Гүн ухаан
From Wikipedia, the free encyclopedia
Гүн ухаан гү, али философи (грек φιλοσοφία) — хорбоо юртэмсэ ба хүнэй ниигэмэй мүн шанар, түүншэлэн хүнэй амидаралай утга ушарай талаар эсэслэн тунгаажа, али болохо түгээмлээр зүбшөөрэгдэхүйсэ тайлбарые хайжа һудлаха ухаан юм.
Гүн ухаан гэдэг грек хэлэнэй "φίλος" гү, али дураха, "σοφία" гү, али сэс мэргэн гэһэн хоёр үгэнэй ниилбэрһээ гаралтай болоод "сэс мэргэндэ дураха" гэдэг утгаар хэрэглэгдэжэ байба.
Гүн ухаан гэдэг боло бидэ улам илүү мэргэн ухаантай болохо, өөрыгөө гүн Гүнзыгэй ухамсарлан улам һайн хүн болохо зорилгоор үйлдэжэ, үнэлжэ сэгнэжэ, оюун дүгнэлтэ гаргажа байгаа тэрэ аргые бүтээлшэ шүүмжэлэлтэйгээр, системтэй шэнжэлэн һудлха ябадал юм.
Анханай агуу ехэ гүн ухаантан Сократ гүн ухаан боло амидаралай һонголто, үйлэ ажалалгаа болон сэтгэн бодохын зүб заршимые олохо зорилготой өөрыгөө шүүмжэлэлтэйгээр танин мэдэхэ үйлэ ябаса мүн гэжэ үзэжэ байба. Сократ асуулта-харюултын аргандаа өөрын алдаа болон юм мэдэхэгүй байгаагаа хүлээн зүбшөөрдэггүй зоной бэеэ тооһон бодолые бута сохихын тулда югөөдэлые ашиглаһан юм.