درگیری چچن و روسیه
From Wikipedia, the free encyclopedia
درگیری چچن و روسیه مجموعهای از درگیریهای اغلب مسلحانه، با پیشینهٔ چند قرن، بین دولت روسیه (شوروی سابق) و نیروهای مختلف چچنی بود. آغاز رسمی این خصومتها به سال ۱۷۸۵ برمیگردد.[3][4]
درگیری چچن و روسیه | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
موقعیت جمهوری چچن در فدراسیون روسیه | |||||||
| |||||||
طرفهای درگیر | |||||||
چچن و شبهنظامیان همپیمان |
روسیه (۱۹۹۱–۲۰۱۷) | ||||||
شامل: امارت قفقاز (۲۰۰۷–۱۷) جمهوری چچن ایچکریا (۱۹۹۱–۲۰۰۷) Confederation of Mountain Peoples of the Caucasus (۱۹۸۹–۲۰۰۰) کمیته ملی قفقاز شمالی (۱۹۴۰–۱۹۴۴) جمهوری کوهستان (۱۹۱۷–۲۲) امامت قفقاز (۱۸۲۸–۵۹) جنبش شیخ منصور (۱۷۵۸–۱۷۹۱) |
شامل: اتحاد جماهیر شوروی (۱۹۲۲–۱۹۹۱) روسیه شوروی (۱۹۱۷–۱۹۲۲) جنبش سفید (۱۹۱۷–۱۹۲۰) امپراتوری روسیه (۱۷۲۱–۱۹۱۷) روسیه تزاری (۱۵۴۷–۱۷۲۱) |
امپراتوری روسیه در ابتدا علاقهٔ چندانی به قفقاز شمالی نداشت، جز اینکه بهعنوان یک مسیر ارتباطی به متحد خود، پادشاهی کارتیل-کاخت (گرجستان شرقی) و دشمنان آن، امپراتوریهای ایران و عثمانی، برای روسیه دارای اهمیت بود. تنشهای فزایندهٔ ناشی از فعالیتهای روسیه در آن منطقه، منجر به قیام چچنیها علیه حضور روسیه در سال ۱۷۸۵ شد و بهدنبال آن درگیریهای بیشتر و آغاز جنگ قفقاز در سال ۱۸۱۷ رخ داد.
در طول جنگ داخلی روسیه، چچنیها و سایر مردمان قفقاز، تنها برای چند سال پیش از پیوستن به اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۲۱ در استقلال زندگی کردند. در سال ۱۹۴۴ بر اساس اتهاماتی بحثبرانگیز در مورد همکاری گستردهٔ چچنیها با نیروهای آلمانی، مردم چچن بهطور گروهی به آسیای مرکزی تبعید شدند.
آخرین درگیری عمده بین چچن و دولت روسیه در دههٔ ۱۹۹۰ رخ داد. با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، جداییطلبان چچن نیز در سال ۱۹۹۱ اعلام استقلال کردند. در اواخر سال ۱۹۹۴، جنگ نخست چچن آغاز شد و پس از دو سال جنگ، نیروهای روسیه در دسامبر ۱۹۹۶ از منطقه خارج شدند. در سال ۱۹۹۹، جنگی دوباره شروع شد، که منجر به یک درگیری مسلحانهٔ بزرگ دیگر شد که منجر به تلفات زیادی از هر دو طرف شد. در طول نبرد گروزنی، در پایتخت چچن، تخریب و ویرانی گستردهای صورت گرفت. ارتش روسیه کنترل گروزنی را در اوایل فوریهٔ ۲۰۰۰ بهدست گرفت و بهطور رسمی به جنگ پایان داد اما شورشها و خصومتها برای چندین سال ادامه یافت.[5][6][7] پایان این ستیز، در سال ۲۰۱۷ اعلام شد و چندین دهه درگیری، پایان یافت.[8][9][10]