Verwording tot soortnaam
Wanneer een merk een zo gebruikelijke aanduiding wordt dat men het niet meer als merk ziet maar als soortnaam van het product of de dienst. Een vervalgrond in het merkenrecht. / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedia
Verwording tot soortnaam, ook wel merkverwatering, uitburgering, begripsmonopolie of genericide genoemd, is een fenomeen in het merkenrecht waarbij een merk zo gebruikelijk wordt dat consumenten het niet meer zien als merk maar als algemene soortnaam van het product.[1] In de spreektaal gaat men deze oorspronkelijke merknaam gebruiken om ook te verwijzen naar soortgelijke producten van een ander merk.[2] De merknaam wordt in feite een synoniem voor de soortnaam van het product en verliest zijn specifieke betekenis voor het merk waar het oorspronkelijk bij hoorde.
Bijvoorbeeld was hagelslag vroeger een merknaam, maar wordt het tegenwoordig gebruikt als de soortnaam voor een type strooibaar broodbeleg van chocolade.[3]
Het fenomeen treedt vaak op als het product of de dienst waar de naam oorspronkelijk bij hoorde sterk de markt domineert, waardoor soortgelijke producten of diensten schaars zijn. Hoe meer het onderscheidend vermogen van een merk afneemt, hoe zwakker het merk wordt.[4]
Een merk dat is verworden tot soortnaam kan vervallen worden verklaard.[5][6] Als de verwording tot soortnaam een kritiek punt heeft bereikt waar consumenten het niet meer met één merk associëren maar als soortnaam zien, dan kan het merk niet meer dienen als onderscheidingsteken en is in feite geen merk meer, en kan het merkrecht helemaal komen te vervallen.[7][8] Tenzij een bedrijf specifieke acties onderneemt tegen het gebruik van hun merknaam als soortnaam, kan het hierdoor het intellectueel eigendom op de naam verliezen.