നഗരാസൂത്രണം
From Wikipedia, the free encyclopedia
മെച്ചപ്പെട്ട ജീവിതസൗകര്യം പ്രദാനം ചെയ്യത്തക്ക രീതിയിൽ നഗരഘടകങ്ങളുടെ ക്രമീകരണം മുൻകൂട്ടി നിശ്ചയിച്ച് നടപ്പിലാക്കുന്ന പ്രക്രിയയെ നഗരാസൂത്രണം എന്നു പറയുന്നു. നഗരത്തിലെ ആവാസകേന്ദ്രങ്ങൾ, സേവനകേന്ദ്രങ്ങൾ, വിദ്യാലയങ്ങൾ, ആരോഗ്യസംരക്ഷണ സംവിധാനങ്ങൾ, വ്യാപാര-വ്യവസായ കേന്ദ്രങ്ങൾ, വിനോദകേന്ദ്രങ്ങൾ, കെട്ടിടങ്ങൾ, ഗതാഗതസൗകര്യങ്ങൾ, കൃഷിസ്ഥലങ്ങൾ, ചുറ്റുപാടുകൾ തുടങ്ങിയ വിവിധ ഘടകങ്ങളെ ശരിയായ വിധത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തി, മനോഹരവും സൗകര്യപ്രദവുമായി, ചുരുങ്ങിയ ചെലവിൽ മികവുറ്റതാക്കിയെടുക്കുന്ന ആസൂത്രണ പ്രക്രിയയാണ് നഗരാസൂത്രണം.
ചരിത്രപരമായി ബ്രിട്ടനിൽ പ്രയോഗത്തിലായ പദമാണ് നഗരാസൂത്രണം (Town Planning). പിന്നീട് ഈ ആശയം അന്താരാഷ്ട്ര പ്രാധാന്യം നേടി. നഗരങ്ങളുടെ മാത്രം ആസൂത്രണം എന്നതിനുപരി മഹാനഗരങ്ങൾ, ഗ്രാമങ്ങൾ എന്നിവയുടെയെല്ലാം ആസൂത്രണം എന്നുകൂടി ഈ ആശയത്തിന് അർഥവ്യാപ്തി കൈവന്നുകഴിഞ്ഞു.
ഭാവിയിലേക്കുള്ള തയ്യാറെടുപ്പ് എന്നാണ് ആസൂത്രണം എന്ന പദംകൊണ്ട് അർഥമാക്കുന്നത്. ഭാവിയിലേക്കുള്ള ഉപയോഗവും സൗകര്യപ്പെടുത്തലുംകൂടി ലക്ഷ്യമിട്ടുകൊണ്ട് നഗരത്തെ സംവിധാനം ചെയ്യുന്നതാണ് നഗരാസൂത്രണം. നഗരത്തിന്റെ വലിപ്പം, പ്രത്യേകത, പ്രാധാന്യം, പ്രശ്നങ്ങൾ, പരിമിതികൾ തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങൾ കണക്കിലെടുത്തുകൊണ്ടാണ് ആസൂത്രണം നടപ്പിലാക്കുന്നത്. പുതിയ നഗരം രൂപകല്പന ചെയ്യുമ്പോഴും നിലവിലുള്ള നഗരങ്ങൾക്ക് ആസൂത്രണപ്രക്രിയ നടപ്പാക്കുമ്പോഴും ഈവക കാര്യങ്ങൾ പരിഗണിക്കപ്പെടേണ്ടതുണ്ട്. പഴക്കംകൊണ്ട് ജീർണതയുണ്ടാകുമ്പോൾ നഗരപ്രദേശങ്ങൾക്ക് പുനരുജ്ജീവനം അനിവാര്യമായും വരുന്നു.
ശാസ്ത്രവും കലയും കോർത്തിണക്കിക്കൊണ്ടുള്ള ഒരു പ്രക്രിയയാണ് നഗരാസൂത്രണം. നഗരത്തെ സംബന്ധിച്ച വസ്തുവകകളുടെ സമാഹരണം, വിശകലനം, അവയെ പരസ്പരം ബന്ധപ്പെടുത്തൽ തുടങ്ങിയവ ശാസ്ത്രസംബന്ധിയായ കാര്യങ്ങളാണ്. ഈ വസ്തുതകളെ ശരിയായ രീതിയിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തി നഗരത്തെ മനോഹരമാക്കിയെടുക്കുക എന്നത് കലാപരമായ സംഗതിയും. അതുകൊണ്ടുതന്നെ ഒരു പുതിയ നഗരം രൂപകല്പന ചെയ്യുമ്പോഴോ നിലവിലുള്ളവയെ ആവശ്യങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് ശക്തിപ്പെടുത്തുമ്പോഴോ കലയെയും ശാസ്ത്രത്തെയും വേർതിരിച്ചുകൊണ്ടുള്ള പ്രവർത്തനം ആശാസ്യമല്ല. ഇവ രണ്ടും വേണ്ടത്ര അളവിൽ ഒത്തുചേർന്നാൽ മാത്രമേ നല്ലൊരു നഗരം സൃഷ്ടിക്കാനാകൂ. അതിനാൽ ആർക്കിടെക്ചർ, എൻജിനീയറിങ്, ഭൂമിശാസ്ത്രം, പരിസ്ഥിതിശാസ്ത്രം, സാമൂഹ്യശാസ്ത്രം, സാമ്പത്തികശാസ്ത്രം എന്നിവയെല്ലാം സമന്വയിച്ച ഒരു മേഖലയാണ് നഗരാസൂത്രണം എന്ന് പൊതുവായി പറയാം.