همدیسگرایی
From Wikipedia, the free encyclopedia
یکنواختگرایی یا همدیسگرایی نظریهای در زمینه زمینشناسی است که بر پایه آن تغییرات سطح زمین به تدریج و طی دورههای زمانی طولانی روی دادهاند. بر پایه این نظریه، همه فرایندها و قوانین طبیعی که هماکنون جهان را تغییر میدهند، در گذشته نیز به تغییر جهان میپرداختند و این در همه جای گیتی جاری و برقرار است. این نظریه مفهوم تدریجی «حال، کلیدی بر گذشتهاست» را شامل میشود. همدیسگرایی اصلی اساسی در زمینشناسی و تقریباً همه دیگر شاخههای دانش بودهاست، اما زمینشناسان کنونی در عین اینکه به وجود داشتن آن فرایندها و روندها در همه زمانها باور دارند، تدریجی بودن همیشگی آن تغییرات را الزامی نمیدانند.
واژه همدیسگرایی توسط ویلیام هیول در تضاد با مفهوم کاتاستروفیسم به کار رفت؛ نظریهای که در پایان سده ۱۸ میلادی با کارهای زمینشناس اسکاتلندی، جیمز هاتن، آغاز شد، جان پلیفیر گسترشش داد، و چارلز لایل با چاپ کتاب اصول زمینشناسی خود آن را تبدیل به نظریهای پرهوادار کرد.