DSÖ'nün Temel İlaçlar Listesi
sağlık sistemindeki en önemli ihtiyaçları karşılamak için en etkili ve güvenli olduğu düşünülen ilaçları içeren, Dünya Sağlık Örgütü tarafından yayınlanan belge; (2022) itibariyle 581 ilaç içerir. (liste üzerinde çalışma dev / From Wikipedia, the free encyclopedia
Dünya Sağlık Örgütü (İngilizce; WHO, Türkçe; DSÖ) tarafından yayınlanan WHO Temel İlaçlar Model Listesi (veya Temel İlaçlar Listesi veya EML [1] ) herhangi bir sağlık sistemindeki en önemli ihtiyaçları karşılamak için en etkili ve güvenli olduğu düşünülen ilaçları içerir.[2] Liste, aynı zamanda ülkeler tarafından kendi yerel temel ilaç listelerini geliştirmeye yardımcı olmak için de kullanılır.[2] (2016 (2016) itibarıyla) 155'ten fazla ülke, Dünya Sağlık Örgütü'nün model listesine dayalı olarak temel ilaçlara ait ulusal listelerini oluşturmuştur.[1] Buna hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkeler dahildir.[2][3]
Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Ekim 2023) |
Liste, temel öğeler ve tamamlayıcı öğeler olarak ayrılmıştır.[4] Temel öğeler, temel sağlık sorunları için en uygun maliyetli seçenekler olarak kabul edilirler. Ayrıca çok az ek sağlık hizmeti kaynağı gereksinimi duyarlar.[4] Tamamlayıcı öğeler ise ya özel olarak eğitilmiş sağlık hizmeti verenleri veya tıbbi cihaz gibi ek unsurları gerektirirler ya da daha düşük bir maliyet-fayda oranına sahiptirler.[4] Öğelerin yaklaşık %25'i tamamlayıcı listededir.[5] Bazı ilaçlar hem temel hem de tamamlayıcı listede yer almaktadır.[6] Listedeki ilaçların çoğunun artık jenerik üretimleri olsa da, patentli moleküllerin bu listeye girmesine engel değildir.[7]
İlk liste 1977'de yayınlanmıştır ve 208 ilacı içermekteydi.[2][8][9] DSÖ, listeyi iki yılda bir güncellemektedir.[10] 14. liste 2005 yılında yayınlanmıştır ve 306 ilaç içermektedir.[11] 2015 yılında listenin 19. versiyonu yayınlanmıştır ve yaklaşık 410 ilaç içermektedir.[10] 20. versiyon 2017'de yayınlanmıştır ve 433 ilaç içermektedir.[12][13] 21. liste 2019 yılında yayınlanmıştır ve 460 ilaç içermektedir.[14][15][16] Ulusal listeler 334 ile 580 arasında ilaç içermektedir.[5] 22.Temel İlaçlar Listesi (EML), Eylül 2021'de güncellenmiş ve 581 ilaç içermektedir.[17] 23.Temel İlaçlar Listesi (EML), Temmuz 2023'te güncellenmiştir.[18] Bu listede 591 ilaç ve 103 terapötik eşdeğer için 1200 öneri bulunmaktadır.
DSÖ Çocuklar İçin Temel İlaçlar Listesi (EMLc) olarak bilinen 12 yaşına kadar olan çocuklar için ayrı bir liste ise 2007 yılında oluşturulmuştur ve 8. versiyonu yayınlanmıştır.[10][19] Uygun formülasyonların çocukların ihtiyaçlarını ne derece karşıladığını belirmek için bu liste oluşturulmuştur.[20][21] Çocuk listesindeki her konu ana listede de yer almaktadır.[22] Liste ana listenin 23. güncellenmesine göre hazırlanmaktadır.[4][12][14] Çocuklar için 9. Temel İlaçlar Listesi Temmuz 2023 tarihinde güncellenmiştir.[18]