Կապանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Սյունիքի մարզ)
From Wikipedia, the free encyclopedia
Այս հոդվածը ներկայացնում է Սյունիքի մարզի Կապան քաղաքի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից[1]։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 177 հուշարձան (21 միավոր)։
Մանրամասն տեղեկատվություն հուշարձան, կառուցված ...
հուշարձան | կառուցված | վայր, հասցե | կոորդ | համարանիշ | նշան. | հավելյալ նշումներ | պատկեր |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Ամրոց Կատարավանք | 10-18 դդ. | քաղաքից 5 կմ ամ, Ողջի գետի աջ ափին, նախկին Ջրախոր գյուղի մոտ, «Տանձու լենջ» վայրում | — | 9.1/1 | Հ | կիսավեր | Լուսանկար վերբեռնել |
Դիտակետ | 10-12 դդ. | Ողջի գետի ձախ ափին | — | 9.1/1.1 | Հ | կիսավեր | Լուսանկար վերբեռնել |
Շինություններ օժանդակ | 10-11 դդ. | ամրոցի տարածքի ամ և հվ-ամ կողմերում | — | 9.1/1.2 | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել |
Պալատական համալիր | 10-12 դդ. | — | 9.1/1.3 | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել | |
Արձան «Մտորում» | 1978 թ. | Լեռնագործ հյուրանոցի դիմաց | — | 9.1/2 | Հ | քանդ.` Ստեփան Դավթյան | Պատկեր:««Մտորում»».jpg Լուսանկար վերբեռնել |
Արձան «Քաջարանի բանալին» | 1966 թ. | Կապան - Քաջարան մայրուղու ձախ կողմում, Ողջի գետի աջ ափին | — | 9.1/3 | Հ | քանդ.՝ Մ. Նուրիջանյան | Լուսանկար վերբեռնել |
Բնակատեղի | մ.թ.ա. 1 հզ | քաղաքից 5 կմ հս-ամ, Ողջի գետի ձախ ափին, ձորում | — | 9.1/4 | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել |
Բնակելի թաղամաս Աչաղու «Համլետավան» | քաղաքից 5-6 կմ հս-ամ | — | 9.1/5 | նախկին գյուղը մտել է քաղաքի շրջագծի մեջ | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Ամրոց Կկոց քար | 10 դ. | Բաղաբերդ ամրոցից աե | — | 9.1/5.1 | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել |
Գյուղատեղի Աչաղու | 10-18 դդ. | թաղամասի հս կողմում, անտառապատ լեռնալանջին | — | 9.1/5.2 | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել |
Գերեզմանոց | 13-14 դդ. | — | 9.1/5.2.1 | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել | |
Եկեղեցի | 17-18 դդ. | գերեզմանոցի տարածքում | — | 9.1/5.2.2 | Հ | միանավ սրահ | Լուսանկար վերբեռնել |
Հուշարձան ազատամարտիկ Համլետ Քոչարյանի | 1991 թ. | թաղամասի ամ եզրին | — | 9.1/5.3 | Տ | թաղամասը Համլետավան է վերանվանվել ի հիշատակ Հ. Քոչարյանի | Լուսանկար վերբեռնել |
Մատուռ | 17-18 դդ. | Դ. Հարությունյանի տնամերձ հողամասում | — | 9.1/5.4 | Հ | կիսավեր | Լուսանկար վերբեռնել |
Բնակելի թաղամաս Բաղաբուրջ | քաղաքից հվ-ամ, բարձրադիր վայրում | — | 9.1/6 | նախկին գյուղը քաղաքի շրջագծի մեջ է մտել 1958 թ. | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Գյուղատեղի | 11-17 դդ. | թաղամասից 1.5 կմ ամ, անտառապատ վայրում | — | 9.1/6.1 | Հ | գյուղատեղի Ղուշչի «Ղուրճիկ», ավերված | Լուսանկար վերբեռնել |
Եկեղեցի | 11 դ. | — | 9.1/6.1.1 | Հ | փոքր, ավերված | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար | 11 դ. | եկեղեցու մոտ | — | 9.1/6.1.2 | Հ | տեղահանված | Լուսանկար վերբեռնել |
Տապանաքար | 11 դ. | եկեղեցու մոտ | — | 9.1/6.1.3 | Հ | արձանագիր | Լուսանկար վերբեռնել |
Գյուղատեղի Վանք | միջնադար | թաղամասից 2 կմ հվ, անտառապատ բարձունքի վրա | — | 9.1/6.2 | Հ | տարածքի մեծ մասը մելիորացված է | Լուսանկար վերբեռնել |
