کوثر
صد و هشتمین سورهٔ قرآن با ۳ آیه / From Wikipedia, the free encyclopedia
کوثر (عربی: الْکَوْثَر) صد و هشتمین سوره قرآن بر اساس ترتیب مصحف عثمانی و دارای سه آیه است. کوثر در جزء سیام قرار دارد و جایگاهش در ترتیب نزول بر اساس نظر محمدهادی معرفت مبتنی بر روایت ابن عباس سورهٔ پانزدهم، پس از عادیات و پیش از تکاثُر است. اغلب مفسران سورهٔ کوثر را مکّی دانسته اند، اما بعضی مفسران نظر بر مدنی بودنش دارند.
کوثر | |||||
---|---|---|---|---|---|
دستهبندی | مکی(مورد اختلاف) | ||||
اطلاعات آماری | |||||
ترتیب در قرآن | ۱۵ | ||||
جزء | ۳۰ | ||||
شمار آیهها | ۳ | ||||
شمار واژهها | ۱۰ | ||||
شمار حرفها | ۴۳ | ||||
متن سوره | |||||
|
|
||||
کوثر را در قرآن، «خیر فراوان» معنی کردهاند. در تفسیرِ کوثر، بیست و شش معنیِ مختلف آمده است. در تفاسیر، احادیثی گزارش شده است که در آنها، کوثر رودی در بهشت، پوشیده از طلا و جاری بر مروارید، سفیدتر از شیر و شیرینتر از عسل، با قُبّههایی از دُرّ و یاقوت در دو طرفش، پوشیده از زَبَرجَد و ظرفهایش از نقره به شمارهٔ ستارگانِ آسمان است و نوشیدن از آن هیچگاه تشنگی نخواهد آورد؛ و نیز حوض کوثر — که متعلق به محمد، پیامبر اسلام است — سیرابکنندهٔ مؤمنان به هنگامِ ورود به بهشت، معرفی شده است. تفاسیری مانند نبوّتِ پیامبر و قرآن، کثرتِ اصحاب و پیروان محمد، فراوانیِ نسل و ذُرّیه وی و شفاعت نیز دربارهاش گفته شده است. در دیدگاه شیعه، فاطمه زهرا به عنوان تأویل کوثر معرفی شده و به کثرتِ نسل پیامبر از طریق فاطمه زهرا اشاره شده است.
طبق تفاسیر و با توجه به احادیث، منظور از صَلاة در این سوره، نماز صبح به جماعت یا نمازِ عید قربان است و مراد از نَحر، قربانی کردن در مِنا، بهسوی قبله ایستادن در وقتِ نماز و نیز بلند کردنِ دستها در هنگامِ تکبیر تا مقابل گلوگاه و صورت است. دربارهٔ شانِئْ و اَبتَر در تفاسیر، به داستانِ کنایهها به پیامبر دربارهٔ بینسل ماندنش پرداخته، و دشمنِ کینهتوزِ پیامبر از خیر بُریده معرفی میشود. ابتر، یعنی کسی که همهٔ خیرها از او منقطع شده، یا کسی که بلاعقب است. بهگفتهٔ مفسرانِ شیعه، کلمهٔ «ابتر» در آخرِ آیهٔ سوم، بهمعنیِ بیدنباله است و با توجه به محتوای آیه، چنین بهنظر میرسد که منظور از کوثر، تنها فراوانیِ نسلِ پیامبر اسلام است و یا اینکه هم خیر کثیر منظور است و هم کثرت نسل. بعضی از کلمات این سوره مانند «کوثر»، «نحر» و «ابتر» تنها یک بار در قرآن آمدهاند. در فضیلتِ سورهٔ کوثر آمده تلاوتکنندهاش پاداشی بهاندازهٔ شمارِ قربانیها در عید قربان و قربانیهای اهل کتاب و مشرکان دارد و از نهرهای بهشتی سیراب خواهد شد و نزد پیامبر اسلام جایگاه دارد.