რქაწითელი
From Wikipedia, the free encyclopedia
რქაწითელი, კუკურა, დედალი რქაწითელი, კახურა — ქართული აბორიგენული თეთრყურძნიანი საღვინე ვაზის ჯიში კახეთიდან.
სახელწოდება მიღებული აქვს რქის შეფერილობის მიხედვით, რომელიც შემოდგომაზე მოწითალო-წაბლისფერია.
წარსულში რქაწითელს კუკურას უწოდებდნენ, უფრო ზუსტად, კაკურას. ეს კახის პროვინციის სახელია, რომელიც ისტორიულ პერეთში მდებარეობს. სწორედ ამ სახელით იცნობენ რქაწითელს დღემდე პერეთში (საინგილო). რაჭაში „კახურას“ ეძახიან. ბორჩალოს მაზრის გერმანელმა კოლონისტებმა კი რქაწითელს Blauhölzer (ლურჯრქიანი) და Zveiabazen (ორი აბაზი) დაარქვეს. როგორც ჩანს, ეს უკანასკნელი ყურძნის საბაზრო ღირებულებას აღნიშნავდა. რუსეთის სხვადასხვა ოლქში მას „გრუზინსკი“, „ტოპოლიოკ“, „კოროლიოკ“ და ბუდაშური შეარქვეს.
ივანე ჯავახიშვილის ვარაუდით, რქაწითელის წარმოშობა ახალი წელთაღრიცხვის პირველი ხუთი საუკუნით უნდა თარიღდებოდეს.
გამოვლენილია რქაწითელის რამდენიმე კლონი: კლონი №48, კლონი №65, კლონი №66, კლონი №67, კლონი №71, კლონი №320, რომლებიც განსხვავდებიან როგორც ძირითადი ფორმისგან, ასევე ერთმანეთისგან.
გავრცელების მიხედვით რქაწითელის ვენახებს საქართველოში პირველი ადგილი უჭირავს. ძირითადად გვხვდება კახეთსა და ქართლში.
რქაწითელს ასევე პირველი ადგილი ეჭირა ქვეყნის ფარგლებს გარეთაც, ყოფილი საბჭოთა კავშირის ვაზის ჯიშებს შორის. რქაწითელის შეჯვარებით სხვა ჯიშებთან გამოყვანილია მრავალი საღვინე და სასუფრე მიმართულების სელექციური ჯიში.