Եկեղեցի | 17-18 դդ. | — | 9.1/6.2.1 | Հ | պատերը տեղ-տեղ պահպանվել են մինչև 2.5 մ բարձրությամբ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Տապանաքար | 1462 թ. | ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին | — | 9.1/6.2. 1.1 | Հ | 1.1&descriptionlang=hy&description=&lat=&lon= Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար | 10-11 դդ. | եկեղեցու ամ պատի մոտ | — | 9.1/6.2.2 | Հ | վերնամասը բացակայում է | Լուսանկար վերբեռնել |
Դամբարանադաշտ | մ.թ.ա. 1 հզ | թաղամասի տարածքում | — | 9.1/6.3 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Եկեղեցի Սբ. Հռիփսիմե | 1891 թ. | թաղամասի կենտրոնում | — | 9.1/6.4 | Հ | կառուցվել է հին եկեղեցու հիմքերի վրա | Լուսանկար վերբեռնել |
Գերեզմանոց | 13-15 դդ., 19-20 դդ. | եկեղեցու շուրջը | — | 9.1/6.4.1 | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել |
Տապանաքար Արղունի | 1436 թ. | ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին, հորիզոնական դիրքով | — | 9.1/6.4.2 | Հ | հին եկեղեցին կառուցողի տապանաքարն է | Լուսանկար վերբեռնել |
Հուշաղբյուր Երկրորդ աշխարհամարտում Բաղաբուրջ և Բարաբաթում գյուղերի զոհվածներին | 2001 թ. | թաղամասից 1.6 կմ հվ-ամ, անտառապատ վայրում, ճանապարհի եզրին | — | 9.1/6.5 | Տ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Հուշարձան Գարեգին Նժդեհի | 2001 թ. | թաղամասից 1 կմ հվ-ամ, սարալանջին, անտառի բացատում | — | 9.1/6.6 | Հ | Գևորգ Գևորգյան | Լուսանկար վերբեռնել |
Հուշարձան Գարեգին Նժդեհի | 2001 թ. | թաղամասից 1.5 կմ հվ-ամ, դաշտամիջյան ճանապարհի եզրին | — | 9.1/6.7 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին | 1970 թ. | թաղամասի կենտրոնում | — | 9.1/6.8 | Տ | տարածքը պատնեշվել է տեղում եղած և ավերված գերեզմանոցի տապանաքարերով | Լուսանկար վերբեռնել |
Բնակելի թաղամաս Բարաբաթում | — | 9.1/7 | Լուսանկար վերբեռնել | ||||
Գերեզմանոց | 19-20 դդ. | թաղամասից 300 մ աե, «Խաչի խութ» վայրում | — | 9.1/7.1 | Տ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Եկեղեցի Սբ. Հռիփսիմե | 17-18 դդ. | թաղամասի կենտրոնում | — | 9.1/7.2 | Հ | միանավ սրահ | Լուսանկար վերբեռնել |
Գերեզմանոց | 17-19 դդ. | եկեղեցու շուրջը | — | 9.1/7.2.1 | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել |
Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին | 1968 թ. | թաղամասի կենտրոնում | — | 9.1/7.3 | Տ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար Արցախյան պատերազմում զոհված ազատամարտիկներին | 1994 թ. | — | 9.1/7.3.1 | Տ | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Բնակելի թաղամաս Բեխ | քաղաքից հս-ամ, Խուստուփ լեռան լանջին | — | 9.1/8 | նախկին գյուղը քաղաքի շրջագծի մեջ է մտել 1963 թ. | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Ամրոց Հալիձոր (Հալիձորի բերդ) | 10-18 դդ. | Ողջի գետի բարձրադիր աջ ափին, ՀԷԿ-ի մոտ | — | 9.1/8.1 | Հ | կառուցվել է որպես կուսանոց անապատ. բերդի դիմաց եղել են Բեխ գյուղի Մելիք-Փարսադանյանների պղնձահանքն ու պղնձաձուլարանը | Լուսանկար վերբեռնել |
Դամբարան | 17 դ. | ամրոցի հս կողմում | — | 9.1/8.1.1 | Հ | քառամույթ, գմբեթավոր | Լուսանկար վերբեռնել |
Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին | 17 դ. | — | 9.1/8.1.2 | Հ | 1723 թ. վերակառուցվել է Դավիթ Բեկի կողմից | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար հայր Վարդանի | 982 թ. | ամրոցի տարածքում | — | 9.1/8.1.3 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Շինություններ բնակելի | 17 դ. | Սբ. Աստվածածին եկեղեցուն կից են հվ-ից և հս-ից | — | 9.1/8.1.4 | Հ | երկհարկ | Լուսանկար վերբեռնել |
Սեղանատուն | 17 դ. | ամրոցի հս կողմում | — | 9.1/8.1.5 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Գյուղատեղի Հալիձոր | միջնադար | Հալիձորի բերդի հվ-աե կողմում | — | 9.1/8.2 | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել |
Գերեզմանոց | 10-18 դդ. | գյուղատեղիի եկեղեցու մոտ | — | 9.1/8.2.1 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Եկեղեցի | 17 դ. | գյուղատեղիում, Հալիձորի բերդից մոտ 25 մ աե | — | 9.1/8.2.2 | Հ | միանավ սրահ | Լուսանկար վերբեռնել |
Խաչքար | 14-15 դդ. | ագուցված է եկեղեցու աե պատին | — | 9.1/8.2. 2.1 | Հ | 2.1&descriptionlang=hy&description=&lat=&lon= Լուսանկար վերբեռնել | |
Շինություն տնտեսական | 19 դ. | գյուղատեղիում | — | 9.1/8.2.3 | Հ | կանգուն է | Լուսանկար վերբեռնել |
Եկեղեցի Սբ. Գևորգ | 17 դ. | թաղամասի կենտրոնում | — | 9.1/8.3 | Հ | միանավ սրահ` վերակառ. 1903 թ. | Լուսանկար վերբեռնել |
Գերեզմանոց | 17-19 դդ. | եկեղեցու շուրջը | — | 9.1/8.3.1 | Տ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար | 17-18 դդ. | — | 9.1/8.3.1.1 | Տ | պարզունակ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Տապանաքար Բալի զորավարի | 1791 թ. | ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին | — | 9.1/8.3.2 | Հ | Բալի Մելիք -Փարսադանյան` Դավիթ Բեկի զորավարներից | Լուսանկար վերբեռնել |
Տապանաքար Դավիթ-Բեկ Փարսադանյանցի | 1864 թ. | ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին | — | 9.1/8.3.3 | Հ | Դավիթ-Բեկ Փարսադանյանց` ռուսական բանակի զորավար | Լուսանկար վերբեռնել |
Տապանաքար տեր Սարգիս Մելիք-Փարսադանյանցի | 1842 թ. | ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին | — | 9.1/8.3.4 | Տ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Եկեղեցի Սբ. Մինաս | 17-18 դդ. | թաղամասի գործող գերեզմանոցի աե մասում, մուտքի մոտ | — | 9.1/8.4 | Հ | պահպանվել է աե պատը` 70 սմ բարձրությամբ | Լուսանկար վերբեռնել |
Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին | 1975 թ. | գյուղի մեջ | — | 9.1/8.5 | Տ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Մատուռ | 10-11 դդ. | թաղամասից 1 կմ ամ, Վահանավանքից մոտ 2 կմ հվ | — | 9.1/8.6 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Տապանաքար Տիկնանունի | 1019 թ. | մատուռի մոտ | — | 9.1/8.6.1 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Շինություն | 17-19 դդ. | թաղամասի գործող գերեզմանոցի հս-ամ կողմում, ձորեզրին | — | 9.1/8.7 | Տ | թաղածածկ | Լուսանկար վերբեռնել |
Վանական համալիր Բեխի անապատ (Տանձափարախի անապատ, Արիստակես անապատ) | 10-17 դդ. | թաղամասից 4 կմ հվ-աե, բարձր լեռան աե լանջին, անտառի մեջ | — | 9.1/8.8 | Հ | վերակառուցվել է 17 դ. 20-ական թթ. Արիստակես վարդապետի կողմից. ավերված,. կարծիք կա, որ Փառարտովանքն է | Լուսանկար վերբեռնել |
Գավիթ | 17 դ. | կից է եկեղեցուն ամ-ից | — | 9.1/8.8.1 | Հ | պահպանվել են հիմքերը | Լուսանկար վերբեռնել |
Գերեզմանոց | 11-18 դդ. | համալիրի աե կողմում, լեռնալանջին | — | 9.1/8.8.2 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Եկեղեցի | 17 դ. | համալիրի կենտրոնում | — | 9.1/8.8.3 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար | 10-11 դդ. | եկեղեցու մեջ | — | 9.1/8.8. 3.1 | Հ | երկատված | 3.1&descriptionlang=hy&description=&lat=&lon= Լուսանկար վերբեռնել |
Խաչքար տեր Հակոբի | 1757 թ. | եկեղեցու մեջ | — | 9.1/8.8. 3.2 | Հ | 3.2&descriptionlang=hy&description=&lat=&lon= Լուսանկար վերբեռնել | |
Միաբանության խցեր | 17 դ. | կից են ամ պարսպապատին | — | 9.1/8.8.4 | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել |
Պարիսպ | 17 դ. | համալիրի շուրջը | — | 9.1/8.8.5 | Հ | պահպանվել են հիմքերը | Լուսանկար վերբեռնել |
Սեղանատուն | 17 դ. | կից է եկեղեցուն հվ-ից | — | 9.1/8.8.6 | Հ | կիսավեր | Լուսանկար վերբեռնել |
Խաչքար | 1116 թ. | — | 9.1/8.8. 6.1 | Հ | ստորին կես | 6.1&descriptionlang=hy&description=&lat=&lon= Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար Մակարի | 1054 թ. | — | 9.1/8.8. 6.2 | Հ | 6.2&descriptionlang=hy&description=&lat=&lon= Լուսանկար վերբեռնել | ||
Սրահ | 17 դ. | կից է սեղանատան ամ պատին | — | 9.1/8.8.7 | Տ | պահպանվել են հիմքերը | Լուսանկար վերբեռնել |
Բնակելի թաղամաս Շղարշիկ «Շհարջիկ» | քաղաքից հս-ամ | — | 9.1/9 | պատմական Շեկք գյուղն է, քաղաքի շրջագծի մեջ է մտել 1970-ական թթ. | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Գերեզմանոց | 15-16 դդ. | թաղամասի հվ կողմում | — | 9.1/9.1 | Հ | ավերված է, տարածքում մուսուլմանները կառուցել են սրբավայր` օգտագործելով հայկական տապանաքարերը | Լուսանկար վերբեռնել |
Գյուղատեղի | 10-13 դդ. | թաղամասի դիմաց, Ողջի գետի աջափնյա անտառապատ ձորակում, Վահանավանքի աե կողմում | — | 9.1/9.2 | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել |
Գյուղատեղի Խնկանց | 10-17 դդ. | թաղամասից 1 կմ աե | — | 9.1/9.3 | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել |
Գերեզմանոց | 10-13 դդ. | — | 9.1/9.3.1 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Եկեղեցի «Խնկոց վանք» | 17 դ. | գյուղատեղիի կենտրոնում | — | 9.1/9.3.2 | Հ | եկեղեցի Կարաքիլիսե, միանավ սրահ | Լուսանկար վերբեռնել |
Խաչքար | 10-11 դդ. | տեղադրված է եկեղեցու հս ավանդատան լուսամուտի մեջ | — | 9.1/9.3.2.1 | Հ | արձանագիր | Լուսանկար վերբեռնել |
Խաչքար | 14-15 դդ. | ընկած է եկեղեցու մեջ | — | 9.1/9.3.2.2 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Դամբարանադաշտ | մ.թ.ա. 7-6 դդ. | Վահանավանքից 1 կմ հս-ամ, «Էլեկտրոն» ճամբարի տարածքում | — | 9.1/9.4 | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել |
Կամուրջ | 17-18 դդ. | թաղամասից 1 կմ հվ-ամ, Վահանավանք տանող կամրջից 500 մ ամ, Ողջի գետի վրա | — | 9.1/9.5 | Հ | պահպանվել է աջափնյա խելը | Լուսանկար վերբեռնել |
Մետաղաձուլարան | մ.թ.ա. 14-13 դդ. | Վահանավանքից մոտ 1 կմ հս | — | 9.1/9.6 | Հ | հայտնաբերվել է դաշույնի կաղապար | Լուսանկար վերբեռնել |
Վանական համալիր Վահանավանք | 10-11 դդ. | թաղամասի դիմաց, Ողջի գետի աջափնյա անտառապատ սարալանջին | 39°13′04″ հս․. լ. 46°19′55″ ավ. ե.HGЯOL | 9.1/9.7 | Հ | կիսավեր է, հիմնադրել է Սյունյաց Ձագիկ իշխանի որդի Վահանը | Լուսանկար վերբեռնել |
Աղբյուր Խիկարի | 10-11 դդ. | համալիրից մոտ 200 մ աե | — | 9.1/9.7.1 | Հ | վերանորոգվել է 1968 թ. | Լուսանկար վերբեռնել |
Խաչքար հայր Խիկարի | 970 թ. | տեղադրված է աղբյուրի վրա | — | 9.1/9.7.1.1 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Աղբյուր Վահանի | 10-11 դդ. | համալիրից 70 մ աե, ճանապարհի աջ կողմում | — | 9.1/9.7.2 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար | 11 դ. | ագուցված է աղբյուրի պատին | — | 9.1/9.7.2.1 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Գավիթ | 10 դ. | կից է Սբ. Գրիգոր եկեղեցուն ամ-ից | — | 9.1/9.7.3 | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել |
