پروتون (موشک)
From Wikipedia, the free encyclopedia
پروتون (به روسی: Прото́н) (با نام قبلی: UR-500) سامانه یکبارمصرف پرتاب است، که در پرتابهای تجاری و همچنین دولتیِ روسیه مورد استفاده قرار میگیرد. اولین موشک پروتون در سال ۱۹۶۵ و همچنان تا سال ۲۰۱۲ در حال استفاده است؛ این طول زمان استفاده، پرتون را به یکی از موفقیتآمیزترین پرتابگرهای سنگین تبدیل کردهاست. تمام موشکهای پروتون در کروچیف در موسکو ساخته شده و سپس برای پرتاب به پایگاه فضایی بایکونور انتقال مییابند. در بایکنور آنها برای پرتاب به صورت افقی قرار گرفته تا برای پرتاب آماده شوند.[3][4]
عملکرد | Orbital launch vehicle |
---|---|
سازنده | Khrunichev State Research and Production Space Center |
کشور مبدأ | اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی; روسیه |
ابعاد | |
بلندی | ۵۳ متر (۱۷۴ فوت) |
قطر | ۷٫۴ متر (۲۴ فوت) |
جرم | ۶۹۳٫۸۱ تن متری (۱٬۵۲۹٬۶۰۰ پوند) (3 stage) |
تعداد مراحل | ۳ یا ۴ |
ظرفیت | |
بار مفید به لئو | ۲۲٫۸ تن متری (۵۰٬۰۰۰ پوند)[1] |
بار مفید به GTO | ۶٫۳ تن متری (۱۴٬۰۰۰ پوند) |
راکتهای مرتبط | |
مشتقها |
|
تاریخچهٔ پرتاب | |
وضعیت | Active |
سایتهای پرتاب | پایگاه فضایی بایکونور, LC-200 & LC-81 |
مجموع پرتابها | ۴۱۲ (9 ژوئن 2016) |
پرتاب(های) موفق | 365 |
پرتاب(های) ناموفق | ۴۷ |
نخستین پرواز | پروتون: 16 ژوئیه 1965 پروتون-کی: 10 مارس 1967 پروتون-ام: 7 آوریل 2001 |
آخرین پرواز | Proton: 6 July 1966 Proton-K: 30 March 2012 |
افراد یا محمولههای منتقلشده | Salyut 6 & Salyut 7 ایستگاه فضایی میر & ایستگاه فضایی بینالمللی ViaSat-1 |
مرحلهٔ نخست | |
موتورها | 6 RD-275 |
رانش | 10.47 نیوتون (یکا) (۱٫۹ میلیون پاند) |
مدتزمان سوختن | 126 s |
سوخت | دینیتروژن تترااکسید/دیمتیلهیدرازین نامتقارن |
مرحلهٔ دوم | |
موتورها | 3 RD-0210 & 1 RD-0211 |
رانش | ۲٫۳۹۹ مگانیوتن (۵۳۹٬۰۰۰ پوند-نیرو)[2] |
تکانه ویژه | 327 s |
مدتزمان سوختن | 208 s |
سوخت | دینیتروژن تترااکسید/دیمتیلهیدرازین نامتقارن |
مرحلهٔ سوم | |
موتورها | 1 RD-0212 |
رانش | ۶۳۰ کیلونیوتن (۱۴۰٬۰۰۰ پوند-نیرو) |
تکانه ویژه | 325 s |
مدتزمان سوختن | 238 s |
سوخت | دینیتروژن تترااکسید/دیمتیلهیدرازین نامتقارن |
مرحلهٔ چهارم - Blok-D/DM | |
موتورها | RD-58M |
رانش | ۸۳٫۴ کیلونیوتن (۱۸٬۷۰۰ پوند-نیرو) |
تکانه ویژه | 349 s |
مدتزمان سوختن | 770 s |
سوخت | اکسیژن مایع/RP-1 |
مانند بسیاری از پرتابگرهای شوروی، نام بار همراه به نام پرتابگر تبدیل شدهاست. در نتیجه نام مورد نظر پروتون از نام تعداد زیادی از ماهوارههای علمی ماهواره رپروتون گرفتهشدهاست، که در میان پرتابهای آغازین این سری از موشکهای بود. دی-۱ ، دی-۱ایی یا اسال-۱۲/اسال-۱۳ از نامهای دیگر پرتون است.
ظرفیت پرتاب به مدار پایین زمین حدود ۲۲ تن است. این میزان برای مدار ساکن زمینی ۵ تن میباشد. پرتابهای تجاری با نشان خدمات بیناللمللی پرتابی (با نام مخفف IIL) شناخته میشوند. در پرتاب تجاری معمولی که برای مدار زمینساکن در نظر گرفته شده، توانایی حمل بار تا ۴و۱۴۰ کیلوگرم تا ارتفاع ۳۵۷۸۶ کیلومتری را به مدار حمل نماید. این حمل در راستای °۱۹٫۷ است.[5]