بومیان استرالیا
اولین ساکنان قاره استرالیا و جزایر تنگه تورس / From Wikipedia, the free encyclopedia
بومیان استرالیا (به انگلیسی: Indigenous Australians) به ساکنان اولیه قاره استرالیا گفته میشود که از دهها هزار سال پیش از ورود اروپائیان به این سرزمین در آنجا زندگی میکردهاند. بومیان استرالیا شامل بومیان جزیره استرالیا و جزیرهنشینان تنگه تورس میشوند. شواهد جدید نشان میدهد که بومیان استرالیا از هندیها و بومیان اندونزی مشتق شدند[2]. برای اشاره به این مردم اصطلاح «بومیان و جزیرهنشینان تنگه تورس» یا قبیله شخص، اغلب ترجیح داده میشود، اگرچه اصطلاحهایی همچون ملتهای نخستین استرالیا و استرالیاییهای نخستین نیز بهطور فزایندهای دارای کاربرد هستند.
کل جمعیت | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
۷۹۸٬۳۶۵ (۲۰۱۶)[1] ۳٫۳٪ از جمعیت استرالیا | |||||||||||||||||
پراکندگی جمعیت بر پایه ایالت یا قلمرو | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
زبانها | |||||||||||||||||
چند صد زبان بومی استرالیا (بسیاری منقرضشده یا در آستانهٔ آن هستند)، انگلیسی استرالیایی، انگلیسی بومیان استرالیا، زبان جزایر تنگه تورس، کریول تنگه تورس، کریول استرالیایی، انگلیسی تنگه تورس | |||||||||||||||||
دین | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
قومیتهای وابسته | |||||||||||||||||
پاپوآییها، ملانزیاییها |
زمان ورود نخستین مردم به قاره و جزایر مجاور محل بحث پژوهشگران است. نخستین بقایای قاطع حضور بشر مربوط به بیش از ۵۰ هزار سال پیش است.[3] با ورود سفیدپوستان و دیگر مردمان به سرزمین استرالیا، ساختار زندگی بومیان که طی هزاران سال دستنخورده باقیمانده بود، به شدت دچار دگرگونی شد. امروزه بومیان همراه با دیگر گروههای قومی و نژادی، در مناطق مختلف استرالیا زندگی میکنند و تا حدودی سنتها و روش زندگی خود را حفظ کردهاند.
جمعیت بومیان استرالیا در زمان استقرار دائمی اروپا بحثبرانگیز است و بین ۳۱۸٬۰۰۰ تا ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ نفر تخمین زده میشود که توزیع آن مشابه توزیع جمعیت کنونی استرالیا که بیشتر در جنوب شرقی و در امتداد رود مورای متمرکز میباشد، بودهاست. بیشتر این جمعیت در اثر بیماریهایی که در پی استقرار اروپاییان شایع شدند، کاهش چشمگیری یافت. قتلعامها و درگیریهای مرزی با شهرکنشینان اروپایی نیز به کاهش جمعیت کمک شایانی کرد.
اگرچه اشتراکات زیادی در میان اقوام مختلف بومی وجود دارد، اما آنها اقوام گوناگون و مجزایی هستند که هرکدام فرهنگ، آداب و رسوم و زبان خاص خود را دارند. در زمان استقرار اروپایان، بیش از ۲۵۰ زبان بومی رایج بود و هماکنون تخمین زده میشود که ۱۲۰ تا ۱۴۵ از این زبانها همچنان زنده هستند که فقط ۱۳ مورد از آنها در معرض نابودی قرار ندارند. امروزه بیشتر بومیان به زبان انگلیسی و به گویش بومیان استرالیا نیز سخن میگویند که این گویش با افزوده شدن عبارات و کلمات بومیان به انگلیسی ایجاد شدهاست و تأثیر چشمگیری از واجشناسی و دستور زبانهای بومیان پذیرفتهاست.
در سرشماری ۲۰۱۶ استرالیا استرالیاییهای بومی با داشتن ۷۹۸٬۳۶۵ تن جمعیت، ۳٫۳٪ از جمعیت استرالیا را تشکیل میدادند، که ۹۱٪ از این افراد خود را بومی جزیره، ۵٪ خود را جزیرهنشین تنگه تورس و ۴٪ خود را از هر دو گروه معرفی کردند. آنها همچنین در سراسر جهان به عنوان بخشی از استرالیاییهای دور از وطن زندگی میکنند.
با وجود آزار و اذیت در استرالیا، افراد بومی در زمینه ورزش، هنر و سیاست سهم قابل توجهی دارند. یکی از معروفترین استرالیایی کتی فریمن، کتی فریمن است که یک ورزشکار المپیک است.[4]