Εδάφη του Βασιλείου της Γαλλίας
From Wikipedia, the free encyclopedia
Στη Γαλλία, κατά το Παλαιό Καθεστώς, οι επαρχίες (provinces) ήταν οι διαφορετικές περιοχές από τις οποίες αποτελείτο η χώρα, έως τη δημιουργία των διοικητικών υποδιαιρέσεων των νομών το 1790.
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Σήμερα, ο ορός επαρχία (province) παραμένει σε χρήση για να ορίσει τα τοπικά γεωγραφικά σύνολα από τα οποία αποτελούνταν, και που διατηρούσαν μία ταυτότητα τόσο στο πολιτισμικό όσο και το εθνολογικό-γλωσσικό κομμάτι.
Προερχόμενη από τους θεσμούς της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, η λέξη έκανε την εμφάνισή της κατά τον 15ο αιώνα και δεν σταμάτησε να χρησιμοποιείται τόσο μέσω των επίσημων διαταγμάτων όσο και στην κοινή καθομιλουμένη γλώσσα της εποχής. Όποιος και αν ήταν ο αιώνας ή το λεξικό όπου γινόταν έρευνα, η έννοια της λέξης παραμένει συχνά ασαφής, λόγω της συνύπαρξης διάφορων συστημάτων εδαφικής υποδιαίρεσης υπό το Παλαιό Καθεστώς. Ορισμένοι γεωγράφοι, ακόμη και μεταξύ των διασημότερων, όπως ο Ονεσίμ Ρεκλύ, άσκησαν οξεία κριτική στην ύπαρξη των επαρχιών και της ιδιαίτερης ταυτότητας της καθεμίας εξ'αυτών, αρνούμενοι, μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις, ότι ο όρος αυτός είχε κάποια αληθή έννοια. Έτσι, οι διάφοροι κατάλογοι και χάρτες που καταγράφουν τις επαρχίες της Γαλλίας δεν ήταν ποτέ απολύτως ακριβείς κι ούτε ήταν δυνατό να συγκριθούν μεταξύ τους.
Προσεγγιστικός ορισμός: πρόκειται για μια εδαφική έκταση, γενικά μεγάλης έκτασης, της οποίας οι κάτοικοι διακρίνονται από τις καταβολές, τα ήθη, τα έθιμα, τις γλώσσες και τους κοινούς μεταξύ τους θεσμούς, οι οποίοι μετουσιώθηκαν σε ιδιαίτερα, κατά τόπους, καταστατικά και προνόμια, που ήταν σε γενικές γραμμές διαφορετικά εκείνων γειτονεύοντων επαρχιών. Η επαρχία δημιουργείτο, γενικώς, από τη μεταξύ τους ένωση μικρότερων κρατιδίων, ενώ περιελάμβανε συχνά αρκετές μεγάλες πόλεις, με την πιο κοινή της διαίρεση να είναι σε « άνω » και « κάτω ».
Πριν την Επανάσταση, η Γαλλία ήταν χωρισμένη σε εδαφικές υποδιαιρέσεις οι οποίες βασίζονταν σε ιστορικά, γεωγραφικά, αλλά και πληθυσμιακά κριτήρια που ήταν διαφορετικά σύμφωνα με τις διαφορετικές κατά τόπους μορφές εξουσίας, με διαφορετικές κατηγορίες όπως αυτές των μητροπόλεων, των επαρχιών, των επισκοπών, των δουκάτων, των βαρονιών, των κυβερνήσεων, των κρατιδίων, των ελεκτοράτων, των κοινοβουλίων, των χωρών, των βαϊλάτων κτλ. τις οποίες συνόδευε, συνήθως, ένα παρόμοιο όνομα περιοχής, η οποία, ωστόσο, είχε σημαντική διαφορά όσον αφορά την έκτασή της. Έτσι, η επικράτεια αρμοδιότητας του Κοινοβουλίου του Αρτουά δεν αντιστοιχούσε στην ίδια εδαφική έκταση με την Κυβέρνηση του Αρτουά ή τη Στρατιωτική Επιμελητεία του Αρτουά.
Η Συντακτική Συνέλευση του 1789, αφού πρώτα κατήργησε στη διάρκεια της νύχτας της 4ης Αυγούστου όλα τα δικαιώματα και κατά τόπους προνόμια των διαφορετικών περιοχών (τα οποία προνόμια υπάγονταν στην ίδια κατηγορία με αυτά προς τις κοινωνικές τάξεις, την αριστοκρατία και τον κλήρο), αποφάσισε να προχωρήσει σε μια πιο εξισορροπημένη μορφή διοικητικής διαίρεσης του γαλλικού εδάφους, τους νομούς (départements), και ότι η υποδιαίρεση αυτή θα ήταν παρόμοια για όλες τις κρατικές υπηρεσίες: στρατιωτικές, θρησκευτικές, εφοριακές, διοικητικές, πανεπιστημιακές, δικαστικές κτλ. Η πόλη που επελέγη ως πρωτεύουσα του κάθε νομού είδε όλες τις αρμοδιότητες της τοπικής περιοχής να συγκεντρώνονται εντός των τειχών της, έχοντας, πλέον, αποκτήσει μια νομαρχία, ένα δικαστήριο, ένα πανεπιστήμιο, έναν στρατώνα, μια επισκοπή, ένα χρηματιστήριο, μια εμποροπανήγυρι, ένα νοσοκομείο, κτλ.. Οι διαμαρτυρίες των πόλεων που τόσο διάστημα διέθεταν κάποια από αυτές τις αρμοδιότητες και που ξαφνικά βρέθηκαν χωρίς να έχουν καμία, με τη μία να χάνει το δικαστήριό της, έτερη το στρατόπεδο πυροβολικό της, έτερη το πανεπιστήμιό της, έτερη την εμποροπανήγυρή της, κατάφεραν, εν μέρει, να πετύχουν τον στόχο τους με τη μερική, μονάχα, εφαρμογή του μέτρου αυτού.