New Zealand
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ang New Zealand o Bagong Silandiya (nagmula sa salitang Olandes na Nova Zeelandia)[11] o Aotearoa (Māori para sa Lupain ng Mahabang Puting Ulap), ay isang bansa ng dalawang malalaking pulo na Hilagang Pulo (Ingles: North Island, Māori: Te Ika-a-Māui) at Timog Pulo (Ingles: South Island, Māori: Te Wai Pounamu) at maraming mas maliliit na mga pulo sa timog-kanlurang Karagatang Pasipiko. Sa mga bansa sa Timog Pasipiko, ang New Zealand ang may pinakamalaki at pinaka-industrialisadong ekonomiya at pumapangalawa lamang ang populasyon nito sa Papua New Guinea. Natatangi ang New Zealand sa kanyang pagkabukod, nakahiwalay sa Australya sa hilaga-kanluran sa pamamagitan ng Dagat Tasman, mga 2,000 km ang pagitan. Ang New Caledonia, Fiji at Tonga ang malalapit na mga kapitbahay. Binubuo ng karamihan sa populasyon sa Papua New Guinea ng mga taong nagmula sa Europa, kasama ang katutubong Māori na kabilang sa pinakamalaking minorya. Ang mga taong hindi Māori na Polynesian at Asyano ang mga mahahalagang minorya, lalo na sa mga lungsod.
Bagong Silandiya | |
---|---|
Awiting Pambansa: God Defend New Zealand "Diyos, Ipagtanggol ang Bagong Silandiya" Awiting Makahari: God Save the King "Diyos, Iligtas ang Hari" | |
Kabisera | Wellington 41°18′S 174°47′E |
Pinakamalaking lungsod | Auckland |
Wikang opisyal | Ingles • Māori |
Katawagan |
|
Pamahalaan | Unitary parliamentary constitutional monarchy |
• Monarch | Charles III |
• Governor-General | Cindy Kiro |
• Prime Minister | Christopher Luxon |
Lehislatura | Parliament (House of Representatives) |
Stages of independence from the United Kingdom | |
6 February 1840 | |
• Responsible government | 7 May 1856 |
• Dominion | 26 September 1907 |
• Statute of Westminster adopted | 25 November 1947 |
• Constitution Act 1986 | 1 January 1987 |
Lawak | |
• Kabuuan | 270,534[2] km2 (104,454 mi kuw) (75th) |
• Katubigan (%) | 1.6[n 1] |
Populasyon | |
• Pagtataya sa Padron:Currentmonth 2024 | Padron:Increase neutral Padron:Data New Zealand[4] (120th) |
• Senso ng 2018 | Padron:Increase neutral 4,699,755[5] |
• Densidad | [convert: invalid number] (167th) |
KDP (PLP) | Pagtataya sa 2023 |
• Kabuuan | $279.183 billion[6] (63rd) |
• Bawat kapita | $53,809[6] (32nd) |
KDP (nominal) | Pagtataya sa 2023 |
• Kabuuan | $249.415 billion[6] (51st) |
• Bawat kapita | $48,071[6] (23rd) |
Gini (2022) | 30.0[7] katamtaman |
TKP (2021) | 0.937[8] napakataas · 13th |
Salapi | New Zealand dollar ($) (NZD) |
Sona ng oras | UTC+12 (NZST[n 2]) |
UTC+13 (NZDT[n 3]) | |
Ayos ng petsa | dd/mm/yyyy[10] |
Gilid ng pagmamaneho | left |
Kodigong pantelepono | +64 |
Kodigo sa ISO 3166 | NZ |
Internet TLD | .nz |