Усерасейская надзвычайная камісія па барацьбе з контрарэвалюцыяй і сабатажам
From Wikipedia, the free encyclopedia
УНК СНК РСФСР — Усерасейская надзвычайная камісія па барацьбе з контрарэвалюцыяю й сабатажам (па-расейску: Всероссийская чрезвычайная комиссия по борьбе с контрреволюцией и саботажем) пры Савеце народных камісараў РСФСР (1917—1922). Утворана 20 сьнежня 1917 году.[1] Ліквідавана зь перадачаю паўнамоцтваў Дзяржаўнаму палітычнаму ўпраўленьню (ДПУ НКУС РСФСР) пры НКУС РСФСР 6 лютага 1922 году.
Усерасейская надзвычайная камісія па барацьбе з контрарэвалюцыяю й сабатажам | |
па-расейску: Всероссийская чрезвычайная комиссия по борьбе с контрреволюцией и саботажем | |
Краіна | РСФСР |
---|---|
Створаная | 20 сьнежня 1917 |
Ператвораная | 6 лютага 1922 |
Юрысдыкцыя | Савет Народных камісараў РСФСР |
Штаб-кватэра | Лубянка, 2, Масква, РСФСР |
Папярэдняя служба | Ахоўнае аддзяленьне |
Наступная служба | ДПУ НКУС РСФСР |
Старшыня Прэзыдыўма УНК | Фэлікс Дзяржынскі |
УНК зьяўлялася органам «дыктатуры пралетарыяту» па абароне дзяржаўнай бясьпекі РСФСР, «кіраўнічым органам барацьбы з контрарэвалюцыяю на тэрыторыі ўсёй краіны». УНК мела тэрытарыяльныя падразьдзяленьні для «барацьбы з контрарэвалюцыяю на месцах».[2]
В. І. Ленін, галоўны ідэоляґ яе фармаваньня, называў Усерасейскую надзвычайную камісію, без якой «ўлада працаўнікоў існаваць не можа, пакуль будуць існаваць на сьвеце эксплюататары…», «нашай паражальнай зброяй супраць незлічоных змоваў, незлічоных замахаў на Савецкую ўладу з боку людзей, якія былі бясконца мацней за нас»[3].
З 27 студзеня 1921 году ў лік задачаў УНК уваходзіла ліквідацыя бездагляднасьці й безнагляднасьці сярод дзяцей.[4]
Менавіта ад скарачэньня слова НК (па-расейску: ЧК) адбылося слова «чэкіст».