Komara Korêyê
From Wikipedia, the free encyclopedia
Komara Korêyê (bi korêyî:대한민국; Hanja:大韓民國, bi inglîzî: Republic of Korea) welatekê Asyaya Rojhilat e û li nîvî ya başûrî ya Nîvgirava Korêyê hilkevtîye. Li bakur hevsî ya Korêya Bakur (Komara Gelêrî ya Demokratîk a Korêyê) ye. Li rojhilatê Deryaya Japonyayê ye ko dikevit navbera vî welatî û Japonyayê û li rojava jî Deryaya Zer dikevit navbera wê û Çînê. Nêzî nîvî ya hêşeta Korêya Başûr li an li derdora paytexta we Sêûlê dijîn. Sêûl bajerê duyemîn mezintirîn ê cîhanê ye.
대한민국 / 大韓民國 Daehan Minguk | |||||
Komara Korêyê | |||||
| |||||
Sirûda netewî: Aegukga | |||||
Zimanên fermî | Korêyî
| ||||
Paytext | Sêûl 37°35′Bk 127°0′Rh | ||||
Bajarê mezin | Sêûl | ||||
Sîstema siyasî | Komara Serektiyê | ||||
- Serokdewlet - Serokwezîr |
Yoon Suk-yol (윤석열 , 尹錫悅) Han Duck-soo (한덕수 , 韓悳洙) | ||||
Rûerd - Giştî - Av (%) |
100.210 km2 0,3 | ||||
Gelhe - Giştî (2017) - Berbelavî |
51.446.201[1][2] kes 507 kes/km2 | ||||
Serxwebûn | 11'ê reşemiyê 1945 | ||||
Dirav | Won (KRW) | ||||
Dem | UTC+9 | ||||
Nîşana înternetê | .kr | ||||
Koda telefonê | +82 | ||||
Tu dikarî vê gotarê ji gotarên wekhev ên Wîkîpediyayên almanî, portugalî û spanî bi riya wergerê berfireh bikî.
Ji bo dîtina rêzikên wergerandinê pê li [nîşan bide] bike.
|
Ev komar piştî Şerê Cîhanê yê Duyem û nemana dagirkarî ya 35 salî ya Japonyayê, li sala 1948'ê hat damezirandin. Serkevtî yên Şerî nîvgizirta Korêyê di navbera xwe da vebeşî. Welatên Yekbûyî yên Emrîkayê piştî şerekê ko bi Şerê Korêyê hatîye niyasîn, ev par ji xwe ra misoger kir. Para bakurî ya nîvgizirtê ji Yekîtiya Komarên Sosyalîst ên Şêwirdar ra ma.
Aborîya Korêyê yek ji aborîyên herî lezgîn bûye di warê pêşkevtinê da. Li dema damezirandina Komarê da, Korêya Başûr yek ji hejartirîn û xizantirîn welatên cîhanê bû û niha aborî ya 10ê ye. Ev welat di warê teknolojî û bikaranîna teknolojiyê jî yek ji welatên herî li pêş e. Korêya Başûr bi hebûna karxane yên mîna Samsung, Hyundai, Kia, Daewoo û LGyê li seranserî cîhanê bi karsaziya komputer, gemî û têlefonên beriyê navdar e.
Korêya Başûr yek ji wan welatan e ko li paş Şerê Iraqê li sala 2003'ê pişikdarî ya Hêzên pirrnetew li Iraqê kirîye. Niha tîpeka leşkirî Komara Korêyê binavê Tîpa Zeytûnê li derveyî Hewlêra paytexta Herêma Kurdistana Iraqê li başûrê Kurdistanê ye. Ev hêz pirranî bi karên civakî ve mijûl e. Nexweşxane ya vê tîpê çaresera nesaxên Kurdistanî dikit. Pişkên dî yên Tîpê arîkarî ya avakirina dibistanan û bingehên saxlemiyê û rahînan karmendan didin.