ಯಕ್ಷಿಣಿ
ಹಿಂದೂ, ಬೌದ್ಧ, ಜೈನ ಧಮಗಳಲ್ಲಿನ ನಂಬಿಕೆ / From Wikipedia, the free encyclopedia
ಹಿಂದೂ, ಬೌದ್ಧ ಮತ್ತು ಜೈನ ಧರ್ಮಗಳಲ್ಲಿರುವ ದೈವ, ಅಸುರ ಮತ್ತು ಗಂಧರ್ವರಲ್ಲದ ಸ್ತ್ರೀ ಶಕ್ತಿಗಳೇ ಈ ಯಕ್ಷಿಯರು. ಸ್ತೀ ಶಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಯಕ್ಶಿಣಿ ಎಂದರೆ ಪುರುಷ ಶಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಯಕ್ಷರೆಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಈ ಯಕ್ಷ ,ಯಕ್ಷಿಣಿಯರಿಗೆ ಮೀಸಲಾದ ಪವಿತ್ರವಾದ ಕಾಡುಗಳ ಕೇರಳದಲ್ಲಿವೆ. ಇವುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹಲವಾರು ದಂತಕತೆಗಳು ಕೇರಳ, ಕಾಶ್ಮೀರ, ಪಂಜಾಬಿನಲ್ಲಿವೆ.[3]
ಒಳ್ಳೆಯ ವರ್ತನೆ ಮತ್ತು ಸೌಮ್ಯ ಸ್ವಭಾವದ ಯಕ್ಷರನ್ನು ಟುಟೇಲಾರಿ/ಪೋಷಕರನ್ನಾಗಿ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರು ದೇವರುಗಳ ಖಜಾಂಚಿಯಾದ ಕುಬೇರನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವವರು ಮತ್ತು ಹಿಮಾಲಯದ ರಾಜ್ಯವಾದ ಅಲ್ಕಾ ಆಳಿದ ಹಿಂದೂ ದೇವರೂ ಆಗಿದ್ದಾರೆ.[4] ಭಾರತೀಯ ಜಾನಪದ ಕಥೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಮನುಷ್ಯರನ್ನು ಕಾಡಬಲ್ಲ ಮತ್ತು ಶಪಿಸಬಲ್ಲ, ಪೋಲ್ಟರ್ಜಿಸ್ಟ್ ತರಹದ ನಡವಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ದುರುದ್ದೇಶಪೂರಿತ ಮತ್ತು ಚೇಷ್ಟೆಯ ಯಕ್ಷಿಣಿಗಳೂ ಇವೆ.[1][5]
ಅಶೋಕ ಮರ ಯಕ್ಷಿಣಿಯೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ. ಮರದ ಬುಡದಲ್ಲಿರುವ ಚಿಕ್ಕ ಹುಡುಗಿ ಭಾರತೀಯ ಉಪಖಂಡ ಫಲವತ್ತತೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಪ್ರಾಚೀನ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ.[6] ಪ್ರಾಚೀನ ಬೌದ್ಧ ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ದ್ವಾರಪಾಲಕರಾಗಿ ಯಕ್ಷರನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಕಲೆಯಲ್ಲಿ ಪುನರಾವರ್ತಿತ ಅಂಶವೆಂದರೆ ಅಶೋಕ ಮರದ ಕಾಂಡದ ಮೇಲೆ ಕಾಲಿಟ್ಟು ಕೈಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಬಿಡುವ ಅಶೋಕದ ಕೊಂಬೆಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿರುವ ಯಕ್ಷಿಣಿಯಾಗಿದೆ . ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಹೂವುಗಳು ಅಥವಾ ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಇತರ ಮರದ ಜೊತೆಗೂ ಯಕ್ಷರನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ.