Ενιαίο Εργατικό Κόμμα Πολωνίας
Πολωνικό πρώην κομμουνιστικό πολιτικό κόμμα / From Wikipedia, the free encyclopedia
Το Ενιαίο Εργατικό Κόμμα Πολωνίας (πολωνικά: Polska Zjednoczona Partia Robotnicza προφέρεται: [Πόλσκα Ζγεντνοτσόνα Πάρτια Ρομποτνίτσα]), συχνά με συντομογραφία ΠΚΕΕ, ήταν το κομμουνιστικό κόμμα που κυβέρνησε τη Λαϊκή Δημοκρατία της Πολωνίας από το 1948 έως το 1990. Το ΠΚΕΕ είχε ηγηθεί δύο άλλων νόμιμα επιτρεπόμενων δευτερευόντων κομμάτων μαζί ως Μέτωπο Εθνικής Ενότητας και αργότερα Πατριωτικό Κίνημα Εθνικής Αναγέννησης. Ιδεολογικά, βασίστηκε στις θεωρίες του Μαρξισμού-Λενινισμού, με μεγάλη έμφαση στον αριστερό εθνικισμό. Το Ενιαίο Εργατικό Κόμμα Πολωνίας είχε τον απόλυτο έλεγχο των δημόσιων ιδρυμάτων στη χώρα, καθώς και του Πολωνικού Λαϊκού Στρατού, των υπηρεσιών ασφαλείας UB-SB, της αστυνομικής δύναμης της Πολιτοφυλακής και των μέσων ενημέρωσης.
Ενιαίο Εργατικό Κόμμα Πολωνίας Polska Zjednoczona Partia Robotnicza | |
---|---|
Συντομογραφία | ΠΚΕΕ |
Πρώτος ηγέτης | Μπολέσουαφ Μπιέρουτ |
Τελευταίος ηγέτης | Μιετσίσουαφ Ρακόφσκι |
Ίδρυση | 16–21 Δεκεμβρίου 1948 |
Διάλυση | 27–30 Ιανουαρίου 1990 |
Συγχώνευση των | Πολωνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα και Πολωνικό Εργατικό Κόμμα |
Διάδοχος | Πολωνική Σοσιαλδημοκρατική Ένωση και Σοσιαλδημοκρατία της Δημοκρατίας της Πολωνίας (ντε φάκτο, όχι νόμιμοι διάδοχοι) |
Έδρα | Νόβι Σφιατ 6/12, 00-497 Βαρσοβία |
Εφημερίδα | Trybuna Ludu |
Πτέρυγα νεολαίας | Πολωνική Σοσιαλιστική Ένωση Νεολαίας |
Στρατιωτική πτέρυγα | Πολωνικός Λαϊκός Στρατός |
Μέλη (δεκαετία του 1980) | 3.000.000[1] |
Ιδεολογία |
|
Πολιτικό φάσμα | Ακροαριστερά |
Εθνική προσχώρηση | Πατριωτικό Κίνημα Εθνικής Αναγέννησης |
Διεθνής προσχώρηση | Κομινφόρμ |
Χρώματα | Κόκκινο |
Σύνθημα | "Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się!" ("Προλετάριοι όλων των χωρών, ενωθείτε!") |
Ύμνος | "Η Διεθνής" |
Πολιτικό σύστημα Πολωνία Πολιτικά κόμματα Εκλογές |
Οι παραποιημένες πολωνικές βουλευτικές εκλογές του 1947 παρείχαν στην ακροαριστερά πλήρη πολιτική εξουσία στη μεταπολεμική Πολωνία. Το ΠΚΕΕ ιδρύθηκε αμέσως τον Δεκέμβριο του 1948 μέσω της ενοποίησης δύο προηγούμενων πολιτικών οντοτήτων, του Πολωνικού Εργατικού Κόμματος (ΠΕΚ) και του Πολωνικού Σοσιαλιστικού Κόμματος (ΠΣΚ). Από το 1952, η θέση του «Πρώτου Γραμματέα» του Ενιαίου Εργατικού Κόμματος Πολωνίας ήταν ισοδύναμη με αυτή του δικτάτορα, του προέδρου ή του αρχηγού κράτους σε άλλες χώρες του κόσμου. Καθ΄ όλη τη διάρκεια της ύπαρξής του, το ΠΚΕΕ διατήρησε στενούς δεσμούς με ιδεολογικά παρόμοια κόμματα του Ανατολικού Μπλοκ, κυρίως με το Ενιαίο Σοσιαλιστικό Κόμμα Γερμανίας, το Κομμουνιστικό Κόμμα Τσεχοσλοβακίας και το Κομμουνιστικό Κόμμα Σοβιετικής Ένωσης. Μεταξύ 1948 και 1954, σχεδόν 1,5 εκατομμύρια άτομα εγγράφηκαν ως μέλη του Ενιαίου Εργατικού Κόμματος Πολωνίας και τα μέλη αυξήθηκαν σε 3 εκατομμύρια μέχρι το 1980.[1]
