Pastorał
laska biskupia / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Pastorał?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Pastorał, także w kościołach wschodnich jako żezł (łac. baculus pastoralis, dosł. „kij pasterski”) to w Kościołach chrześcijańskich atrybut biskupów, opatów i infułatów uprzywilejowanych (we wschodnim chrześcijaństwie: archimandrytów); długa, zdobiona laska o ślimakowato zwiniętym zakończeniu, nazywanym krzywaśnią lub z łaciny – kurwaturą. Pierwotnie był to po prostu krótki, zakrzywiony kij służący do podpierania się.
W Kościele łacińskim krzywaśń zwija się w formie ślimaka do środka; często też wewnątrz ślimaka znajdują się wyobrażenia świętych.
Od pastorału biskupa wcześniejsza była laska opata. Pierwszym opatem, który jej używał, był święty Kolumban (+615). Odtąd szybko się rozpowszechniała.[potrzebny przypis] Poza klasztorem używali jej biskupi, królowie i książęta – jako znaku władzy. Do liturgicznych insygniów biskupa pastorał zalicza się od XI wieku. Od XVI w. biskupi zwyczajowo noszą pastorał krzywaśnią na zewnątrz.
Opaci używają pastorału z krzywaśnią osłoniętą przezroczystym welonem, gdyż nie mają władzy pro foro externo, to znaczy poza ściśle określoną wspólnotą (na ogół klasztoru bądź zakonu). Pastorały opatów są znacznie skromniej zdobione, a noszą je oni krzywaśnią do wewnątrz.
Pastorał papieski, zwany też „ferula”, jest zakończony krzyżem.
Biskup może używać pastorału tylko na terenie diecezji, do której jest przypisany. Metropolita – na terenie metropolii. W pozostałych przypadkach muszą na to uzyskać zgodę ordynariusza miejscowego. Kardynał może używać pastorału wszędzie, nie pytając nikogo o zgodę (podobnie jak ze spowiadaniem).
W czasie pielgrzymki Jana Pawła II do Polski 1999, kiedy ten był chory, zastępujący go kardynał Angelo Sodano podczas mszy świętej na Błoniach używał papieskiego pastorału.