Տապանաքար Գևորգ Պահլավունու | 1101 թ. | գավթում | — | 9.1/9.7.3.1 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Տապանաքար Խուշուշի | 11 դ. | գավթի աե մուտքի մոտ | — | 9.1/9.7.3.2 | Հ | հարթ | Լուսանկար վերբեռնել |
Տապանաքար Կատայի | 10-11 դդ. | գավթում | — | 9.1/9.7.3.3 | Հ | Կատա` դուստր Աշոտի | Լուսանկար վերբեռնել |
Տապանաքար Կյուրիկեի | 1099 թ. | գավթում, եկեղեցու մուտքի մոտ | — | 9.1/9.7.3.4 | Հ | Կյուրիկե` որդի Սենեքերիմ թագավորի | Լուսանկար վերբեռնել |
Տապանաքար Հովհաննեսի | 1317 թ. | գավթի աե որմնասյան մոտ | — | 9.1/9.7.3.5 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Տապանաքար Վահան նախաշինողի | 10 դ. | գավթում | — | 9.1/9.7.3.6 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Գավիթ | 10-11 դդ. | կից է Սբ. Աստվածածին եկեղեցուն ամ-ից | — | 9.1/9.7.4 | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել |
Հուշակոթող | 11 դ. 2-րդ կես | գավթից եկեղեցի տանող մուտքի աջակողմում | — | 9.1/9.7.4.1 | Հ | Աղվանից Ստեփանոս կաթողիկոսի արձանագրությամբ | Լուսանկար վերբեռնել |
Գերեզմանոց | 10-13 դդ. | վանքի բակում և շրջակայքում | — | 9.1/9.7.5 | Հ | տարածքում կան մ.թ.ա. 13-11 դդ. դամբարաններ | Լուսանկար վերբեռնել |
Խաչքար | 957 թ. | Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց աե, սարալանջին | — | 9.1/9.7.5.1 | Հ | բեկոր. պատվիրատու` Ստեփանոս | Լուսանկար վերբեռնել |
Խաչքար Աղվանից Սոփի թագուհու | 1081 թ. | Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց մոտ 25 մ աե | — | 9.1/9.7.5.2 | Հ | վերին աջ անկյունը կոտրված է | Լուսանկար վերբեռնել |
Խաչքար Անդրեաս քահանայի | 1007 թ. | վանքի բակի հս կողմում | — | 9.1/9.7.5.3 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար Գրիգորի և Սմբատիկի | 12 դ. | Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց հս-աե | — | 9.1/9.7.5.4 | Հ | Սենեքրիմ թագավորի որդիներ Գրիգորն ու Սմբատիկը մահացել են 1166 թ. | Լուսանկար վերբեռնել |
Խաչքար Գևորգ երեցի | 1056 թ. | Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց 10 մ հս-աե | — | 9.1/9.7.5.5 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար Գևորգ քահանայի | 1051 թ. | Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց աե, սարալանջին | — | 9.1/9.7.5.6 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար Դլվստահի | 1084 թ. | վանքի բակի հվ կողմում | — | 9.1/9.7.5.7 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար Հակոբ երեցի | 998 թ. | Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց աե, սարալանջին | — | 9.1/9.7.5.8 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար Համամի | 10 դ. | Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց աե, սարալանջին | — | 9.1/9.7.5.9 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար հայր Եղուտի | 1094 թ. | վանքի բակում, ավերված շինության մոտ | — | 9.1/9.7.5.10 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար Հովհաննես վանահոր | 997 թ. | Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց աե, սարալանջին | — | 9.1/9.7.5.11 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար