حدیث منزلت
حدیثی از محمد در بیان فضیلت علی بن ابی طالب / From Wikipedia, the free encyclopedia
حدیث منزلت حدیثی از محمد پیامبر اسلام است که بر اساس آن، علی بن ابیطالب نسبت به محمد، جایگاهی همچون جایگاه هارون به موسی را دارد. در این روایت تأکید شدهاست که تفاوت بین رابطه موسی و هارون و رابطه علی و محمد، در نبود هیچ پیامبری بعد از محمد است.
مشخصات حدیث | |
---|---|
نام حدیث | حدیث منزلت |
موضوع | فضیلت علی بن ابیطالب |
محدوده زمانی حدیث | قرن اول ه.ق |
اعتبار | متواتر - صحیح |
اختلاف | جانشینی محمد |
کاربرد | کلام |
منقول از | محمد |
اختلاف در | جانشینی محمد |
اطلاعات منبع | |
گزارششده در منابع | شیعه و اهلسنت |
معتبر نزد | شیعه و اهلسنت |
منابع روایی، در قطعی بودن این روایت اجماع دارند و این روایت در بین منابع شیعه و سنی، به حد تواتر گزارش شدهاست. این حدیث به نقلهای متعددی گزارش شدهاست و به گزارش منابع اسلامی، در مواقع متفاوتی از جانب محمد در حق علی به زبان آمدهاست. مشهورترین زمان نقل حدیث منزلت، پیش از غزوه تبوک عنوان شدهاست، اما از زمانهای دیگری چون روز پیمان برادری، روز پیمان دوم برادری، در منزل ام سلمه و به هنگام تعیین سرپرست برای دختر حمزه از مواردی عنوان شدهاست که محمد این حدیث را گزارش کردهاست. اکثر عالمان علم حدیث سنی و تمام عالمان علم حدیث شیعه، در صحیح بودن حدیث تصریح داشتهاند.
به عقیده منابع متعددی از شیعیان، این حدیث بیانگر جایگاه ویژه علی بن ابیطالب نزد محمد و برتری او بر سایر اصحاب اوست. عالمان شیعه همواره از این حدیث در راستای اثبات حقانیت علی بن ابیطالب در مسئله خلافت و جانشینی پیامبر استفاده مینمایند. اهمیت روایت سبب شدهاست تا جمعی از عالمان شیعه، کتابهای مفصل و مستقلی در خصوص این روایت تألیف نمایند. منزلتهای «وجوب اطاعت»، «وزارت»، «حمایت»، «محبوبیت» و «برتری بر دیگران» از جمله منزلتهایی عنوان شدهاست که علی به واسطه این روایت برخوردار شدهاست. از همین روی در منابع شیعه، با توجه به حدیث منزلت به وجوب اطاعت از علی به جهت وجوب اطاعت از هارون برای قوم بنیاسرائیل تصریح شدهاست. برخی از عالمان سنی، بر این استدلالهای انتقادهایی مطرح کردهاند و اساس این استدلال را نپذیرفتهاند. منابع سنی بیشتر بر مسئله ختم نبوت به محمد در حدیث پرداختهاند.