Konstytucja kwietniowa
Zwana też konstytucją styczniową, zastąpiła konstytucję marcową z 1921 roku / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Konstytucja kwietniowa?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Konstytucja kwietniowa – ustawa zasadnicza II Rzeczypospolitej podpisana przez prezydenta Ignacego Mościckiego 23 kwietnia 1935 roku. Weszła w życie następnego dnia. W niektórych tekstach przedwojennych[1] nazywana jest konstytucją styczniową, od miesiąca zakończenia nad nią prac w Sejmie i Senacie.
Nazwa potoczna |
Konstytucja kwietniowa | ||
---|---|---|---|
Państwo | |||
Data wydania |
23 kwietnia 1935 | ||
Miejsce publikacji | |||
Data wejścia w życie |
24 kwietnia 1935 | ||
Rodzaj aktu | |||
Przedmiot regulacji | |||
Status |
nieobowiązujący | ||
Utrata mocy obowiązującej z dniem | |||
| |||
Zastrzeżenia dotyczące pojęć prawnych |
Rzeczpospolita Polska |
Ten artykuł jest częścią serii:
|
Na jej mocy wprowadzono w Polsce system prezydencki o charakterze autorytarnym, określany we współczesnej doktrynie prawa konstytucyjnego jako neoprezydencki, hiperprezydencki, superprezydencki lub swoisty system prezydencki[2][3][4]. Ustawa konstytucyjna została uchwalona z naruszeniem przepisów konstytucji marcowej dotyczących zmiany konstytucji i zwierzchnictwa narodu[5], co było wyrazem autorytarnych tendencji obozu rządzącego.
22 lipca 1944 w ogłoszonym w Moskwie manifeście marionetkowy Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego uznał konstytucję kwietniową za bezprawną, co było podstawą odrzucenia przezeń ciągłości prawnej rządu RP na uchodźstwie wynikającej z nominacji Władysława Raczkiewicza na prezydenta RP przez prezydenta RP Ignacego Mościckiego w trybie art. 24 konstytucji (wyznaczenie następcy w czasie wojny). Konstytucja kwietniowa nie została uchylona ani przez Małą Konstytucję z 1947, ani przez Konstytucję PRL z 22 lipca 1952 w przepisach ją wprowadzających. Dotyczyło to również aktów normatywnych rangi ustawowej wydanych po dniu 23 kwietnia 1935 r., a stanowiących wykonanie przepisów konstytucji kwietniowej. Te ostatnie, jak wskazywano, „upadły wraz z tą konstytucją”. Jako takie uznawano np. ordynację wyborczą do Sejmu z dnia 8 lipca 1935 r. (Dz.U. z 1935 r. nr 47, poz. 319), ordynację wyborczą do Senatu z dnia 8 lipca 1935 r. (Dz.U. z 1935 r. nr 47, poz. 320), ustawę z dnia 8 lipca 1935 r. o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej (Dz.U. z 1935 r. nr 47, poz. 321), ustawę z dnia 14 lipca 1936 r. o Trybunale Stanu (Dz.U. z 1936 r. nr 56, poz. 403), ustawę z dnia 2 stycznia 1936 r. o wykonywaniu kontroli parlamentarnej nad długami Państwa (Dz.U. z 1936 r. nr 2, poz. 3), ustawę z dnia 23 czerwca 1939 r. o stanie wyjątkowym (Dz.U. z 1939 r. nr 57, poz. 366), ustawę z dnia 23 czerwca 1939 r. o stanie wojennym (Dz.U. z 1939 r. nr 57, poz. 366). 22 grudnia 1990 wybrany demokratycznie prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Wałęsa przejął oficjalnie przy przyjęciu urzędu insygnia władzy prezydenta RP od Ryszarda Kaczorowskiego, ostatniego prezydenta RP na obczyźnie powołanego w trybie konstytucji kwietniowej. Jednak przepisy uchylające konstytucję kwietniową i akty normatywne stanowiące wykonanie jej przepisów nie pojawiły się zarówno w Małej Konstytucji z 1992, jak i w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997. 16 kwietnia 1998 Senat Rzeczypospolitej Polskiej przyjął uchwałę o ciągłości prawnej między II a III Rzecząpospolitą Polską, w której stwierdził w punkcie 2 uchwały, że Konstytucja PRL z 22 lipca 1952 nie uchyliła konstytucji kwietniowej z 23 kwietnia 1935 i porządku prawnego II RP[6]. W opinii przedstawionej przez Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu stwierdzono, że konstytucja kwietniowa z 1935 r. utraciła moc obowiązującą na zasadzie desuetudo, czyli z powodu długotrwałego niestosowania jej norm w praktyce[7].