کاربر:Basileus Megas/وندالها
From Wikipedia, the free encyclopedia
وندالها مردمی ژرمن تبار بودند که ابتدا در جنوب لهستان کنونی ساکن شدند. آنها در قرن پنجم پادشاهی وندالها را در شبهجزیره ایبری، جزایر مدیترانه ای و شمال آفریق تأسیس کردند.[2] وندالها در قرن ۲ پیش از میلاد به منطقه ای میان رودخانه اودر و ویستولا مهاجرت کردند و از حدود ۱۲۰ پیش از میلاد در سیلزی ساکن شدند.[3][4] آنها با فرهنگ Przeworsk مرتبط هستند و احتمالاً همان افرادی هستند که Lugii بودند. وندالها در طول جنگهای مارکومنیک به داکیه و در بحران قرن سوم به پانونیا گسترش یافتند، در حدود ۳۳۰ بعد از میلاد توسط گوتها به پانونیا محدود شدند، جایی که آنها اجازه اقامت از کنستانتین یکم را دریافت کردند. در حدود سال ۴۰۰، در پی حملات مکرر توسط هون ها از شرق بسیاری از قبایل ژرمن به غرب مهاجرت و به قلمرو امپراتوری روم رفتند و وندالها از ترس این که آنها ممکن است مورد هدف هون ها قرار بگیرند، وندالها نیز به سمت غرب رانده شدند، عبور راین و ورود به سرزمین گل همراه با دیگر قبایل در ۴۰۶.[5] در ۴۰۹، وندالها با عبور پیرنه به شبهجزیره ایبری، که در آن Hasdingi و Silingi در حل و فصل Gallaecia (شمال غرب ایبریا) و بایتیکا (جنوب مرکزی ایبریا).
به دستور رومیان، ویزیگوتها در سال ۴۱۸ به ایبریا حمله کردند. آنها تقریباً آلان ها و وندالهای Silingi را که داوطلبانه خود را تحت حاکمیت رهبر هاندینگین گوندریک قرار دادند، از بین بردند. سپس گوندریک توسط ائتلاف رومی- سوبی در سال ۴۱۹ از گالاسیا به بایتیکا رانده شد. در ۴۲۹، پادشاه گایسریک (سلطنت ۴۲۸–۴۷۷)، وندالها وارد شمال آفریقا. تا سال ۴۳۹ آنها پادشاهی تأسیس کردند که شامل استان روم آفریقا و سیسیل، جزیره کرس، ساردینیا، مالت و جزایر بالئاری بود. آنها چندین تلاش رومیها برای بازپسگیری استان آفریقا را کنار گذاشتند و شهر رم را در سال ۴۵۵ غارت کردند. پادشاهی آنها در جنگ وندالیک ۵۳۳–۳۴ فرو ریخت، که در آن نیروهای ژوستینین یکم استان را برای امپراتوری بیزانس بازپس گرفتند.
همانطور که وندالها روم را برای چهارده روز غارت کردند،[6] نویسندگان دوره رنسانس و اوایل مدرن، وندالها را بربرهای نمونه اولیه توصیف کردند. این منجر به استفاده از اصطلاح " وندالیسم(خرابکاری) " برای توصیف هر گونه تخریب بیمعنی، به ویژه "بربر" مخدوش کردن آثار هنری شد. با این حال، برخی از مورخان مدرن بر نقش وندالها به عنوان ادامه دهندگان جنبههای فرهنگ رومی در دوره گذار از دوران باستان متأخر به اوایل قرون وسطای تأکید کردهاند.[7]