For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Joekagiers.

Joekagiers

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Joekagiers
Gesproken in Kolyma
Sprekers 120
Taalfamilie
Oeraals-Joekagierse talen of Isolaat
Alfabet Aangepast Cyrillisch alfabet
Officiële status
Officieel in
-
Taalcodes
ISO 639-3 ykg
Portaal 
Portaalicoon
 
Taal

Het Joekagiers is een taal die gesproken wordt door de Joekagieren in Kolyma. Het Joekagiers wordt onderverdeeld in het Toendra-Joekagiers en Kolyma-Joekagiers, die onderling niet verstaanbaar zijn.

Noord-Joekagiers is ook wel bekend als Odoel, Toendra of Toendre en wordt gesproken door ongeveer 150 mensen. Het Zuid-Joekagiers dat ook wel bekendstaat als Kolym, Kolyma of Odoel heeft minder dan 50 sprekers. Volgens een telling uit 2002 werden er toen echter nog door 600 mensen Joekagiers gesproken, wat wijst op een sterke afname van het aantal sprekers van de taal.

De Joekagierse talen werden in de jaren 70 voor het eerst geschreven met gebruik van een aangepast Cyrillisch alfabet dat ontworpen was door Gavril Koerilov, een moedertaalspreker van het Toendra of ook wel Noord-Joekagiers. Dit schrift werd in 1987 door het Jakoetse ministerie van onderwijs aangenomen als het officiële schrift.

Beide Joekagierse talen worden onderwezen in scholen sinds 1980.[1]

Verwantschap

Volgens taalkundigen zoals Björn Collinder zou het Oeraals-Joekagiers een taalfamilie zijn waartoe de Oeraalse talen zoals het Hongaars, Fins, Karelisch, Estisch, Komi-Permjaaks en de Samojeedse talen plus het Joekagiers zouden behoren. De taalfamilie zou zich dan uitstrekken van de republiek Kolyma in het uiterste oosten van Rusland tot West-Hongarije te midden van Europa. Het Joekagiers wordt echter ook door velen beschouwd als een geïsoleerde taal.

Hoewel de woordenschat van de twee Joekagierse talen in slechts kleine mate overeenkomt, heeft de grammatica sterke overeenkomsten.

Volgens Collinder is het naamvalssysteem van het Joekagiers vrijwel identiek aan het naamvalssysteem van het Noord-Samojeeds. De imperatief wordt met dezelfde achtervoegsels gevormd als het Zuid-Samojeeds en de meest behoudende Fins-Oegrische talen. Er is echter veel kritiek op deze theorie van Collinder.

Literatuur

Er zijn gedichten, korte verhalen, woordenboeken, leermateriaal en vertalingen uit het Russisch gepubliceerd in het Joekagiers. Enkele liederen die in het Joekagiers gelezen kunnen worden zijn 'Jarxadan', 'Op de Kolyma', 'Oroek' en 'De Kolyma'.

Enkele Joekagierse schrijvers zijn:

  • Djatsjkov G.A. (1946-1983)
  • Koerilov C.N. (1935-1980)
  • Koerilov G.N. (Oeloepo Ado) (1938) - Joekagierse dichter, prozaïst, publicist, taalkundige en pedagoog.
  • Spiridonov H.I. - Beter bekend onder zijn pseudoniem: Teki odoelok (1906-1938)
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Joekagiers
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Wikiwand 2.0 is here 🎉! We've made some exciting updates - No worries, you can always revert later on