Ο πρωταρχικός στόχος του κόμματος ήταν να επιβάλει τη σοσιαλιστική ατζέντα στην πολωνική κοινωνία. Η κομμουνιστική κυβέρνηση προσπάθησε να βελτιώσει το βιοτικό επίπεδο του προλεταριάτου, να καταστήσει την εκπαίδευση και την υγειονομική περίθαλψη διαθέσιμες σε όλους, να δημιουργήσει μια κεντρική σχεδιασμένη οικονομία, να εθνικοποιήσει όλους τους θεσμούς και να παράσχει εσωτερική ή εξωτερική ασφάλεια διατηρώντας μια ισχυρή ένοπλη δύναμη. Ορισμένες έννοιες που εισήχθησαν από το εξωτερικό, όπως η μεγάλης κλίμακας συλλογική γεωργία και η εκκοσμίκευση, απέτυχαν στα αρχικά τους στάδια. Το ΠΚΕΕ θεωρούνταν πιο φιλελεύθερο και φιλοδυτικό από τους ομολόγους του στην Ανατολική Γερμανία ή τη Σοβιετική Ένωση και ήταν πιο απεχθής με τη ριζοσπαστική πολιτική. Παρόλο που η προπαγάνδα χρησιμοποιήθηκε σε μεγάλα μέσα ενημέρωσης όπως το Trybuna Ludu («Λαϊκή Βουλή») και το τηλεοπτικό Dziennik Telewizyjny, η λογοκρισία έγινε αναποτελεσματική στα μέσα της δεκαετίας του 1980 και σταδιακά καταργήθηκε. Από την άλλη πλευρά, το Ενιαίο Εργατικό Κόμμα Πολωνίας ήταν υπεύθυνο για τη βάναυση ειρήνευση της πολιτικής αντίστασης και των διαδηλωτών στις διαδηλώσεις στο Πόζναν του 1956, στις διαδηλώσεις της Πολωνίας του 1970 και σε όλη τη διάρκεια του στρατιωτικού νόμου μεταξύ 1981 και 1983. Το ΠΚΕΕ ξεκίνησε επίσης μια σφοδρή αντισημιτική εκστρατεία κατά τη διάρκεια της πολωνικής πολιτικής κρίσης του 1968, η οποία ανάγκασε τους υπόλοιπους Εβραίους της Πολωνίας να μεταναστεύσουν.
Μέσα στις συνεχιζόμενες πολιτικές και οικονομικές κρίσεις, το κίνημα της Αλληλεγγύης αναδείχθηκε ως ένα σημαντικό αντιγραφειοκρατικό κοινωνικό κίνημα που επεδίωκε την κοινωνική αλλαγή. Με τη χαλάρωση της κομμουνιστικής κυριαρχίας στις γειτονικές χώρες, το ΠΚΕΕ έχασε συστηματικά την υποστήριξη και αναγκάστηκε να διαπραγματευτεί με την αντιπολίτευση και να τηρήσει τη Πολωνική Συμφωνία Στρογγυλής Τραπέζης, η οποία επέτρεπε ελεύθερες δημοκρατικές εκλογές. Οι εκλογές της 4ης Ιουνίου 1989 αποδείχθηκαν νικηφόρες για την Αλληλεγγύη, θέτοντας έτσι ένα τέλος στην 40χρονη κομμουνιστική κυριαρχία στην Πολωνία. Το Ενιαίο Εργατικό Κόμμα Πολωνίας διαλύθηκε τον Ιανουάριο του 1990.