Հրահատի | 954 թ. | Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց աե, սարալանջին | — | 9.1/9.7.5.12 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար Մուսեի | 1049 թ. | վանքի բակի հվ կողմում | — | 9.1/9.7.5.13 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար Ստեփանոսի | 965 թ. | Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց աե, սարալանջին | — | 9.1/9.7.5.14 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար Ստեփանոսի | 966 թ. | Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց աե, սարալանջին | — | 9.1/9.7.5.15 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար Ստեփանոս եկեղեցպանի | 1033 թ. | վանքի բակի հս կողմում | — | 9.1/9.7.5.16 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար Վահանիկի | 1100 թ. | վանքի բակի հս կողմում | — | 9.1/9.7.5.17 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Տապանաքար | 11 դ. | Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց մոտ 10 մ հս, ընկուզենու տակ | — | 9.1/9.7.5.18 | Հ | արձանագիր | Լուսանկար վերբեռնել |
Տապանաքար Գրիգոր Երիցու-վանեցու | 1102 թ. | վանքի բակի հվ կողմում | — | 9.1/9.7.5.19 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Տապանաքար Գևորգ եկեղեցպանի | 1091 թ. | Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց մոտ 17 մ հս-աե | — | 9.1/9.7.5.20 | Հ | հարթ | Լուսանկար վերբեռնել |
Տապանաքար Զուիթայի | 1101 թ. | վանքի բակի հվ կողմում | — | 9.1/9.7.5.21 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Տապանաքար Խատատունի | 11 դ. | վանքի բակի հվ կողմում | — | 9.1/9.7.5.22 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Տապանաքար Հասանի | 11 դ. վերջ | սյունասրահի հվ ճակատի մոտ | — | 9.1/9.7.5.23 | Հ | հարթ | Լուսանկար վերբեռնել |
Տապանաքար Մամուկի | 1050 թ. | վանքի բակի հվ կողմում | — | 9.1/9.7.5.24 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Տապանաքար Պետրոսի | 10 դ. | Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց աե, սարալանջին | — | 9.1/9.7.5.25 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Տապանաքար Ռահիբի | 11 դ. վերջ | սյունասրահի մոտ | — | 9.1/9.7.5.26 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Տապանաքար Սողոմոն Մարեջրեցու | 1084 թ. | համալիրի հվ կողմում | — | 9.1/9.7.5.27 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Տապանաքար Վարդուկի | 11 դ. | համալիրի հվ կողմում | — | 9.1/9.7.5.28 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Տապանաքար Քուրդիկ Մարեջրեցու | 1076 թ. | համալիրի հվ կողմում | — | 9.1/9.7.5.29 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Եկեղեցի Սբ. Գրիգոր | 911 թ. | համալիրի հս կողմում | — | 9.1/9.7.6 | Հ | գլխավոր եկեղեցին է, կառուցել է Սյունյաց Ձագիկ իշխանի որդի Վահանը, ավերված | Լուսանկար վերբեռնել |
Եկեղեցի - տապանատուն Սբ. Աստվածածին | 1086 թ. | համալիրի բակի հվ մասում | — | 9.1/9.7.7 | Հ | երկհարկ է, կառուցել են Շահանդուխտ թագուհին և իր քույր Կատան | Լուսանկար վերբեռնել |
Շինություն | 10-11 դդ. | կից է Սբ. Գրիգոր եկեղեցու հս-աե անկյանը | — | 9.1/9.7.8 | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել |
Շինություն | 10-11 դդ. | սյունասրահից մոտ 2 մ հվ-ամ | — | 9.1/9.7.9 | Հ | կիսավեր է, ենթադրվում է, որ վանքի սեղանատունն է | Լուսանկար վերբեռնել |
