سومالی
کشوری در قاره آفریقا / From Wikipedia, the free encyclopedia
سومالی (به سومالیایی: Soomaaliya، صومالِیَ)، با نام رسمی جمهوری فدرال سومالی[1] (به سومالیایی: Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya، جَمْهورِیَدْدَ فِّدِّرالْکَ صومالِیَ) کشور مستقلی است که در منطقه شاخ آفریقا در شرق آفریقا واقع شدهاست و پایتخت آن موگادیشو است. این کشور، قبلاً با نام «جمهوری دموکراتیک سومالی» شناخته میشد. ۹۸٪ از مردم این کشور مسلمان (سنی شافعی) و بقیه از ادیان گوناگون هستند.
جمهوری فدرال سومالی[1] Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya جَمْهورِیَدْدَ فِّدِّرالْکَ صومالِیَ جمهوریة الصومال الاتحادیة (عربی) سومالی | |
---|---|
سرود: "Qolobaa Calankeed" | |
مناطق تحت کنترل سومالی، با سبز پُررنگ
و مناطق مورد ادعا از سوی سومالیلند، با سبز کمرنگ بهطور تقریبی، نشان داده شدهاند. | |
پایتخت و بزرگترین شهر | موگادیشو ۲°۲′ شمالی ۴۵°۲۱′ شرقی |
زبان(های) رسمی | زبان سومالیایی • زبان عربی |
زبانهای خارجی رسمی | |
دین(ها) | اسلام |
نام(های) اهلیت | سومالیاییها[4] |
حکومت | فدراسیون جمهوری پارلمانی |
• رئیسجمهور | حسن شیخ محمود |
• نخستوزیر | Mohamed Hussein Roble |
قوه مقننه | Bicameral پارلمان فدرال |
Formation | |
۲٬۵۰۰ پیش از میلاد | |
• Proto-Somali formation | ۱٬۲۰۰ پیش از میلاد |
• Macrobian Kingdom | ۲۴۷ پیش از میلاد |
• Somali city-states | سده ۱ام میلادی |
• Sultanate of Mogadishu | سده ۹ام میلادی |
• Sultanate of the Geledi | سده ۱۷ام میلادی |
سده ۱۸ام میلادی | |
• Sultanate of Hobyo | سده ۱۹ام میلادی |
• British Somaliland | ۱۸۸۴ |
۱۸۸۹ | |
• اتحاد با State of Somaliland into Somali Republic | ۱ ژوئیه ۱۹۶۰ |
۲۰ سپتامبر ۱۹۶۰ | |
• قانون اساسی کنونی | ۱ اوت ۲۰۱۲ |
جمعیت | |
• برآورد | ۱۵٬۸۹۳٬۲۱۹[6] (N/A) |
تولید ناخالص داخلی (GPD) (اسمی) | برآورد ۲۰۱۹ |
• کل | ۵٫۲۱۸ میلیارد دلار آمریکا[7] (۱۴۸اُم) |
• سرانه | ۳۴۸ دلار آمریکا[7] ([[فهرست کشورها بر پایه سرانه تولید ناخالص داخلی (اسمی)|الگو:192smallerام]]) |
شاخص توسعه انسانی | ۰٫۳۶۱ {{{رتبه شاخص توسعه انسانی}}} |
واحد پول | شیلینگ سومالی (SOS) |
منطقه زمانی | یوتیسی+۳ (زمان شرق آفریقا) |
گاهشماری | dd/mm/yyyy |
جهت رانندگی | راست |
پیششماره تلفنی | +۲۵۲ |
کد ایزو ۳۱۶۶ | SO |
دامنه سطحبالا | .so |
سومالی از شمال غربی با جیبوتی و از غرب و شمال با اتیوپی و از جنوب غربی با کنیا مرز مشترک دارد.[8]
همچنین سومالی از شمال به خلیج عدن و اقیانوس هند در شرق محدود میگردد. این کشور، دارای طولانیترین خط ساحلی در میان کشورهای واقع در سرزمین اصلی آفریقاست. زبانهای رسمی سومالی، عربی و سومالیایی هستند.[9]
هماکنون حاکمیت سومالی منحصراً در حد حقوق قانونی قرار داشته و این کشور فاقد حاکمیت دولت مرکزی به رسمیت شناخته شده بوده و از هرگونه شاخصهای مرتبط با دولت مستقل ثابت محروم است. مقامات غیررسمی در اختیار دولتهای نهادی غیر منتخب مناطق سومالی لند، پانتلند، اتحادیه محاکم شریعت اسلامی و دولت انتقالی موقت ضعیف ولی مورد قبول سازمان ملل متحد مستقر در شهر بایدوا واقع در حدود ۲۵۰ کیلومتری شمال غرب پایتخت، موگادیشو قرار دارد. خشونت، مانند آفتی کشنده سومالی را از زمان جنگهای داخلی برآمده از اخراج دیکتاتور پیشین در سال ۱۹۹۱ فرا گرفتهاست.[10]