Бенджамин Франклин (ингл. Benjamin Franklin; 17 ғинуар 1706 йыл — 17 апрель 1790 йыл) — АҠШ-тың сәйәси эшмәкәре, дипломат, полимат, уйлап табыусы, яҙыусы, журналист, нәшриәтсе, масон[12]. АҠШ бойондороҡһоҙлоғо өсөн һуғыш лидерҙарының береһе.
Ҡыҫҡа факттар Зат, Гражданлыҡ ...
Бенджамин Франклин |
ингл. Benjamin Franklin |
Герб |
|
|
|
Зат |
ир-ат[1][2][3] |
Гражданлыҡ |
Британская Америка[d] Америка Ҡушма Штаттары |
Спортта ил өсөн сығыш яһай |
Америка Ҡушма Штаттары |
Псевдоним |
Silence Dogood |
Тыуған көнө |
17 ғинуар 1706({{padleft:1706|4|0}}-{{padleft:1|2|0}}-{{padleft:17|2|0}})[2][3][4][…] |
Тыуған урыны |
Бостон, Массачусетс-Бэй[d], Тринадцать колоний[d][5][6] |
Вафат булған көнө |
17 апрель 1790({{padleft:1790|4|0}}-{{padleft:4|2|0}}-{{padleft:17|2|0}})[2][3][4][…] (84 йәш) |
Вафат булған урыны |
Филадельфия, Пенсильвания, Америка Ҡушма Штаттары[5][6] |
Үлем сәбәбе |
плеврит[d] |
Ерләнгән урыны |
Christ Church, Philadelphia[d] |
Атаһы |
Джозайя Франклин[d] |
Әсәһе |
Abiah Folger[d] |
Бер туғандары |
Jane Franklin Mecom[d] һәм James Franklin[d] |
Хәләл ефете |
Дебора Рид Франклин[d] |
Балалары |
Уильям Франклин[d], Фрэнсис Фолджер Франклин[d] һәм Сара Франклин Бач[d] |
Яҙма әҫәрҙәр теле |
инглизсә |
Һөнәр төрө |
сәйәсмән, дипломат, яҙыусы |
Эшмәкәрлек төрө |
Физика |
Эш урыны |
Пенсильванский университет[d] |
Биләгән вазифаһы |
посол США во Франции[d], посол США в Швеции[d], Генеральный почтмейстер США[d], спикер Палаты представителей Пенсильвании[d], President of the Supreme Executive Council of Pennsylvania[d] һәм член Палаты представителей Пенсильвании[d] |
Уҡыу йорто |
Домашнее обучение[d] Бостонская латинская школа[d] |
Социаль синыф |
ҡол биләүсе[d] |
Гаплогруппа Y-ДНК |
Гаплогруппа V[d] |
Спорт төрө |
шахмат |
Ҡатнашыусы |
Конгресс в Олбани[d] |
Ойошма ағзаһы |
Лондон король йәмғиәте[d], Америка фәлсәфә йәмғиәте[d], Санкт-Петербург фәндәр академияһы[d], Француз фәндәр академияһы[d], Америка сәнғәт һәм фәндәр академияһы[d], Пенсильванское аболиционистское общество[d][7], Парижское сельскохозяйственное общество[d][8], Италия милли фәндәр академияһы[d][9], Турин фәндәр академияһы[d][6] һәм масонство[d][10] |
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре |
|
Изображается на |
Benjamin Franklin[d] |
Вики-проект |
Проект:Математика[d] |
Хеҙмәттәре тупланмаһы |
Городской музей[d][11] |
Авторлыҡ хоҡуҡтары статусы |
авторлыҡ хоҡуҡтарының ғәмәлдә булыу ваҡыты үткән[d] |
National Governors Association biography URL |
nga.org/governor/benjami… |
Авторҙың Викимилектәге ҡалыбы |
Benjamin Franklin |
Бенджамин Франклин Викимилектә |
Ябырға
Бенджамин Франклин — Америка Ҡушма Штаттарының бойондороҡһоҙ дәүләт булараҡ барлыҡҡа килеүе нигеҙендә ятҡан өс иң мөһим тарихи документын: АҠШ-тың бойондороҡһоҙлоҡ декларацияһын, АҠШ Конституцияһын һәм 1783 йылда Төньяҡ Америкала ун өс британ колонияһының Бөйөк Британия үҙ бойондороҡһоҙлоғо өсөн һуғышын формаль рәүештә тамамлауҙы аңлатҡан Версаль тыныслыҡ килешеүен]] (Икенсе Париж тыныслыҡ килешеүе) ҡултамғаһы менән нығытҡан АҠШ-ты нигеҙләүсе бөйөк шәхестәрҙең береһе.
АҠШ-тың ҙур матбуғаты дизайнын эшләүселәрҙең береһе. Петербург фәндәр академияһының (1917 йылдан — Рәсәй фәндәр академияһы (Петербург фәндәр академияһы) ағзаһы, тәүге сит ил кешеһе американлы (02.11.1789) булған.
1914 йылдан бирле Бенджамин Франклин портреты АҠШ Федераль резерв системаһының йөҙ доллар купюраһында төшөрөлгән.
Киң таралған яңылыш фекергә ҡарамаҫтан, Франклин бер ҡасан да АҠШ президенты булмаған.