ناقل عصبی
پیامرسانهای شیمیایی که پیامی را از یک سلول عصبی، از طریق سیناپسها به نورون هدف میرسانند / From Wikipedia, the free encyclopedia
ناقل عصبی (به انگلیسی: Neurotransmitter) یا نوروترانسمیتر که در برخی متون فارسی با عنوان انتقالدهندهٔ عصبی و میانجی عصبی و فِرِستار عصبی نیز از آن یاد شدهاست، پیامرسانهای شیمیاییاند که پیامی را از یک نورون (سلول عصبی)، و از طریق سیناپسها به سلول هدف میرساند. سلول هدف ممکن است یک نورون متفاوت، سلول ماهیچهای یا سلول غدهای باشد. ناقلهای عصبی، موادی شیمیاییاند که توسط نورونها، به منظور انتقال پیام ساخته میشوند.[1]
ساختار نمونهای از سیناپس شیمیایی |
---|
ناقلهای عصبی درون یاختهٔ پیشهمایه ساخته و در وزیکولها ذخیره میشوند، سپس به فضای همایه ترشح میشوند.
اگر ناقلین عصبی در فضای سیناپس بمانند باعث میشوند که یاخته پس سیناپسی مدام تحریک شود برای همین آنزیمهایی ناقلین عصبی را از بین میبرد اما بعضی از ناقلین به یاختهٔ پیشهمایه بازمیگردند تا دوباره مورد استفاده قرار گیرند.
ناقلهای عصبی از وزیکولهای سیناپسی توسط فرایند برون رانی و با مصرف ATP، درون شکاف سیناپسی آزاد میگردند (انتشار پیدا میکنند) و در آنجا توسط گیرندههای ناقلهای عصبی روی سلول هدف، دریافت میگردند. بسیاری از ناقلان عصبی از چندین پیش-ماده چون آمینو اسیدهایی که به راحتی در دسترسند و طی مراحل اندک بیوسنتتیک ساخته میگردند. ناقلان عصبی برای عملکرد دستگاههای عصبی پیچیده ضروریاند. تعداد دقیق ناقلان عصبی منحصربهفرد در انسانها ناشناخته است، اما بیش از ۲۰۰ تا از آنها تاکنون شناخته شدهاند.[2][3][4]