Խաչքար | 1042 թ. | ագուցված է շինության ամ լուսամուտի մեջ | — | 9.1/9.7.9.1 | Հ | պարզունակ է, պատվիրատու` Սարգիս կրոնավոր | Լուսանկար վերբեռնել |
Սյունասրահ | 10 դ. | կից է Սբ. Գրիգոր եկեղեցուն և գավթին հվ-ից | — | 9.1/9.7.10 | Հ | ավերված է, կառուցել է Վահան Բ | Լուսանկար վերբեռնել |
Տապանաքար Աղվանից Սոփի թագուհու | 1081 թ. | սյունասրահի հվ-աե անկյան մոտ, ներքուստ | — | 9.1/9.7.10.1 | Հ | հարթ | Լուսանկար վերբեռնել |
Տապանաքար Աշոտիկ իշխանի | 10 դ. | սյունասրահի հվ մասում | — | 9.1/9.7.10.2 | Հ | Աշոտիկ` Սմբատ Բ և Գրիգոր Ա Սյունյաց թագավորների հայր | Լուսանկար վերբեռնել |
Տապանաքար Գրիգոր թագավորի | 1072 թ. | սյունասրահի հս պատի մոտ | — | 9.1/9.7.10.3 | Հ | Գրիգոր Ա` Սյունյաց թագավոր, որդի Աշոտիկ իշխանի | Լուսանկար վերբեռնել |
Տապանաքար Գրիգորի | 11 դ. | սյունասրահում | — | 9.1/9.7.10.4 | Հ | ենթադրվում է, որ Սյունյաց Գրիգոր եպիսկոպոսի տապանաքարն է | Լուսանկար վերբեռնել |
Տապանաքար Գևորգի | 11 դ. վերջ | սյունասրահում | — | 9.1/9.7.10.5 | Հ | Գևորգ` որդի Մեհևանի | Լուսանկար վերբեռնել |
Տապանաքար Դինարի | 11 դ. | սյունասրահի հս պատի մոտ | — | 9.1/9.7.10.6 | Հ | հարթ | Լուսանկար վերբեռնել |
Տապանաքար Խաղբակի | 1061 թ. | սյունասրահում | — | 9.1/9.7.10.7 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Տապանաքար Կատայի | 11 դ. վերջ | սյունասրահում | — | 9.1/9.7.10.8 | Հ | Կատա` քույր Շահանդուխտ թագուհու | Լուսանկար վերբեռնել |
Տապանաքար Հրանուշի | 11 դ. | սյունասրահում | — | 9.1/9.7.10.9 | Հ | ենթադրվում է, որ Հրանուշը Սյունյաց Սմբատ Բ թագավորի կինն է | Լուսանկար վերբեռնել |
Տապանաքար Ջվանշերի | 10 դ. | սյունասրահում | — | 9.1/9.7.10.10 | Հ | Ջվանշեր` ավագ որդի Ձագիկ գահակալ իշխանի | Լուսանկար վերբեռնել |
Տապանաքար Սմբատ Բ թագավորի | 1051 թ. | սյունասրահի հվ պատի մոտ, ներքուստ | — | 9.1/9.7. 10.11 | Հ | 10.11&descriptionlang=hy&description=&lat=&lon= Լուսանկար վերբեռնել | |
Տապանաքար Սևադայի | 11 դ. | սյունասրահում | — | 9.1/9.7. 10.12 | Հ | 10.12&descriptionlang=hy&description=&lat=&lon= Լուսանկար վերբեռնել | |
Բնակելի թաղամաս Վերին Վաչագան | քաղաքի հվ-ամ կողմում, բարձրադիր անտառապատ վայրում | — | 9.1/10 | Լուսանկար վերբեռնել | |||
Գերեզմանոց | 17-20 դդ. | թաղամասի հվ-ամ եզրին | — | 9.1/10.1 | Տ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին | 1968 թ. | — | 9.1/10.1.1 | Տ | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Գյուղատեղի Վաչագան | միջնադար | թաղամասից 4 կմ ամ, Խուստուփ լեռան ստորոտին | — | 9.1/10.2 | Հ | գյուղատեղի Քոլվա | Լուսանկար վերբեռնել |
Եկեղեցի | 10-11 դդ. | — | 9.1/10.2.1 | Հ | կանգուն է | Լուսանկար վերբեռնել | |
Քարայր - ուխտատեղի | — | 9.1/10.2.2 | Հ | մուտքի մոտ կան խաչքարեր | Լուսանկար վերբեռնել | ||
Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին | 17 դ. | թաղամասի կենտրոնում | — | 9.1/10.3 | Հ | միանավ սրահ | Լուսանկար վերբեռնել |
Կամուրջ | 871 թ. | թաղամասից 1 կմ աե | — | 9.1/10.4 | Հ | միաթռիչք, հետագայում քանիցս վերանորոգվել է | Լուսանկար վերբեռնել |
Հուշաղբյուր Արցախյան պատերազմում զոհվածներին | 1995 թ. | թաղամաս կենտրոնում | — | 9.1/10.5 | Տ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Գյուղատեղի | 17-20 դդ. | քաղաքից 5-6 կմ հս-աե | — | 9.1/11 | Հ | Բաշքենդ գյուղն է` լքված 1957 թ., ապրել են հույն պղնձագործներ | Լուսանկար վերբեռնել |
