ოქროს რქა
ზღვის წვრილი ყურე სტამბოლში / From Wikipedia, the free encyclopedia
ოქროს რქა (თურქ. Altın Boynuz; ძვ. ბერძნ. Χρυσόκερας, ხრისოკერას; ლათ. Sinus Ceratinus), იგივე ჰალიჩი (თურქ. Haliç) — ზღვის წვრილი ყურე სტამბოლში, თურქეთში, რომელიც ქალაქის მნიშვნელოვანი ურბანული სანაოსნო გზა და მთავარი შესასვლელია ბოსფორში.
ეს ცნობილი ყურე წარმოადგენს რქის ფორმის ესტუარს, რომელიც უერთდება უშუალო წერტილში ბოსფორის სრუტეს, სადაც სრუტე უერთდება მარმარილოს ზღვას, რითაც იქმნება ვიწრო, იზოლირებული ნახევარკუნძული, რომლის წვერია „ძველი სტამბოლი“ (ძველი კონსტანტინოპოლი და ბიზანტიონი), ასევე კონცხი სარაიბურნუ. ოქროს რქა გეოგრაფიულად გამოყოფს სტამბოლის ისტორიულ ცენტრს დანარჩენი ქალაქისგან და ქმნის ბუნებრივ ნავსადგურს, რომელიც ისტორიულად, ათასობით წლის განმავლობაში იცავდა ბერძნულ, რომაულ, ბიზანტიურ და ოსმალურ საზღვაო-სავაჭრო გემებს.[1]
იმ დროს, როდესაც „რქა“ გულისხმობს ყურის ზოგად ფორმას, „ოქროს“ მნიშვნელობა უფრო ბუნდოვანია, რა დროსაც ისტორიკოსები მიიჩნევენ, რომ ეს აღნიშვნა გულისხმობს ან ქალაქის სიმდიდრის წყაროს, რომელიც ყურის მეშვეობით შემოდიოდა ან რომანტიკული მხატვრული ინტერპრეტაციებით შემოსილ ყვითელი შუქით აღსავსე წყლის ფერს, რომელსაც წყალი მზეზე იღებს. ყურის ბერძნული და ინგლისური სახელები იგივე მნიშვნელობას ატარებენ, ხოლო მისი თურქული სახელწოდება ჰალიჩი, უბრალოდ ნიშნავს „ესტუარს“ და მომდინარეობს არაბული სიტყვიდან „ხალეჯ“, რაც ნიშნავს „ყურეს“.
თავისი ლეგენდარული წარსულის განმავლობაში, ოქროს რქამ გადაიტანა უამრავი მძვინვარე ისტორიული მოვლენა და მისი დრამატული მოვლენები, ხელოვნების უამრავი ნამუშევრის ნიმუში გახდა.