نرون
From Wikipedia, the free encyclopedia
نرون کلاودیوس سزار آگوستوس ژرمانیکوس[1] (به لاتین: Nero Claudius Caesar Augustus Germanicus) (زادهٔ ۱۵ دسامبر سال ۳۷ میلادی، درگذشتهٔ ۹ ژوئن ۶۸ میلادی)[2] یکی از امپراتوران روم بود که از سال ۵۴ تا ۶۸ میلادی بر این سرزمین فرمان راند و پنجمین و آخرین از خانوادهٔ اگوستوس (دودمان ژولیو کلودین[3]) بود که بر روم حکمرانی کرد. (نام اصلی نرون لوسیوس دومیتیوس آهِنوباروس (به انگلیسی: Lucius Domitius Ahenobarbus)) بود. سرپرستی وی توسط عموی بزرگش کلودیوس با نفوذ فرماندهی مادرش در دولت و روی امپراتور پذیرفته شد و بدین ترتیب وارث و جانشین او شد. مانند کلودیوس، نرون با رضایت گارد پرتورین امپراتور شد. مادر نرون، آگریپینا جوان، بهطور کامل و آشکارا بر زندگی اولیه و تصمیمات نرون و امپراتوری روم سلطه تمام و کمال قدرتمند و نفوذی بیاندازه داشت و در حقیقت تمام قدرت در اختیارات مادر خود اگریپینا بود تا اینکه در سال اول حکومت خود، مادرش را بتدریج شروع به کنار گذاشتن کرد و باعث شد که اگریپینا با وی بر سر قدرت درگیر شود و این درگیری به حدی رسید که اگریپینا در پنجمین سال در سلطنت پسرش به دستور خود نرون مخفیانه در قصرش کشته شود.
نرون | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
امپراتور روم | |||||||||
سلطنت | ۱۳ اکتبر ۵۴ – ۹ ژوئن ۶۸ (۱۳ سال و ۸ ماه) | ||||||||
پیشین | کلودیوس | ||||||||
جانشین | گالبا | ||||||||
نایب السلطنه | آگریپینا کوچک (بین سال ۵۴ تا ۵۷) | ||||||||
زاده | ۱۵ دسامبر ۳۷ آنتسیو، ایتالیا رومی | ||||||||
درگذشته | ۹ ژوئن ۶۸ (۳۰ سال) خارج شهر رم با خودکشی کمکی | ||||||||
آرامگاه | Mausoleum of the Domitii Ahenobarbi, Pincian Hill, رم | ||||||||
همسر(ان) |
| ||||||||
فرزند(ان) | کلودیا آگوستا | ||||||||
| |||||||||
دودمان | دودمان ژولیو کلودین | ||||||||
پدر |
| ||||||||
مادر | آگریپینا کوچک |
در سالهای اولیه سلطنت خود، نرون کاملاً راضی به راهنمایی و اجرای تمامی فرمانهای مادر خود اگریپینا و بعد از آن معلم خود سنکا و بخشدار پرتورین خود بوروس بود. با گذشت زمان، او شروع به ایفای نقش فعال تر و مستقل تر در دولت و سیاست خارجی نمود. در زمان سلطنت وی، ژنرال کوربلو ناگهان یک جنگ موفق را انجام داد و با امپراتوری اشکانی مذاکره کرد. ژنرال او شورش بزرگی را در انگلیس به سر برد، به رهبری ملکه یوسی بودیکا. پادشاهی بسفران مختصراً به امپراتوری الحاق شد و اولین جنگ یهودی - رومی آغاز شد. نرون بیشتر توجه خود را به دیپلماسی و تجارت و همچنین زندگی فرهنگی امپراتوری متمرکز کرد و به نظم تئاترهای ساخته شده و ترویج بازیهای ورزشی پرداخت. او به عنوان بازیگر، شاعر، موسیقیدان و کاراکتر حضور پیدا کرد. این امر از نظر سنت گرایان، عزت و اقتدار شخص، مقام و منزلت وی را تضعیف میکند. برنامههای عجیب و غریب و گسترده در امپراتوری او در کارهای عمومی و خصوصی با افزایش مالیات تأمین میشد که بسیار مورد تحسین طبقات عالی قرار گرفت. در مقابل، شیوه حکومت پوپولیستی او تا زمان مرگ وی و فراتر از آن، در بین طبقات پایین روم و استانها تحسینبرانگیز بود. توطئههای مختلفی علیه زندگی وی فاش شد، رهبران - که اکثر آنها درباریان خود نرو هستند - که اعدام میشدند (حداقل تا زمان مرگ نهایی وی).
در سال ۶۸ میلادی ویندکس، فرماندار قلمرو گالی گالبا لوگوندنسیس، با حمایت از گالبا، فرماندار هیسپانیا، شورش کرد. شورش ویندکس در هدف سریع خود ناکام ماند، گرچه نرون هنگامی که مقامات نظامی و نارضایتی این کشور گالبا را به عنوان امپراتور انتخاب کردند از رم گریخت. در ۹ ژوئن سال ۶۸ پس از میلاد، وی خودکشی کرد و به اولین امپراتور روم تبدیل شد، پس از این که او در غیاب محاکمه شد و به عنوان دشمن عمومی محکوم به اعدام شد. مرگ وی به دودمان ژولیو کلودین پایان داد، و دوره ای کوتاه از جنگهای داخلی را به نام سال چهار امپراتور ایجاد کرد.
قاعده نرون معمولاً با استبداد و افراط همراه است. بیشتر منابع رومی، از جمله سوئیتونیوس و کاسیوس دیو، ارزیابیهای منفی زیادی از شخصیت وی و سلطنتش ارائه میدهند. به همین ترتیب، تاسیتوس ادعا میکند که رومیها او را منفور و فاسد میدانستند.
سوئتونیوس میگوید که بسیاری از رومیان معتقد بودند که آتشسوزی بزرگ رم توسط نرون برانگیخته شدهاست تا راه را برای مجتمع کاخ برنامهریزی شده خود یعنی دووموس اورئه پاک کند. مطابق گفته تاسیتوس، گفته میشود که وی مسیحیان را به عنوان قلابهای آتشسوزی به دست آورده و آنها را زنده زنده به آتش کشیده، ظاهراً نه با عدالت عمومی بلکه با ظلمهای شخصی انگیزه داشتهاست. با این حال، برخی از مورخان مدرن، اعتبار منابع باستانی را در مورد اعمال استبدادی نرون مورد سؤال قرار میدهند. چند منبع نرون را با نور مطلوب تر نقاشی میکنند. شواهدی از محبوبیت وی در بین عوام رومی، به ویژه در استانهای شرقی امپراتوری وجود دارد، جایی که افسانه ای عامه پسندیده میشود که نرون درگذشته و برنگشته است. حداقل سه رهبر شورشهای کوتاه مدت و ناکام، خود را «تازه متولد شده» معرفی کردند تا از حمایت مردمی برخوردار شوند.[4]