Nội chiến Tây Ban Nha
Nội chiến giữa phe Cộng hòa và phe Quốc dân ở Tây Ban Nha (1936-1939) / From Wikipedia, the free encyclopedia
Nội chiến Tây Ban Nha (tiếng Tây Ban Nha: Guerra civil española) là một cuộc nội chiến giữa phe Cộng hòa và phe Quốc dân diễn ra ở Tây Ban Nha từ năm 1936 tới năm 1939. Phe Cộng hòa là liên minh các đảng tả khuynh ủng hộ Mặt trận Nhân dân dưới chế độ Đệ nhị Cộng hòa Tây Ban Nha, bao gồm các đảng phái chính trị theo các hệ tư tưởng như chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản, chủ nghĩa ly khai, chủ nghĩa vô trị, và chủ nghĩa cộng hòa, với một bộ phận phản đối chính quyền thời tiền chiến. Trái lại, phe Quốc dân đối lập là một liên minh các đảng hữu khuynh theo các hệ tư tưởng như chủ nghĩa Falangist, chủ nghĩa bảo hoàng, chủ nghĩa bảo thủ, và chủ nghĩa truyền thống Công giáo; phe này được dẫn dắt bởi chế độ độc tài quân sự do Tướng Francisco Franco lãnh đạo. Sở dĩ vì bối cảnh chính trị của thế giới lúc bấy giờ, bản chất của cuộc chiến này cực kì phức tạp, và cần được đánh giá soi xét từ nhiều góc độ khác nhau: đấu tranh giai cấp, đấu tranh tôn giáo, đấu tranh giữa dân chủ và độc tài, giữa cách mạng và phản cách mạng, giữa phát-xít và cộng sản. Claude Bowers, đại sứ Hoa Kỳ tại Tây Ban Nha thời chiến, đã đánh giá xung đột này là "buổi tổng duyệt" trước thềm Thế chiến II. Cuộc nội chiến đẫm máu đã khép lại với chiến thắng của phe Quốc dân vào đầu năm 1939.
Nội chiến Tây Ban Nha | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Một phần của giai đoạn giữa hai Thế chiến | |||||||
Theo chiều kim đồng hồ từ trên bên trái:
| |||||||
| |||||||
Tham chiến | |||||||
Phe Cộng hòa
|
Phe Quốc dân
| ||||||
Chỉ huy và lãnh đạo | |||||||
|
| ||||||
Lực lượng | |||||||
Quân lực năm 1936:[1]
|
Quân lực năm 1936:[4]
| ||||||
Thương vong và tổn thất | |||||||
Khoảng 500.000 chết[chú thích 1] |