Κυκλοβουτάνιο
From Wikipedia, the free encyclopedia
Το κυκλοβουτάνιο (αγγλικά cyclobutane) είναι οργανική χημική ένωση, που περιέχει άνθρακα και υδρογόνο, με χημικό τύπο C4H8, αλλά συνήθως παριστάνεται με το γραμμικό του τύπο, που μοιάζει με ένα τετράγωνο (). Πιο συγκεκριμένα, το κυκλοβουτάνιο είναι το δεύτερο απλούστερο κυκλοαλκάνιο, δηλαδή κορεσμένος υδρογονάνθρακας με ένα δακτύλιο. Το καθαρό κυκλοβουτάνιο, στις «συνηθισμένες συνθήκες», δηλαδή θερμοκρασία 25°C και υπό πίεση 1 atm, είναι άχρωμο αέριο, που είναι διαθέσιμο για υγροποίηση (και μόνο με συμπίεση, δηλαδή είναι ένα από τα υγραέρια). Παράγωγα του κυκλοβουτανίου με έναν τουλάχιστον τετραμελή ισοκυκλικό δακτύλιο ονομάζονται με το γενικό όρο «κυκλοβουτάνια». Το ίδιο το (μητρικό) κυκλοβουτάνιο δεν έχει εμπορική ή βιολογική σημασία, αλλά υπάρχουν σύνθετα παράγωγά του που είναι σημαντικά για τη βιολογία και για τη βιοτεχνολογία. Με βάση το χημικό τύπο του (C4H8) έχει τα ακόλουθα 4 ισομερές θέσης (τα ισομερή του συνολικά γίνονται πέντε (5), αν συνυπολογιστούν και τα γεωμετρικά):
- Μεθυλοκυκλοπροπάνιο
- 1-βουτένιο
- 2-βουτένιο (σε 2 γεωμερικά ισομερή)
- Μεθυλοπροπένιο
Κυκλοβουτάνιο | |||
---|---|---|---|
Γενικά | |||
Όνομα IUPAC | Κυκλοβουτάνιο | ||
Χημικά αναγνωριστικά | |||
Χημικός τύπος | C4H8 | ||
Μοριακή μάζα | 42,08 amu | ||
Σύντομος συντακτικός τύπος | |||
Αριθμός CAS | 00287-23-0 | ||
SMILES | C1CCC1 | ||
Δομή | |||
Είδος δεσμού | C-H: σ(2sp3-1s) | ||
Πόλωση δεσμού | C--H+: 3% | ||
Μοριακή γεωμετρία | Τα ανθρακοάτομα σε πτυχωμένη τετράπλευρη θέση. | ||
Ισομέρεια | |||
Ισομερή θέσης | 4 1-βουτένιο (CH3CH2CH=CH2 2-βουτένιο (CH3CH=CHCH3) Μεθυλοπροπένιο (CH3CH=C(CH3)2) Μεθυλοκυκλοπροπάνιο () | ||
Φυσικές ιδιότητες | |||
Σημείο τήξης | -91°C | ||
Σημείο βρασμού | 12,5°C | ||
Πυκνότητα | 720 kg/m3 (υγρό) | ||
Εμφάνιση | Άχρωμο αέριο | ||
Χημικές ιδιότητες | |||
Θερμότητα πλήρους καύσης | 2.728 kJ/mole | ||
Επικινδυνότητα | |||
Εξαιρετικά εύφλεκτο (F+) | |||
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa). |