Եկեղեցի | 1765 թ. | — | 9.1/11.1 | Հ | հունական | Լուսանկար վերբեռնել | |
Զանգակատուն | 1765 թ. | կից է եկեղեցու ամ ճակատին | — | 9.1/11.1.1 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Դամբարան | 18 դ. | եկեղեցու ամ կողմում | — | 9.1/11.2 | Հ | եկեղեցու շինարարի դամբարանն է | Լուսանկար վերբեռնել |
Դամբարանադաշտ | մ.թ.ա. 2-1 հզ | քաղաքի գործող գերեզմանոցի տարածքում | — | 9.1/12 | Հ | սովխոզի գերեզմանոցի դամբարանադաշտն է. պարբերաբար ավերվում է նորագույն թաղումների հետևանքով | Լուսանկար վերբեռնել |
Դամբարանադաշտ Թեղուտի | մ.թ.ա. 2 հզ կեսեր | քաղաքի Չերյոմուշկա թաղամասի տարածքում | — | 9.1/13 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար | 1046 թ. | երկրագիտական թանգարանում | — | 9.1/14 | Հ | տեղափոխվել է Վահանավանքից | Լուսանկար վերբեռնել |
Խաչքար Արցախում զոհված ազատամարտիկներին | 1993 թ. | քաղաքի մեջ | — | 9.1/15 | Տ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Հուշահամալիր | 1970-1990-ական թթ. | քաղաքից 200 մ հվ, Բաղաբուրջ տանող ճանապարհի ձախակողմյան բարձունքին | — | 9.1/16 | Տ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Գերեզմանոց Արցախյան պատերազմում զոհված կապանցիների | 1992-1994 թթ. | հուշահամալիրի երրորդ հարթակում | — | 9.1/16.1 | Տ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Խաչքար Անհայտ զինվորի | 2005 թ. | հուշահամալիրի երկրորդ հարթակում | — | 9.1/16.2 | Տ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Հուշաոթող Մեծ եղեռնի, 1988 թ. Սումգայիթի և Բաքվի զոհերին | 1990 թ. | հուշահամալիրի առաջին հարթակում | — | 9.1/16.3 | Տ | հեղ.` Յու. Գևորգյան | Լուսանկար վերբեռնել |
Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածների | 1987 թ. | հուշահամալիրի չորրորդ հարթակում | — | 9.1/16.4 | Տ | հեղ.` Ց. Արմենյան, Ռ. Դանիելյան | Լուսանկար վերբեռնել |
Հուշահամալիր Գարեգին Նժդեհի | 2001 թ. | քաղաքի ամ եզրին, Ողջի գետի աջ ափին | — | 9.1/17 | Հ | հեղ.` Գ. Գևորգյան | Լուսանկար վերբեռնել |
Հուշահամալիր Դավիթ Բեկի | 1983 թ. | հրապարակի հս-աե եզրին | — | 9.1/18 | Հ | քանդակագործ.` Սարգիս Բաղդասարյան, ճարտարապետ` Վարուժան Սահակյան | Լուսանկար վերբեռնել |
Հուշաղբյուր Հայ -ադրբեջանական ընդհարումների ժամանակ զոհված երեխաներին | 1992 թ. | քաղաքի մեջ | — | 9.1/19 | Տ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Հուշարձան Հունան Ավետիսյանի | 1959 թ. | քաղաքի կենտր. զբոսայգում | — | 9.1/20 | Հ | քանդ.` Սարգիս Բաղդասարյան | Լուսանկար վերբեռնել |
Քաղաքատեղի Կապան | 5-11 դդ. | Կապան-Քաջարան ճանապարհին, Ողջի գետի բարձրադիր աջ ափին | — | 9.1/21 | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել |
Գերեզմանոց | 10-12 դդ. | քաղաքատեղիում, «Գանձասար» ճամբարից մոտ 300 մ հս | — | 9.1/21.1 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Գերեզմանոց | 10-12 դդ. | քաղաքատեղիում, «Տանձու լենջ» վայրում | — | 9.1/21.2 | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել |
Գերեզմանոց | 10-15 դդ. | քաղաքատեղիում, «Գանձասար» ճամբարի հս-ամ եզրին | — | 9.1/21.3 | Հ | տարածքում նկատելի են մատուռի ավերակներ | Լուսանկար վերբեռնել |
Դամբարանաբլուր | մ.թ.ա. 2-1 հզ | «Գանձասար» ճամբարից մոտ 300 մ հս տարածվող գերեզմանոցում | — | 9.1/21.4 | Հ | Լուսանկար վերբեռնել | |
Կամուրջ | 10-12 դդ. | քաղաքատեղիում, Ողջի գետի վրա | — | 9.1/21.5 | Հ | պահպանվել է ձախափնյա խելը | Լուսանկար վերբեռնել |
Փակել