ဘရာဇီးနိုင်ငံ
From Wikipedia, the free encyclopedia
ဘရာဇီးနိုင်ငံသည် တောင်အမေရိကတိုက်တွင် အကြီးဆုံးနိုင်ငံဖြစ်သည်။ လူဦးရေအရ ဆဠမမြောက် အကြီးဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ပြီး နယ်မြေ အကျယ်အဝန်းအရ ကမ္ဘာပေါ်တွင် ပဉ္စမအကြီးဆုံး နိုင်ငံဖြစ်သည်။ စပိန်ဘာသာသုံးသည့် အမေရိကနိုင်ငံများအကြား ဘရာဇီးသာလျှင် ပေါ်တူဂီဘာသာကို ရုံးသုံးဘာသာအဖြစ် အသုံးပြုသည်။ [6] [6][7]
ဘရာဇီး ဖက်ဒရယ် သမ္မတနိုင်ငံ | |
---|---|
မြို့တော် | ဘရာစေးလေးယားမြို့ 15°47′S 47°52′W |
အကြီးဆုံးမြို့ | ဆော်ပေါင်လိုမြို့ 23°33′S 46°38′W |
ရုံးသုံးဘာသာစကား နှင့် နိုင်ငံတော်ဘာသစကား | ပေါ်တူဂီ[1] |
လူမျိုးစု (၂၀၁၀) | |
ကိုးကွယ်မှု |
|
Demonym | Brazilian |
အစိုးရ | ဖက်ဒရယ် သမ္မတ ဖွဲ့စည်းပုံ သမ္မတနိုင်ငံစနစ် |
• သမ္မတ | Luiz Inácio "Lula" da Silva |
• ဒုသမ္မတ | Geraldo Alckmin |
Arthur Lira | |
• ဖက်ဒရယ် ဆီးနိတ်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ | Rodrigo Pacheco |
Luiz Roberto Barroso | |
ဥပဒေပြုလွှတ်တော် | အမျိုးသားကွန်ဂရက်လွှတ်တော် |
ဖက်ဒရယ်ဆီးနိတ်လွှတ်တော် | |
Chamber of Deputies | |
လွတ်လပ်ရေးရရှိခြင်း United Kingdom of Portugal, Brazil and the Algarves မှ | |
၁၈၂၂ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၇ ရက် | |
၁၈၂၅ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၂၉ ရက် | |
၁၈၈၉ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၁၅ ရက် | |
• လက်ရှိဖွဲ့စည်းပုံဥပဒေ | ၁၉၈၈ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၅ ရက် |
ဧရိယာ | |
• စုစုပေါင်း | ၈,၅၁၅,၇၆၇ km2 (၃,၂၈၇,၉၅၆ sq mi) (အဆင့်: ၅) |
• ရေထု (%) | ၀.၆၅ |
လူဦးရေ | |
• ၂၀၁၉ ခန့်မှန်း | ၂၁၀,၁၄၇,၁၂၅[2] (အဆင့် - ၆) |
• သိပ်သည်းမှု | ၂၅/km2 (၆၄.၇/sq mi) (အဆင့် - ၂၀၀) |
GDP (PPP) | ၂၀၂၁ ခန့်မှန်း |
• စုစုပေါင်း | $၃.၃၂၈ ထရီလီယံ[3] (အဆင့် - ၈) |
• Per capita | $၁၅,၆၄၂[3] (အဆင့် - ၈၄) |
GDP (nominal) | ၂၀၂၁ ခန့်မှန်း |
• စုစုပေါင်း | $၁.၄၉၁ ထရီလီယံ[3] (အဆင့် - ၁၃) |
• Per capita | $၇,၀၁၀[3] (အဆင့် - ၈၇) |
Gini (၂၀၁၉) | ၅၃.၄[4] မြင့် · ၁၀ |
HDI (၂၀၁၉) | ၀.၇၆၅[5] မြင့် · ၈၄ |
ငွေကြေး | ရီးယယ် (R$) (BRL) |
အချိန်ဇုန် | BRT (UTC−2 to −5) |
ရက်စွဲပုံစံ | dd/mm/yyyy (CE) |
ယာဉ်ကြောစနစ် | ညာ |
တယ်လီဖုန်းကုဒ် | +၅၅ |
Internet TLD | .br |
