Għarbi Sqalli
Djalett storiku tal-Għarbi mitkellem fi Sqallija wara l-konkwista Iżlamika fis-seklu 9 / From Wikipedia, the free encyclopedia
Id-djalett ta' Għarbi Sqalli jew Sikulo-Għarbi (bl-Għarbi: اللَّهْجَة الْعَرَبِيَّة الصِّقِلِّيَّة, b'ittri Latini: al-lahġa l-Għarabija ṣ-Siqillija) huwa t-terminu użat għall-varjetajiet tal-Għarbi li kienu mitkellma fl-Imaret l-Isqallija (jew l-Emirat ta' Sqallija li kien jinkludi Malta) mis-seklu 9, u qed jibqa' taħt il-ħakma Normanna sussegwenti sas-seklu 13.[1] Kien ġej mill-Għarbi wara l-konkwista Għabbasija fi Sqallija fis-seklu 9 u żgħar bil-mod wara l-konkwista Normanna fis-seklu 11.
L-Għarbi Sqalli hu mejjet u indikat bħala djalett storika ta l-Għarbi li hija attestata biss f'kitbiet mis-sekli 9-13 fi Sqallija.[2][3] Madankollu, il-lingwa Maltija tal-lum huwa meqjus bħala l-waħdien dixxendent tiegħu li baqa' qed ħaj, peress li huwa fil-bażi lingwa Semitika li evolviet minn wieħed mid-djaletti tal-Għarbi Sqalli matul l-aħħar 800 sena, għalkemm fi proċess gradwali ta' Latinizzazzjoni li ta lill-Malti influwenza sinjifikanti ta' superstrat Rumanz.[4][5][6] B'kuntrast, l-Isqalli tal-lum, li huwa lingwa Rumana Italo-Dalmazja, iżżomm ftit li xejn l-Għarbi Sqalli, bl-influwenza tiegħu tkun limitata għal xi 300 kelma.[7]