Ba státaire, dlíodóir, teoiriceoir polaitiúil agus fealsamh Rómhánach é Marcus Tullius Cicero[1] (3 Eanáir, 106 RC - 7 Nollaig, 43 RC).
Fíricí Gasta Ainm sa teanga dhúchais, Beathaisnéis ...
Cicearó |
Ainm sa teanga dhúchais | (la) M.Tullius M.f.M.n. Cor. Cicero |
---|
|
Breith | 3 Eanáir 106 "RCh" Arpino (An tSean-Róimh) |
---|
Bás | 7 Nollaig 43 "RCh" 63 bliana d'aois Formia (An tSean-Róimh) |
---|
Siocair bháis | Dúnmharú (Dícheannadh) |
---|
|
|
Seanadóir de chuid na Sean-Róimhe |
---|
|
|
luach anaithnid – 43 "RCh" |
Caestóir |
---|
75 "RCh" – 75 "RCh" |
Aedíleach pleibeach |
---|
|
69 "RCh" – 69 "RCh" |
Praetóir |
---|
66 "RCh" – 66 "RCh" |
Consal Rómhánach |
---|
|
|
63 "RCh" – 63 "RCh" |
Mathmharc |
---|
53 "RCh" – 43 "RCh" |
Gobharnóir Rómhánach an Chilic |
---|
|
Ról an ábhair: próchonsal 51 "RCh" – 50 "RCh" |
|
|
|
|
Reiligiún | Creidimh na Sean-Róimhe |
---|
|
Réimse oibre | Fealsúnacht, reitric agus litríocht |
---|
Gairm | fealsamh, polaiteoir de chuid na Sean-Róimhe, saighdiúir in Arm na Sean-Róimhe, dlíodóir, cainteoir poiblí, sagart sa tSean-Róimh, saineolaí dlí, scríbhneoir, file, teoiricí polaitiúil, polaiteoir |
---|
Tréimhse ama | Late Roman Republic (en) |
---|
Gluaiseacht | Sceipteachas acadúil |
---|
Mac/iníon léinn de chuid | Aintíochas Ascalón, Fíoló Larissa, Apollonius Molon, Lucius Aelius Stilo Praeconinus agus Tyrannion Amisus |
---|
Mac/iníon léinn | Servius Sulpicius Rufus agus Trebatius Testa |
---|
Teangacha | An Laidin agus an tSean-Ghréigis |
---|
|
Saothar suntasach |
|
Teaghlach | Tullii Cicerones (en) |
---|
Céile | Terentia (79 "RCh"–46 "RCh") Publilia (luach anaithnid–45 "RCh"), colscaradh |
---|
Páiste | Tullia ( Terentia) Cicearó Minor ( Terentia) |
---|
Athair | Marcus Tullius Cicero agus Helvia |
---|
Siblín | Quintus Tullius Cicero |
---|
|
|
58 "RCh" | deoraíocht |
57 "RCh" | athdhúichiú |
43 "RCh" | eisreachtú
|
|
Gradam a fuarthas |
|
|
Dún
Glactar go forleathan leis mar dhuine de na príomh-óráidithe Laidine agus de na scríbhneoirí móra sa teanga, agus is clasaicigh iad a chuid aistí.[2][3] Tá sé ina bhun-údar ag an bprós Rómhánach; dá bharr sin tá a chuid saothar pinn mar bhunús ag formhór litríocht na hEorpa le dhá mhíle bliain. Níorbh fhéidir a stíl a shárú ar ghontacht, ar shoiléireacht, ar áilneach, ar oiriúnacht.
Is gnéithe buana den oidhreacht a d'fhág Cicearó iad oiriúnú na Laidine chun coincheapa fealsúnachta a tháinig ó na Gréagaigh a chur in iúl agus, go háirithe, an ról atá ag an dlí nádúrtha i smaointeoireacht an Iarthair maidir leis an moráltacht, leis an dlí agus leis an bpolaitíocht.[4]