وسپاسیان
From Wikipedia, the free encyclopedia
تیتوس فلاویوس وسپاسیانوس (به لاتین: Titus Flavius Vespasianus) (زاده: ۹ - مرگ: ۷۹ میلادی) ، از سال ۶۹ تا ۷۹ میلادی امپراتور روم بود. دوران زمامداری او همزمان با پادشاهی بلاش یکم در ایران بود. او فرمان به ساختن تماشاگاه کولوسئوم داد ولی پیش از به پایان رسیدن ساختمان این بنا مرد و در زمان فرمانروایی پسرش دمیتیانوس ساختن این بنا به پایان رسید. او همچنین سرسلسلهی فلاویان بود که شامل ۳ امپراتور میشد: خودش (۶۹ تا ۷۹ میلادی)، فرزند ارشدش تیتوس (۷۹ تا ۸۱ میلادی) و دیگر فرزندش دومیتیان (۸۱ تا ۹۶ میلادی). او از امپراتوران دانشپژوه بود و بهواسطهٔ تأسیس کتابخانه در معبد صلح موجب ایجاد دانشگاه روم شد، دانشگاهی که بعدها دارای رشتههای حقوق و پزشکی و معماری و ریاضی و صرفونحو و بلاغت به یونانی و لاتین شد.[1]
وسپاسیان | |||||
---|---|---|---|---|---|
نهمین امپراتور امپراتوری روم-اولین امپراتور دودمان فلاویان | |||||
سلطنت | ۱ ژوئیه ۶۹ - ۲۳ ژوئن ۷۹ | ||||
پیشین | ویتلیوس | ||||
جانشین | تیتوس | ||||
زاده | ۱۷ نوامبر ۹ فالاکرینا، ایتالیا | ||||
درگذشته | ۲۳ ژوئن ۷۹ (سال) | ||||
آرامگاه | |||||
فرزند(ان) | تیتوس دومیتیان دومیتیلای کوچک | ||||
| |||||
دودمان | فلاویان | ||||
پدر | تیتوس فلاویوس سابینوس | ||||
مادر | وسپاسیا پولا |
در زمان امپراتوری نرون، اهالی بریتانیا شوریدند و ارمنستان و شام به اطاعت اشکانیان درآمدند. پس نرون وسپاسیانوس را بر سر آنان فرستاد؛ او نیز همه را مغلوب ساخت. سپس یهودیان پیمان شکستند و شوریدند. نرون وسپاسیانوس را فرمود تا یهود را قتلعام و قدس را ویران کند. پس او عازم استان یهودیه شد، و یکسال اورشلیم و قدس را در محاصره گرفت. در این میان، خبر قتل نرون بدو رسید و دانست که گالبا را به پادشاهی برداشتهاند. یارانش اشارت کردند که به روم بازگردد؛ رئیس یهود، که در نزد او اسیر بود، نیز او را به پادشاهی بشارت داد. پس او بهجانب روم روان شد و پسرش تیتوس را بر حصار قدس گماشت. او قدس را گشود و مسجدش را ویران کرد و همهی بناهایش را با خاک یکسان کرد. میگویند تیتوس حدود ششصدهزار نفرشان را کشت و در درون حصار این تعداد از گرسنگی مردند و از آنان که به اسارت گرفته بود قریب هفتادهزار نفر را فروخت و صدهزار نفرشان را به روم برد تا جوانان رومی را فن نبرد و شمشیرزنی و نیزهگدازی بیاموزانند. برخی میگویند شمارهی کشتگان هزارهزار تن بود و اسیران نهصدهزار تن. کسانی از گردنکشان را که در نواحی قدس بودند با اسیران روان داشتند و هر روز چند تن از آنان را نزد شیران میافکندند تا همه نابود شدند.[2]