Чужаніца (раман)
раман Альбэра Камю / From Wikipedia, the free encyclopedia
«Чужаніца» (па-француску: L'Étranger) — раман[2] францускага пісьменьніка Альбэра Камю, напісаны ў 1940 ў Парыжы і апублікаваны ў 1942 годзе. Напісаны ў своеасаблівым стылі — кароткія фразы ў мінулым часе. Размоўная непасрэднасьць і аголеная шчырасьць зь першага погляду няхітрага нізаньня простых фраз Жан-Поль Сартр абазначыў як «нулявы градус пісьма»[3]. Твор аказаў вялікі ўплыў на большасьць францускіх і эўрапейскіх аўтараў другой паловы XX стагодзьдзя. На беларускую мову перакладзены ў 1986 годзе Зьмітром Коласам.
- Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Чужаніца.
Чужаніца | |
L'Étranger | |
Жанр: | раман |
---|---|
Аўтар: | Альбэр Камю |
Мова арыгіналу: | француская мова[1] |
Год напісаньня: | 1940 |
Публікацыя: | 1942 |
Перакладчык: | Зьміцер Колас |
Папярэдні твор: | The Myth of Sisyphus[d] |
Наступны твор: | The Misunderstanding[d] |
Электронная вэрсія |
У рамане раскрываецца гісторыя нейкага Мёрсо — француза, які пражывае ў Альжыры і зьдзяйсьняе забойства, затым не раскаяўшыся, адмаўляецца абараняцца ў судзе, прысуджаецца да сьмяротнага пакараньня і ідзе на сьмерць без шкадаваньня. Знакамітая першая фраза кнігі — «Сёньня памерла мама. Ці, можа, учора, ня ведаю».
У студзені 1955 года Камю напісаў гэта:
Я даўно рэзюмаваў «Незнаёмца» заўвагай, якая, прызнаюся, была вельмі парадаксальнай: «У нашым грамадстве любы чалавек, які не плача на пахаванні сваёй маці, рызыкуе быць асуджаным на смерць». Я меў на ўвазе толькі тое, што героя маёй кнігі асуджаюць за тое, што ён не гуляе ў гульню.
Першы наклад «Незнаёмца» склаў усяго 4400 экзэмпляраў, што было настолькі мала, што нельга было лічыць бэстсэлерам. Паколькі аповесць была апублікаваная падчас нацысцкай акупацыі Францыі, існавала верагоднасць, што Propaganda-Staffel падвергне яе цэнзуры, але прадстаўнік акупацыйных улад палічыў, што ў ёй няма нічога шкоднага для іх справы, таму яна была апублікавана без пропускаў. Тым не менш, раман быў добра прыняты ў антынацысцкіх колах у дадатак да артыкула Жан-Поля Сартра «Explication de L'Étranger» .
Чатыры разы перакладзены на англійскую, а таксама на мноства іншых моў, раман доўгі час лічыўся класікай літаратуры 20-га стагоддзя. Le Monde ставіць яе на першае месца ў сваім спісе 100 кніг стагоддзя.
Раман быў двойчы экранізаваны: Lo Straniero (1967) (італьянская) Лукіна Вісконці і Yazgı (2001, Fate) Зэкі Дэміркубуза (турэцкая).