędników z biura historiografii kronikach silniejszy jest też element konfucjańskiego dydaktyzmu[4].
Kroniki te, mimo że przedstawiają oficjalny, rządowy punkt widzenia, zgodny z konfucjańską filozofią władzy, stanowią szczegółowe i bezcenne źródło wiedzy o dawnych Chinach. W szczególności wartościowe są wczesne kroniki, przygotowane na podstawie materiałów, które się nie zachowały, będące przez to podstawowym źródłem wiedzy o tamtych czasach[5]