အရှေ့ဘက်တွင် အတ္တလန္တိတ် သမုဒ္ဒရာကို မျက်နှာမူထားသည့် ဘရာဇီး၏ ပင်လယ်ကမ်းရိုးတန်းမှာ ၇၄၉၁ ကီလိုမီတာ (၄၆၅၅ မိုင်) ရှည်လျားသည်။ [6] မြောက်ဘက်တွင် ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံ၊ ဂိုင်ယာနာနိုင်ငံ၊ ဆူရာနမ်နိုင်ငံ နှင့် ပြင်သစ်နိုင်ငံ၏ နယ်မြေဖြစ်သော ပြင်သစ်ဂီနီ ဒေသ၊ အနောက်မြောက်ဘက်တွင် ကိုလံဘီယာနိုင်ငံ၊ အနောက်ဘက်တွင် ဘိုလီးဗီးယားနိုင်ငံ၊ ပီရူးနိုင်ငံ၊ အနောက် တောင်ဘက်တွင် အာဂျင်တီးနားနိုင်ငံ၊ ပါရာဂွေးနိုင်ငံနှင့် တောင်ဘက်တွင် ဥရုဂွေးနိုင်ငံများ အသီးသီး တည်ရှိသည်။ [6] ဘရာဇီးနိုင်ငံပိုင် နယ်မြေတွင် ကျွန်းစု အမြောက်အမြားလည်း ပါဝင်သည်။ တောင်အမေရိကနိုင်ငံများတွင် အီကွေဒေါနိုင်ငံ နှင့် ချီလီနိုင်ငံ မှ လွဲ၍ အခြားနိုင်ငံအားလုံးနှင့် ထိစပ်နေသည်။
ဘရာဇီးနိုင်ငံသည် ၁၅၀၀ ပြည့်နှစ်များမှစ၍ ၁၈၂၂ ခုနှစ်တွင် လွတ်လပ်ရေး ရရှိသည်အထိ ပေါ်တူဂီ၏ ကိုလိုနီနယ်ဖြစ်ခဲ့သည်။[8] အမှန်တကယ်တွင် ကိုလိုနီ အဖြစ် ပျက်ပြယ်ခဲ့သည်မှာ ၁၈၀၈ ခုနှစ်တွင် နပိုလီယံက ပေါ်တူဂီနိုင်ငံအား ကျူးကျော်ဝင်ရောက်၍ ပေါ်တူဂီကိုလိုနီ အင်ပိုင်ယာ၏ မြို့တော်ကို လစ်စဘွန်းမြို့မှ ရီယို ဒီ ဂျီးနေးရိုးမြို့သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့စဉ်ကတည်းကပင် ဖြစ်သည်။ ၁၈၂၂ ခုနှစ်တွင် စည်းမျဉ်းခံ ဘုရင်စနစ်နှင့် ပါလီမန် စနစ် ကျင့်သုံးသော ဘရာဇီးနိုင်ငံအဖြစ် ထူထောင်ခဲ့ပြီး လွတ်လပ်ရေး ရခဲ့သည်။ လက်ရှိ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေအရ ဘရာဇီးနိုင်ငံအား ဖက်ဒရယ် သမ္မတနိုင်ငံ အဖြစ် သတ်မှတ် ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။ ပြည်နယ် ၂၆ ခုနှင့် မြို့ပေါင်း ၅၅၆၄ မြို့ ပါဝင်သည်။
ဘရာဇီး၏ စီးပွားရေးမှာ ဂျီဒီပီ အားဖြင့် တွက်လျှင် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဆဋ္ဌမမြောက် အကြီးဆုံးဖြစ်ပြီး ဝယ်ယူနိုင်စွမ်းအား ကွာခြားမှုနှုန်းဖြင့် ကြည့်ပါက သတ္တမမြောက် အကြီးဆုံးဖြစ်သည်။ [9][10] ဘရာဇီးနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အရှိန်အဟုန်ဖြင့် စီးပွား တိုးတက်လျက် ရှိသော နိုင်ငံကြီးများတွင် တစ်နိုင်ငံ အပါအဝင်ဖြစ်သည်။ စီးပွားရေး ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သဖြင့် နိုင်ငံတကာမှ အသိအမှတ် ပြုမှုကို အသစ်တဖန် ရရှိခဲ့သည်။ ထို့အတွက်ကြောင့်ရုရှား၊ အိန္ဒိယ၊ တရုတ် တို့နှင့်အပြိုင် စီးပွားရေး ရွှေနိုင်ငံများဟု (BRICs) ကမ္ဘာတွင် အမည်တွင်လာသည်။ နိုင်ငံ၏ မြောက်ဘက်ပိုင်းတွင် အမေဇုံသစ်တောများဖြင့် ဖုံးလွှမ်းလျက် ရှိပြီး တောင်ပိုင်းတွင်မူ မြက်ခင်းပြင် မြေပြန့်များသာ များပြားသည်။