Xian
höfuðborg Shaanxi héraðs í Kína / From Wikipedia, the free encyclopedia
Xian (eða Xi'an eða Sian) (kínverska: 西安; rómönskun: Xī'ān) er höfuðborg Shaanxi héraðs í norðvesturhluta Alþýðulýðveldisins Kína. Borgin er í suður-miðhluta héraðsins, við suðurmörk hinnar skjólsælu Guanzhong hásléttu. Borgin er byggð á lágsléttum í frjósömum dal við suðurbakka Wei-fljótsins, skammt vestan ármótanna við Gulafljót. Xian („Vestur friður“) er afar mikilvæg í sögu Kína, bæði sem höfuðborg nokkurra fornra ríkja og sem markaðs- og viðskiptamiðstöð. Hún var austurendi Silkivegarins, hinnar fornu verslunarleiðar sem tengdi Kína við Miðjarðarhafið. Árið 2020 þegar síðasta manntal Kína var framkvæmt bjuggu í borgkjarna Xian 10.258.464 manna, en á stórborgarsvæðinu undir lögsögu borgarinnar voru íbúar 12.952.907.
Með byggð allt til nýsteinaldar er Xian ein af elstu borgum Kína. Hún er elsta höfuðborg héraðsins og ein af fjórum stóru fornu höfuðborgunum í kínverskri sögu. Stöðu sinni hélt borgin undir nokkrum af mikilvægustu valdaættum í sögu Kínverja, þar á meðal Vestur Zhou, Qinveldisins, Vesturhluta Hanveldsins, Suiveldisins, og loks Tangveldisins. Eftir fall Tangveldisins hnignaði borgin þótt hún héldi stöðu sinni sem borg viðskipta í Mið-Asíu. Á valdatíma Mingveldisins (1368–1644) fékk borgin núverandi heiti, Xian (sem þýðir „Vestur friður“). Borgin náði sér fyrst á strik aftur á 20. öld.